Ynt: Hızlandırılmış Amortisman
Merhaba,
2009 yılında bir gider faturasını unutmuşsunuz. 2011 yılında gider olarak kaydedip mali dönem karından düşüp işletme karını azaltıcı bir unusur olarak kullanabilirmisiniz.
Bağımsız Denetçisiniz mesela; işletmenin bilançoları için görüş bildireceksiniz, firma zarar etmesi gerekirken amortisman ayırmamış ve bu şekilde hazırladığı bilançolarda kar raporlamış olsun; bu şekilde hazırlanmış bir mali tabloya olumlu görüş verirmisiniz.
Kanunun neresinde amortisman ayırmak ihtiyaridir. Ayırmasanızda olur denmektedir.
VUK 320
.
.
.
Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir.
Amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz.
VUK 328
(2365 sayılı Kanunun 56'ncı maddesiyle değişen fıkra) Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerle serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu farkı defterlerinde hasılat veya gider kaydederler.
Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır.
Şimdi birkaç adım geriye gidelim;
Yasa koyucu Sabit kıymetlerin karı azaltıcı unsur olarak kullanılması noktasında amortisman müesseseni düzenlemiştir. Ayrılmayan amortismanlarında takip eden dönemlerde karı azaltıcı bir unsur olmaması gerektiğini açıkça belirlemiştir.
Amortisman ayrılması konusunuda mükellefe bir tercih yöntemi olarak sunmamıştır. Mali karı azaltıcı unsur olarak kullanılmamasında ihtiyarilik vardır.
VUK 321
Bu bölüm gereğince hesaplanan amortismanların, hesaplarda ayrıca gösterilmek şartiyle ilgili bulundukları değerlerden doğrudan doğruya indirilmesi veya pasifte ayrı bir karşılık hesabında toplanması caizdir.
Fakat amortisman ayırmama noktasında yoktur. Hal böyleyken ayrılmamış amortismanın sabit kıymetin satışı anında karı azaltıcı unsur olarak kullanılması; geçmiş dönemde kullanılmamış bir gider kaleminin yeni mali döneme taşınması anlamına gelir.
Yine amortisman ayırmamak ilgili dönemde ayrılmamış bir gider kaleminin bilançolarda gelecek mali döneme sızdırılması anlamına geldiği açıktır.
Bu yüzden ayrılmamış amortisman KKEG olarak bilançolarda karı azaltıcı bir unsur olarak gösterilmeli bu sayede finansal tablonun gerçekleri yansıtır hale getirilmesi (tamlık kavramı gereği)
Daha sonra ticari kara eklenerek vergi matrahına eklenmesinin sağlanması; VUK 313 ve müteakip amortismanla ilgili maddelerin uygulanmasının gereğidir.
Saygılarımla,