Engellilerin Emekliliği de Kademelidir

ferhat

Moderator
Forum Yönetimi
Üyelik
6 Haz 2005
Mesajlar
7,476
Konum
İSTANBUL
Engellilerin emekliliği de kademelidir


Özürlü (engelli) olmayanların, yani yüzde 0 ile yüzde 39 arasında işgöremezlik raporu olanların emekli olabilmek için işe giriş tarihine göre 3 şartı taşıması gerekiyor.
Belli bir yaşı tamamlamak.

Belli bir prim ödeme gününü tamamlamak.

Belli bir sigortalılık süresini tamamlamak.

Ancak çalışan engelli, yüzde 40 ve daha fazla oranda bir rapora sahipse bu şartlardan ilki olan yaş şartı ortadan kalkar, diğer iki şart ise biraz daha basitleştirilir.

Mesela; 5510 sayılı kanunun geçici 10. maddesine göre eski adıyla SSK'lı yeni adıyla 4/A'lı emekli olacak olanlardan; Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun mülga 53. maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede (2/3 oranında) hastalık veya özrü bulunan ve bu sebeple malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılar, yaşları ne olursa olsun en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3.600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanır.

Sakatlığı sonucu vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılar hakkında ise 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun mülga 60. maddesinin (C) bendinin (b) alt bendi ve geçici 87. maddesine (tablo 1) göre emeklilik zamanı belli edilmektedir.Yukarıdaki madde metninden de görüldüğü üzere engelliler için yaş şartı yoktur, prim ödeme gün sayıları ile sigortalılık süreleri de eskiye göre biraz daha kolaylaştırılmış ve kademesi genişletilmiştir.

Mesela, üçüncü derece (yüzde 40-59) engelli raporu ile vergi indirim belgesi olan birisi, 10.10.1997 günü işe girmişse 18 yıllık sigortalılık süresi (10.10.2015 günü tamamlanır) ve en az 4.080 gün ile emekli olabilir.

YENİ KANUNLA GELEN ENGELLİ AYLIĞI

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 28. maddesi 1 Ekim 2008 gününde yürürlüğe girdi. SSK ve Bağ-Kurlular ile reformdan sonra ilk defa işe girecek olan memurlar için geçerli olan bu maddeye göre engellilerin emeklilik şartları değiştirilmiştir. Yeni düzenlemeye göre sigortalılık başlangıcına göre ne zaman emekli olunacağı da aşağıdaki tabloya göre (bakınız tablo 2) belli edilecektir. Söz konusu tablodan da görüldüğü üzere oranlar da değişmiş, şartlar da ağırlaştırılmıştır.

ENGELLİ EMEKLİLER De

ÖZÜRLÜ KADROSUNDA SAYILIR

4857 sayılı İş Kanunu'nun 'Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu' başlıklı 30. maddesine göre;

"İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdür. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır..."

İşveren, 50 ve daha fazla sayıda işçi çalıştırması halinde 50 sayısına ilave olarak yüzde 3 oranında da özürlü işçi işe almak zorundadır. İşverenlerin belli sayıda istihdam etmek zorunda olduğu engellilerin-özürlülerin, emekli olup olmadıkları işverenleri ilgilendiren bir husus da değildir. Bu sebeple emekli de olsa özürlü çalıştırabilir ve engelli kadrosunu tamamlayabilirler.

ZİYA PERVER
 
Üst