Ynt: A.T.İ.K.nın maliyetine eklenen giderlerden sonra amortisman?
1- Mevcut Binaya ve Nakil Vasıtalarına Sonradan Yapılan Değer Artırıcı Giderlerin Amortisman Süresine Etkisi.[/b]
Aktife kayıtlı iktisadi kıymetler için yapılan harcamaların amortisman süresi konusunda da farklı görüşler vardır. Bir görüşe göre yapılan harcama iktisadi kıymetin ömrünü uzatıyorsa yapılan gider normal amortisman süresi içinde (bina ise %2, diğer sabit kıymetlerde ise %20 oranında) ayrı bir iktisadi kıymet gibi itfa edilmelidir. Eğer değer artırıcı ilave harcama iktisadi kıymetin ömrünü uzatmayıp, fonksiyon yararını artırıyorsa, ilave gider sözkonusu sabit kıymetin kalan itfa süresi içinde eşit tutarlarda amorti edilmelidir. ([1])
Yukarıdaki bölümlerde de belirttiğimiz gibi yapılan harcamanın iktisadi kıymetin ömrünü uzatıp uzatmadığını kesin olarak saptamak mümkün değildir. Kaldı ki, 272. maddede aktifleştirilecek giderler iktisadi kıymetin ömrünü uzatıp uzatmadığı kriterine göre değil, değerini devamlı suretle artırıp artırmadığı kriterine göre belirlenmektedir.
Maliye Bakanlığınca verilen bir özelgede ise, otomobile yeni alınan motorun ayrı bir demirbaş gibi amortismana tabi tutulması gerektiği belirtilmiştir.([2])
Gerek Kanundaki ifadenin gerekse Danıştayın konuya ilişkin kararlarında ve Maliye Bakanlığı?nın özelgesinde sabit kıymet için sonradan yapılan ilave giderlerin ayrı bir iktisadi kıymet gibi değerlendirilerek normal amortisman süresinde ilgili iktisadi kıymetten bağımsız olarak itfa edilmesi gerektiği sonucuna varmaktayız.
Danıştay kamyon için yapılan komple motor yenileme (gövde, gömlek, piston vb.) masrafların iktisadi kıymeti faal durumda tutabilme amacına yönelik olduğu aracın değeriyle mukayese edildiğinde iktisadi kıymeti artırıcı unsur olmadığı, motorun bir yıldan fazla kullanılıp kullanılamayacağının saptanamadığı gerekçesiyle (1.1.1999 öncesinde) KDV?nin üç taksit yerine bir defada indirilebileceği ve yapılan masrafların amortismana tabi tutulmadan doğrudan gider yazılabileceği görüşündedir. ([3])
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Yılmaz Özbalcı. Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları, 1982 Sy: 466 Aynı görüş için bakınız. Ş. Kızılot, Vergi Usul Kanunu ve Uygulaması
[2] Maliye Bakanlığı'nın 12.5.1971 gün ve 24457-313-52 sayılı özelgesi (Ş. Kızılot, Age. Cilt: 2 Sayfa: 2598)
[3] Dn. 9. D.?nin, 22.11.2000 tarih ve E. 1998/4622, K. 2000/3452 (Yaklaşım, Sayı: 113, s. 254)
