5754 SAYILI KANUNLA DEĞİŞTİRİLEN 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNUN 40 NCI MADDESİ İLE FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMINDAN YARARLANACAK OLAN GRUPLAR YENİDEN BELİRLENMİŞTİR.
5510 SAYILI KANUNUN 40 NCI MADDESİ;
?Aşağıda belirtilen işyerlerinde ve işlerde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayıları, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir. Çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için, tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarında belirtilen sigortalılar hariç sigortalının kapsamdaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması şarttır.
Aşağıdaki bentlerden birden fazlasına dahil olanlar için, en yüksek olan bentten fiilî hizmet süresi zammı uygulanır.
KapsamdakiKapsamdakiEklenecekİşler/İşyerleriSigortalılarGün Sayısı1) Kurşun ve arsenik işleri1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işlerinde çalışanlar.60 2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü, kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işlerinde çalışanlar. 3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı işlerinde çalışanlar.90 4) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar.-2) Cam fabrika ve atölyeleri1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işlerinde (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.602) Eritme işlerinde (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde) çalışanlar.3) Ateşçilik işlerinde çalışanlar.4) Üfleme işlerinde (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde) çalışanlar.5) Basınçla yapılan cam işlerinde (cam tazyiki işleri) çalışanlar.6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işlerinde (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde) çalışanlar.7) Camı fırın başından alma işlerinde çalışanlar.8) Yayma fırınlarında düzeltme işlerinde çalışanlar.9) Traş işlerinde çalışanlar.10) Asitle hak ve cilâlama işlerinde çalışanlar.11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işlerde (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.12) Pota ve taş odalarında görülen işlerde çalışanlar.3) Cıva üretimi işleri sanayii1) Cıva izabe fırınlarında görülen işlerde çalışanlar.902) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde çalışanlar.4) Çimento fabrikaları1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işlerinde çalışanlar.602) Otomatik fırınlarda pişirme işlerinde çalışanlar.3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işlerinde (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde) çalışanlar.5) Kok fabrikalarıyla termik santraller1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme işlerinde çalışanlar.2) Kimyasal arıtma işlerinde çalışanlar.603) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işlerinde çalışanlar.4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işlerinde çalışanlar.5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.6) Termik santrallerle her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.6) Alüminyum fabrikaları1) Alüminyum oksit üretimi işlerinde çalışanlar.602) Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde çalışanlar.3) Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışanlar.7) Demir ve çelik fabrikaları1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işlerinde çalışanlar.902) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerde yapılan işlerinde çalışanlar.3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işlerde çalışanlar.4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işlerinde çalışanlar.5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işlerinde çalışanlar.8) Döküm fabrikaları1) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.602) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.3) Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.9) Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işlerinde çalışanlar.902) Asidin yapılma safhalarındaki işlerinde çalışanlar.3) Baca gazlarından asit elde edilmesi işlerinde çalışanlar.10) Yeraltı işleriMaden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar.18011) Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işlerDoğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlar.9012) Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20- 35 metreye kadar derinlik veya 2-3,5 kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.60 2) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.90 3) Dalgıçlık işinde çalışanlar.13) Türk Silâhlı KuvvetlerindeSubay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar.9014) Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat TeşkilâtındaAsaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis, komiser yardımcısı, komiser, baş komiser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu ve daha yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensupları, Milli İstihbarat Teşkilâtı mensupları.9015) İtfaiye veya yangın söndürme işleriYangın söndürme işlerinde çalışanlar.60
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne göre hesaplanan fiilî hizmet süresi zammı, yukarıdaki tablonun (13) ve (14) numaralı sırasında yer alan sigortalılar için sekiz, diğer sigortalılar için beş yılı geçmemek üzere uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir. Bu sürelerin, üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilir. Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalılar için bu fıkradaki süre sınırı uygulanmaz.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için ölüm ve malûliyet halleri hariç tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalıların en az 1800 gün, diğer sıralarda yer alan sigortalıların ise en az 3600 gün belirtilen işyeri ve işlerde çalışmış olmaları şarttır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurumun önerisi üzerine Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.?
DEĞERLENDİRME
1- Bu düzenleme, daha önce 5434 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde sayılan gruplar arasında bulunan, ancak 5510 sayılı Kanunun 40 ncı maddesi kapsamında yer almayan kamu görevlilerinin, 01.10.2008 tarihine kadar (15.10.2008 tarihine kadar) fiili hizmet süresi zammından yararlanabilecekleri, bu tarihten sonra ise yararlanamayacakları anlamına gelmektedir.
Ayrıca bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esasların belirlenmesi Sosyal Güvenlik Kurumunun önerisi üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliğe bırakılmıştır.
2- Düzenleme ile daha önce fiili hizmet zammı öngörülmeyen MİTY personeli kapsama alınmıştır. TRT personeli, basın mensupları, Devlet Tiyatrosu sanatkarları fiili hizmet zamı alan personel arasından çıkarılmıştır.
3- Yangın söndürme işlerinde çalışan itfaiye personeli kapsam içine alınmıştır.
5510 SAYILI KANUNUN 40 NCI MADDESİ;
?Aşağıda belirtilen işyerlerinde ve işlerde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayıları, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir. Çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için, tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarında belirtilen sigortalılar hariç sigortalının kapsamdaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması şarttır.
Aşağıdaki bentlerden birden fazlasına dahil olanlar için, en yüksek olan bentten fiilî hizmet süresi zammı uygulanır.
KapsamdakiKapsamdakiEklenecekİşler/İşyerleriSigortalılarGün Sayısı1) Kurşun ve arsenik işleri1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işlerinde çalışanlar.60 2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü, kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işlerinde çalışanlar. 3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı işlerinde çalışanlar.90 4) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar.-2) Cam fabrika ve atölyeleri1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işlerinde (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.602) Eritme işlerinde (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde) çalışanlar.3) Ateşçilik işlerinde çalışanlar.4) Üfleme işlerinde (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde) çalışanlar.5) Basınçla yapılan cam işlerinde (cam tazyiki işleri) çalışanlar.6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işlerinde (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde) çalışanlar.7) Camı fırın başından alma işlerinde çalışanlar.8) Yayma fırınlarında düzeltme işlerinde çalışanlar.9) Traş işlerinde çalışanlar.10) Asitle hak ve cilâlama işlerinde çalışanlar.11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işlerde (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.12) Pota ve taş odalarında görülen işlerde çalışanlar.3) Cıva üretimi işleri sanayii1) Cıva izabe fırınlarında görülen işlerde çalışanlar.902) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde çalışanlar.4) Çimento fabrikaları1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işlerinde çalışanlar.602) Otomatik fırınlarda pişirme işlerinde çalışanlar.3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işlerinde (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde) çalışanlar.5) Kok fabrikalarıyla termik santraller1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme işlerinde çalışanlar.2) Kimyasal arıtma işlerinde çalışanlar.603) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işlerinde çalışanlar.4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işlerinde çalışanlar.5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.6) Termik santrallerle her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.6) Alüminyum fabrikaları1) Alüminyum oksit üretimi işlerinde çalışanlar.602) Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde çalışanlar.3) Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışanlar.7) Demir ve çelik fabrikaları1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işlerinde çalışanlar.902) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerde yapılan işlerinde çalışanlar.3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işlerde çalışanlar.4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işlerinde çalışanlar.5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işlerinde çalışanlar.8) Döküm fabrikaları1) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.602) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.3) Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.9) Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işlerinde çalışanlar.902) Asidin yapılma safhalarındaki işlerinde çalışanlar.3) Baca gazlarından asit elde edilmesi işlerinde çalışanlar.10) Yeraltı işleriMaden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar.18011) Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işlerDoğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlar.9012) Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20- 35 metreye kadar derinlik veya 2-3,5 kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.60 2) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.90 3) Dalgıçlık işinde çalışanlar.13) Türk Silâhlı KuvvetlerindeSubay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar.9014) Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat TeşkilâtındaAsaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis, komiser yardımcısı, komiser, baş komiser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu ve daha yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensupları, Milli İstihbarat Teşkilâtı mensupları.9015) İtfaiye veya yangın söndürme işleriYangın söndürme işlerinde çalışanlar.60
Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne göre hesaplanan fiilî hizmet süresi zammı, yukarıdaki tablonun (13) ve (14) numaralı sırasında yer alan sigortalılar için sekiz, diğer sigortalılar için beş yılı geçmemek üzere uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir. Bu sürelerin, üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilir. Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalılar için bu fıkradaki süre sınırı uygulanmaz.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için ölüm ve malûliyet halleri hariç tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalıların en az 1800 gün, diğer sıralarda yer alan sigortalıların ise en az 3600 gün belirtilen işyeri ve işlerde çalışmış olmaları şarttır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurumun önerisi üzerine Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.?
DEĞERLENDİRME
1- Bu düzenleme, daha önce 5434 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde sayılan gruplar arasında bulunan, ancak 5510 sayılı Kanunun 40 ncı maddesi kapsamında yer almayan kamu görevlilerinin, 01.10.2008 tarihine kadar (15.10.2008 tarihine kadar) fiili hizmet süresi zammından yararlanabilecekleri, bu tarihten sonra ise yararlanamayacakları anlamına gelmektedir.
Ayrıca bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esasların belirlenmesi Sosyal Güvenlik Kurumunun önerisi üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliğe bırakılmıştır.
2- Düzenleme ile daha önce fiili hizmet zammı öngörülmeyen MİTY personeli kapsama alınmıştır. TRT personeli, basın mensupları, Devlet Tiyatrosu sanatkarları fiili hizmet zamı alan personel arasından çıkarılmıştır.
3- Yangın söndürme işlerinde çalışan itfaiye personeli kapsam içine alınmıştır.
