Ynt: Eksik Ayrılan Amortisman
1)
http://www.ivdb.gov.tr/Mukteza/2006/usul2006/331.htm
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü Usul Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02/VUK-1/315.madde-11990
20/01/2006*331
Konu :Bakanlıkça belirlenen amortisman oranlarının
mutlak oran olup, olmadığı ve bu oranlardan daha
düşük oranda amortisman ayrılıp, ayrılmayacağı
……………………………
İlgi:……… /2005 tarih ve ……………sayılı dilekçeniz.
İlgi dilekçenizden; ………………Vergi Dairesi Müdürlüğünün ……………vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, Vergi Usul Kanununun 315’nci maddesinde 5024 sayılı Kanunun 3’ncü maddesi ile yapılan değişikliğe istinaden yayımlanan 333 ve 339 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirlenen oranların iktisadi kıymetlerin itfası için dikkate alınacak mutlak oranlar olup, olmadığını, mükellefler tarafından tercih edildiği takdirde, tebliğlerde belirlenen oranlardan daha düşük oranların dikkate alınıp alınamayacağını, amortisman oranına bağlı olarak, iktisadi kıymetin itfa süresinin hesaplanması ve genel tebliğlerde belirtilen süreyi aşan kısma isabet eden amortismanların ticari kârın tespitinde indirim olarak dikkate alınıp alınamayacağı hususlarında tereddüt oluştuğundan konu hakkındaki görüşümüzü sorduğunuz anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 315’nci maddesinde; “Mükellefler amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu madde hükmü ile amortisman hesaplamasında iktisadi kıymetlerin “faydalı ömürlerinin” esas alınması sağlanmış olup, Maliye Bakanlığı bu kapsamda belirlemiş olduğu oranları iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibarıyla faydalı ömürlerini de dikkate almak suretiyle 333 ve 339 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinin eki listelerinde açıklanmıştır.
Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun 315’nci maddesinde değişiklik yapan 5024 sayılı Kanunun 3’ncü maddesinin madde gerekçesinde; “Enflasyon düzeltmesinin getirilmesiyle birlikte iktisadî kıymetlerin maliyet bedeli korunmaktadır. Amortisman müessesesi, kullanıma bağlı aşınma ve yıpranmanın malî sonuçlara yansıtılması amacıyla uygulanır ilkesine istinaden, 213 sayılı Kanunda yer alan iktisadî kıymetin en az 5 yılda itfa edilmesi hükmü yerine, yıpranma payının daha sağlıklı yansıtılabilmesi için kullanıma bağlı olarak faydalı ömrü doğrultusunda amortisman ayrılması esası getirilmektedir.” denilmek suretiyle madde gerekçesinde de “faydalı ömür” kavramı vurgulanmış olup, Tebliğlerle belirlenecek faydalı ömürlerin asgari veya azami hadler olduğuna ilişkin herhangi bir açıklamaya gerek madde metninde gerekse konu ile ilgili yayımlanan genel tebliğlerde yer verilmemiştir.
Kaldı ki; Vergi Usul Kanununun 319’ncu maddesindeki; “Mükellefler, usulüne göre tespit edilen nispetleri aşmamak şartıyla, amortismanları diledikleri nispetler üzerinden hesaplayabilirler…” şeklindeki hükmün yürürlükten kaldırılmış olması, Bakanlıkça belirlenen amortisman oranlarının azami veya asgari oranlar olmadığına ve mükelleflerin amortismanları diledikleri oranlar üzerinden ayıramayacaklarına karine teşkil etmektedir.
Bu nedenle, 333 ve 339 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen oranlar mutlak olup, mükelleflerin tebliğlerde belirtilenden daha düşük oranda amortisman ayırmaları amortisman ayırma süresinin dolayısıyla faydalı ömrün değişmesi gibi bir sonuç doğuracaktır ki, bu durum maddenin koyuluş amacına aykırıdır. Dolayısıyla, şirketinizce 01/01/2004 tarihinden itibaren iktisap edilen ve şirket aktifinde yer alan amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin anılan tebliğlerle belirlenen sürelerde ve oranlarda amortismana tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Grup Müdür V.
----------------------------------------------------------------------
2)
http://www.ivdb.gov.tr/Mukteza/2006/usul2006/6200.htm
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü Usul Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02/VUK-1-315-12379
08/08/2006*6200
Konu : Yeni alınacak helikopter için 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde öngörülen 6 yıllık faydalı ömür süresinin daha uzun ve 16,66 amortisman oranının daha düşük uygulanıp uygulanamayacağı hk.
İlgi : 27/07/2006 tarihli dilekçeniz.
İlgi dilekçenizde, iştigal konunuz olan helikopter işletmeciliği faaliyetinizde kullanılan helikopterin 15 yaşın üzerinde olduğu halde ticari uçuşlarının devam ettiği belirtilerek, fizibilite çalışmanıza yön vermesi açısından yeni alınacak helikopterin, 333 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde belirtilen sürenin asgari süre olarak dikkate alınarak daha uzun bir sürede ve daha düşük bir oranda amortismana tabi tutulup tutulamayacağı ve bu süreyi geçen yıllara ait ayrılan amortismanların dönem kazancının tespitinde gider olarak kabul edilip edilemeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Benzer bir konu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından alınan 04/04/2006 tarih ve B.07.1.GİB.0.29/2973-315-309-24085 sayılı yazıda;
“Bilindiği üzere, Vergi Usul Kanununun 5024 sayılı Kanunla değişen 315. maddesine göre mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup anılan maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” tespit edilmiş ve bu oranlar 333 ve 339 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile açıklanmıştır.
333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “31/12/2003 Tarihinden Sonra Aktife Giren Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler İçin Belirlenen Amortisman Oranları” adlı (2) numaralı bölümünde, Vergi Usul Kanununun 315. maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerle amortisman oranlarının iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri de dikkate alınmak suretiyle Bakanlığımızca belirleneceği belirtilmiştir. Yine aynı bölümde “Mükellefler, 31/12/2003 tarihinden sonra iktisap edecekleri amortismana tabi kıymetlerin amortisman oranını ekli listeden bularak uygulayacaklardır. Ekli listenin 1-6 bölümleri arasında genel sınıflamalar yapılmış ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman oranları tespit edilmiştir. Listenin diğer bölümlerinde ise sektörler itibari ile kullanılan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman oranları belirlenmiştir. Mükellefler, uygun amortisman oranlarını tespit ederken öncelikle, sektörel bazda tespit edilen amortisman oranlarını dikkate alacaklar, bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak oranları, genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edeceklerdir.” açıklamasına yer verilmiş bulunmaktadır.
Bu itibarla, 339 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listenin 6.12. Uçak ve Helikopterler bölümü uyarınca yedek jet motorlarının ve güç kaynağının faydalı ömrünün 6 yıl ve amortisman oranının % 16,66 olarak uygulanması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun 320. maddesinde, “Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan nispete bölünür… Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir.
Amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, mükelleflerin 333 ve 339 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirlenen amortisman oranlarından daha düşük amortisman oranlarını tercih etmeleri mümkün ise de yukarıda yer verilen kanun hükmü gereği daha düşük amortisman oranlarının kullanılması amortisman süresini uzatmamalıdır.
Öte yandan, 333 ve 339 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile tespit ve ilan edilen faydalı ömür ve amortisman oranlarının, yeni (daha önce hiç kullanılmamış) iktisadi kıymetler ile kullanılmış olarak iktisap edilmiş iktisadi kıymetler açısından farklılık gözetilmeksizin uygulanması gerekmektedir.” denilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre; iktisap edilecek helikopter için 333 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6.12 Uçak ve Helikopterler bölümü uyarınca faydalı ömrünün 6 yıl ve amortisman oranının % 16,66 olarak uygulanması gerekmektedir.
Ancak, uygulanması gereken amortisman oranından daha düşük amortisman oranını tercih etmeniz mümkün bulunmakla birlikte düşük amortisman oranı kullanmanız halinde amortisman süresinin (faydalı ömür) uzatılması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Grup Müdür V.
-------------------------------------------------------------------------
İki ayrı mükteza, 7 ay sonra verilen müktezadan, anlaşılan, “tartışılan amortisman ile ilgili konuda” eski anlayışa dönülmüş…
Anlayışlar tekrar değişmeden, “bu fiilen ayrılmış sayılır, meselesine” bir sürkülerle (hemde örnekli) nokta konulmasına ihtiyaç var, herhalde…
