Ynt: Amortisman hk.
ben biraz daha açayım konuyu.. iyice anlaşılabilmesi için
VUK' nun 313. maddesine göre bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için şu 5 koşulun birlikte gerçekleşmesi gereklidir.
1- Duran varlığın işletmede 1 yıldan fazla kullanılması.
Kanun koyucu iktiadi kıymetlerin değerlerini dönemler itibariyle ayırarak yok etmeyi belirlediğinden bu iktisadi varlık bir yıl içinde kullanılıyor ve değerini tamamen ya da kısmen yitiriyorsa, bu varlık , için amortisman ayrılmalıdır. Buradaki şartta geçen 1 yıldan fazla kullanılması deyimi aslında birden fazla muhasebe döneminde kullanılması anlamı taşıyor. Yani envanterde 1 yıl bulunma şartı yok.
2- Duran varlığın yıpranma, aşınma ve kıymetten düşmesi.
işletmede 1 yıldan fazla bir süre ile kullanılacak nitelikte olmasına rağmen; aşınmaya, yıpranmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunmayan kıymetler için amortisman ayrılmıyor. Örnek olarak boş arazi ve arsalar
3- Duran varlığın işletmenin envanterine kayıtlı olması
İktisadi kıymetler, gerek bilanço gerekse işletme hesabı esasına göre defter tutan tüccarlar ile gerçek usulde vergiye tabi serbest meslek erbabı ve çiftçilerde; V.U.K.' nun 189. maddesi hükmü uyarınca ve bu madde de belirtilen esaslara göre envantere alınırlar. Eğer sabit kıymet envantere dahil değil ise, bu kıymet için amortisman ayrılamaz.
4- Duran varlığın kullanıma hazır durumda bulunması:
Varlıkların işletmede kullanılıp kullanılmadığının saptırılması güç bir iştir. Kullanılabilir durumda olan kıymet aktife alınmışsa fiilen kullanıldığı varsayımıyla amortisman uygulamasına başlanılmalıdır. Yani amortisman uygulamasında varlığın fiilen kullanımı koşulu aranmaz. Kıymetin işletme faaliyetinde kullanılabilir durumda olduğu saptandıktan sonra amortisman ayrılabilir. Ancak işletme faaliyetine tahsisi henüz mümkün olmayan varlıklar için amortisman uygulanamaz. Bu kıymetler işletmenin aktifinde kayıtlı olsa bile, kullanılabilir durumda olmadıklarından amortisman uygulamasına başlanılamayacaktır. Bu kıymetlerin işletmede kullanılması için montajı gerekli olanların montajının tamamlanması inşa veya imal edilenlerde ise inşa veya imal işleminin tamamlanması sonucunda artık bu varlıklar işletmede kullanabilir hale gelmiştir ve fiilen kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın amortismana tabi tutulabilir.
5- Duran Varlıkların değerinin belirli bir düzeyi aşması.
VUK ma.313.e göre amortisman ayırma sınırı 2010 yılı için 680.-TL'dir. Bu tutarın altındaki iktisadi kıymetlerin bedellerini bir defada gider yazabilirsiniz. Bu bedelleri istenirse amortisman yoluyla gidere atılmak suretiyle bir defada yok edileceği mükellefin seçimlik hakkına bırakılmıştır. Ancak bu hak varlığın işletme kayıtlarına girdiği yılda kullanılmalıdır..