[size=10pt]19.11.2008 Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz Referans
SORU: Türkiye'de kiralanıp, yurt dışında kurulan bir uluslar arası fuarda kullanılmak üzere götürülen ve bilahare Türkiye'ye getirilen malzemelerin kira bedelleri katma değer vergisine tabii midir? Söz konusu işle ilgili olarak taraflar arasında yapılan sözleşmede söz konusu malzemelerin yurt dışında kullanılacağına dair açık bir hüküm de bulunmakta olup, kiralanan malzemeler ayrıca sigorta ettirilmiş bulunmaktadır.
YANIT: Katma Değer Vergisi Yasası'nın 1/1. maddesi uyarınca "Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti" çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabi tutulmaktadır. Kiracı konumundaki kuruluşla mevcut sözleşmenin de incelenmesinden anlaşılacağı üzere; kiracı kurum Türkiye'de tam mükellef olup, söz konusu malzemelerin bir süre için yurt dışında kullanımına yönelik olarak sözleşme yapmış bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Yasası'nın 4. maddesinde; hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanımlanmış ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerle gerçekleştirilebileceği hususu hükme bağlanmıştır.
Katma Değer Vergisi Yasası'nın 6. maddesinin başlığı "İşlemlerin Türkiye'de yapılması"dır. Buna göre işlemlerin Türkiye'de yapılması;
* Malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını,
* Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını, ifade etmektedir.
Bu hükümler çerçevesinde hizmetin yurt dışında ifa edilmiş olması ve hizmetten yurt dışında yararlanılmış olması halinde Türkiye'de Katma Değer Vergisi söz konusu olmamaktadır.
Diğer yandan Katma Değer Vergisi Yasası'nın 30/a maddesinde; vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği hususu hükme bağlanmıştır.
Dolayısıyla kiracı konumunda olan ve yurt dışında bir fuarda kullanmak üzere sizden bazı malzemeleri kiralayan şirkete bu teslim Türkiye'de yapılmış olduğundan yapılan teslimler katma değer vergisine tabiidir. Burada önemli olan teslimin Türkiye'de tam mükellef bir mükellefe yapılmış olmasıdır. (V.Seviğ)
