Emeklilik İçin Hizmet Birleştirmeleri

  • Konbuyu başlatan T U R K O
  • Başlangıç tarihi
T

T U R K O

Ziyaretçi
[size=10pt]Bir kişinin çalıştığı sürelerin tamamını aynı yerde, aynı kurumda geçirmesi, iş hayatının tamamını SSK?lı yada Bağ-Kurlu olarak geçirmesi mümkün olmayabilir. Yani bir kişi bir zamanlar SSK?lı olarak çalışırken sonra kendi şirketini kurup işini yapabilir veya ayrı iş yeri açabilir. Bir işverene bağlı olarak çalışmak ile kendi şirketini kurup veya vergi mükellefiyeti tescil ettirip çalışmak tabi olunan sosyal güvenlik mevzuatı bakımından farklı sonuçlar doğurmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası yasasından önce işçilerle ilgili düzenlemeler 506, memurlarla ilgili düzenlemeler 5434, bağımsız çalışanlarla ilgili düzenlemeler ise 1479 sayılı yasalarda yer almakta idi. Bunların dışında bir de tarım SSK olarak bilinen düzenleme 2925, tarım Bağ-Kur olarak bilinen düzenleme de 2926 sayılı yasada yer almakta idi.
İşte bu şekilde farklı sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak uzun vadeli sigorta primi ödenen geçen sürelerin emeklilik öncesi maaşı bağlayacak olan kurumda toplanması gerekmektedir. 5510 sayılı yasa ile getirilen uygulama ile sigortalılık türleri işçiler için 4/1-a, bağımsız çalışanlar için 4/1-b ve memurlar için 4/1-c olarak tanımlanmıştır.
Hizmet birleştirmesi uygulaması ülkemizde üç ayrı sosyal güvenlik kurumu ve farklı yasaların olduğu geçmiş dönemden kalan bir uygulama olarak uzun süre daha varlığını sürdürecektir. Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur artık tek kurum olduğuna göre 5510 sayılı yasa döneminde işe girip 30-40 yıl sonrasında emekli olacaklar için hizmet birleştirmesi diye bir uygulama söz konusu olmayacaktır.

Aylığı bağlayacak Kurum
Aylığı bağlayıp ödeyecek kurumun belirlenmesi, sigortalının emeklilik tarihinden geriye doğru prim veya kesenek ödenerek geçen son yedi yıllık fiili hizmet (360 x 7 = 2520 gün) süresi esas alınarak yapılmaktadır.
Aylığın bağlanıp ödenmesi, söz konusu 7 yıl içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca ve kendi mevzuatına göre yapılmaktadır.
Genel kural yukarıda belirtildiği gibi olmakla birlikte malulen emeklilik, ölüm nedeniyle dul ve yetim aylığı bağlanması, 5434 sayılı kanuna göre yaş haddi nedeniyle re?sen emekliye ayrılma hallerinde son yedi yıllık hizmete bakılmaksızın en son tabi olunan kurumca aylık bağlanacaktır.

Sigortalılık süresinin başlangıcı
Emeklilik hesaplamalarında SSK?lılar için sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş önemli. Emekli Sandığı mensubu memurlar ile Bağ-Kurlular için emeklilik hesaplamalarında sigortalılık süresi tanımı yoktu, sadece prim ödeme gün sayısı ile yaş sınırlamaları vardı.
5510 sayılı yasa ile sigortalılık süresi tanımlaması memurlar ve Bağ-Kur?lular için de getirilmiş oldu.
Kurumlardan herhangi birine ilk defa sigortalı olunan tarih, diğer kurumlarda da sigortalılık süresinin başlama tarihidir. İstisnaları olmakla birlikte temel kural, emeklilik veya yaşlılık aylığına hak kazanılıp, kazanılmadığının tespitinde 18 yaşın doldurulduğu tarihin sigortalılık başlangıcı olarak alınmasıdır.

Kokartlı turist rehberleri konusu
Kamuran Özgen Bey, gazetemizdeki köşesinde, 23.09.2009 tarihli ?Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ne yapmaya çalışıyor?? başlıklı yazısında, rehberlerin yaşadığı sıkıntıları dile getirmekte, mesleğin yasallaşmadığını, henüz iş kolu kodunun bile belirlenemediğini belirtmektedir. Belirttiği hususlar doğru olabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu denetçileri kayıt dışı istihdam ve sigortasız işçi tespiti sırasında doğal olarak iş yerinde çalışan herkesin sosyal güvenliğinin olup olmadığını sorgulamak durumundadır.
Turizm sektöründe çalışan ve sayıları on bini geçmiş kokartlı profesyonel turist rehberlerinden bir iş verene bağlı olarak çalışanların sosyal güvencesinde problem yok, serbest olarak çalışanların durumlarının ise sosyal güvenlikleri açısından değerlendirilmesi lazım.
Örneğin bu güne kadar sosyal güvencesi olmayan jokey ve antrenörler 5510 sayılı yasa ile 4/1-b?li (Bağ-Kur?lu) statüde sigortalı sayıldılar, serbest çalışan ve sayılarının on bini aştığı ifade edilen kokartlı profesyonel turist rehberleri için de benzer düzenleme yapılabilir.

Ahmet ŞERİF
www.yenicaggazetesi.com.tr/a_haberdetay.php?hityaz=10209
 
Üst