Sayın ZEYBEKÇİ
Elektrik mühendisi olarak yaptığı faaliyetten dolayı serbest meslek defteri tutulacaktır.
Malzeme satışınından dolayı ise İşletme Defteri tutacaktır.
T.C.
İSTANBUL VALİLİĞİ
Defterdarlık Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11/GVK-65-
Konu: Mühendisin yapmış olduğu işlerde
hem fatura hem de serbest meslek
makbuzu düzenlenip
düzenlenemeyeceği hk.
……………..GELİR MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi : …../07/2005 tarihli dilekçe.
……………….. tarafından Müdürlüğümüze verilen ve bir örneği yazımız ekinde yer alan ilgide kayıtlı dilekçede, Müdürlüğümüzü ilgilendiren hususlar aşağıda cevaplandırılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 65.maddesinde serbest meslek kazancının tarifi yapılmış olup; söz konusu maddede:
“Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almış olup, Kanun’un 66.maddesinin 2.bendinde;
“Bizzat serbest meslek erbabı tarifine girmemekle beraber serbest meslek erbabını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar” serbest meslek erbabı sayılmıştır.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ticari kazancın tarifi” başlıklı 37.maddesinde ise “Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.”hükmü yer almıştır.
Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğarlar. Bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona dayanan her türlü faaliyet ticari faaliyettir. Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece, elde edenler yönünden ticari kazanç sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabi olur.
Bu hükümlere göre, mühendislik, müşavirlik, eğitim, danışmanlık faaliyetinden elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi ve serbest meslek mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir. Taahhüt ve ticaret işlerinden elde edilen kazancın ise ticari kazanç olarak vergilendirilmesi ve mükellefiyetinin ticari kazanç mükellefi olarak tesis ettirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, verilen serbest meslek hizmeti nedeniyle elde edilen gelirden, Gelir Vergisi Kanunu 94.madde hükmü uyarınca, yürürlükte bulunan oran üzerinden (% 22) tevkifat yapılacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesi ile söz konusu mükellefin ticari kazanç faaliyeti ve serbest meslek faaliyeti yönünden düzenlenecek belgeler konusu müdüriyetinizi ilgilendirdiğinden mükellefe bilgi verilmesi rica ederim.
--------------------------
İSTANBUL VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı: B.07.4.DEF.0.34.11-GVK-65
Konu: İnşaat mühendisinin yapmış olduğu
işlerde hem Fatura hem de serbest meslek
makbuzu düzenleyip düzenlenemeyeceği hk.
............................. GELİR MÜDÜRLÜĞÜNE
....................... Kredi ve Yurtlar Kurumu İstanbul Bölge Müdürlüğü tarafından Müdürlüğümüze verilen ..........08.2003 tarihli dilekçede, Bölge Müdürlüğünün Onarım işlerini üstlenen kişi tarafından onarım işlerinde fatura proje çizim işlerinde ise serbest meslek makbuzu kestiği belirtilerek, söz konusu kişinin bu işten dolayı fatura ve serbest meslek makbuzu düzenleyip düzenlemeyeceği sorulmuş olup, Müdürlüğümüzü ilgilendiren hususlar aşağıda açıklanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 65.maddesinde serbest meslek kazancının tarifi yapılmış olup; söz konusu maddede:
“Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almış olup, Kanun’un 66.maddesinin 2.bendinde;
“Bizzat serbest meslek erbabı tarifine girmemekle beraber serbest meslek erbabını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar” serbest meslek erbabı sayılmıştır.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ticari kazancın tarifi” başlıklı 37.maddesinde ise “Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.”hükmü yer almıştır.
Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğarlar. Bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona dayanan her türlü faaliyet ticari faaliyettir. Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece, elde edenler yönünden ticari kazanç sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabi olur.
Bu hükümlere göre, ............................ Kredi ve Yurtlar Kurumu İstanbul Bölge Müdürlüğü’nün işini üstlenen kişinin yapmış olduğu iş hem ticari (inşaat taahhüt işi) hem de serbest meslek faaliyeti (inşaat mühendisliği) olduğu anlaşıldığından; gelir vergisi mükellefiyetinin her iki faaliyet yönünden tesis edilmesi olanaklıdır.
Bilgi edinilmesini ile söz konusu dilekçede Müdürlüğümüzü ilgilendiren hususlarında açıklanarak mükellefe bilgi verilmesini rica ederim.
