Başabaş Noktası Hesabı

[elifbe]

Merhabalar,

Aşağıdaki verilerle başabaş noktasını hesaplayabilir miyiz?

Toplam hammadde, işçilik, güg, pazarlama ve genel yönetim gideri : 7.706.000 TL
Toplam üretim: 61.100 adet
Birim maliyet : 7.706.000TL/61.100 adet =126,12 TL
Birim satış fiyatı : 122 TL

BBN = ?

 

[ferhat]

Zaman zaman satış karı, faaliyet karı , net kar gibi kategorilendirmelerle karşımıza çıkan kar kavramı, hangi tür değerlendirmeye göre yapılırsa yapılsın aslında o değerlendirme alanına ait gelirler ile giderler arasındaki farkı ifade eder. Bu doğrultuda kar denklemi aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşir.
http://www.**************/yazarlarimiz/bilgen/002/yazari9.gif
Bir firmanın bahsi geçen satış miktarları, sabit giderleri, değişken giderleri ve kar kavramları arasındaki ilişkileri başa baş noktası analiziyle incelenebilir. Bu analize göre; firmanın gelirleri ile giderlerinin birbirine eşit olup, karlılığının sıfır olduğu ve üretime devam edilmesi durumunda kar elde edilmeye başlanacak olan noktaya başa baş noktası denir. Buna göre başa baş noktası aşağıdaki matematiksel formülle ifade edilir:
http://www.**************/yazarlarimiz/bilgen/002/yazari10.gif
Örnek: 60.000 adet ürün üretmeyi planlayan A firması gerçekleştireceği üretim için toplam olarak 70.000 TL sabit, 180.000 TL ise değişken maliyete katlanması gerektiğini tespit etmiş ve üreteceği her bir ürün için 8 TL satış fiyatı belirlemiştir. Bu durumda firmanın satış ve miktar bazında başa baş noktaları aşağıdaki gibi gerçekleşecektir.
http://www.**************/yazarlarimiz/bilgen/002/yazari11.gif
Buna göre işletme 14.000 birim ürün ürettiğinde yada 112.000 TL'lik satış hacmine ulaştığında gelir toplamı, gider toplamına eşit olacak yani sıfır kara ulaşacak, fakat bu noktadan sonra ürettiği her bir birim üründen kar elde etmeye başlayacaktır.
Başa baş noktası formülü belirttiğimiz gibi karın sıfır olduğu noktayı bize işaret etmektedir. Bu formülden yola çıkarak işletmeler, belirledikleri kar hedeflerine ulaşmak için gereken üretim miktarlarını, sabit maliyetleri ile hedefledikleri kar tutarını toplayarak formülü revize etmekle bulabilirler.

 

[ferhat]

Şöyle ki;

http://www.**************/yazarlarimiz/bilgen/002/yazari12.gif
Formülü örneğimiz üzerinde uygulamak istersek, bahsi geçen işletmenin 100.000 TL kar hedeflediğini düşündüğümüzde hedef kar noktasına ulaşmak için gerekli miktar şu şekilde olmalıdır:
http://www.**************/yazarlarimiz/bilgen/002/yazari13.gif
Her iki formülde de payda da yer alan ( 8 -3 ) yani birim değişken gider ile birim satış fiyatı arasındaki fark bize, satış fiyatının değişken maliyeti karşıladıktan sonra geriye kalan ve böylece sabit giderlerin karşılanmasına ve kar oluşumuna katkıda bulunan payı verir. Bu değere ise katkı payı denmektedir.
Katkı payı işletmelere karar alma sürecinde oldukça yol gösterici bir figürdür. İşletmenin faaliyet sonuçları zarar şeklinde ortaya çıksa dahi katkı payının pozitif olması durumunda sabit giderlerinin bir kısmını karşılayabildiği anlamına gelir. Bu durumda zarar pozisyonunda olsa bile faaliyetlerine devam eden işletmelerin en azından gelecek dönemlere ilişkin zararını azaltabileceği ve finansal durumunun iyileşebileceği sonucu çıkarılabilir. Katkı payının sabit maliyete eşit olduğu nokta başa baş noktasıdır.
Başa baş noktası analizinin başka bir yöntemi de grafik ile gösterimdir. Aşağıdaki örnek grafikte de göreceğimiz üzere; başa noktası grafiğinin yatay ekseni bize üretim kapasitesini, dikey ekseni ise satış rakamlarını gösterir. Buna göre, matematiksel yöntem ile ulaştığımız başa baş noktası miktar ve satış tutarlarının kesiştiği nokta, toplam gelirlerin toplam giderlere eşit olduğu yani karın sıfır olduğu noktayı belirtir.