Ynt: Huzur Hakkı Bordrosunda AGİ Uygulaması
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-85
Konu: Serbest meslek kazancı ile tevkifat yapılmayan beyana tabi ücret gelirinin
vergilendirilmesi hak.
?..
Şişli ? İstanbul
İlgi : a) Bila tarihli dilekçeniz
b)...01.2008 tarihli ek dilekçeniz
İstanbul Defterdarlığına verilen ve konusu itibarıyle Başkanlığımıza intikal ettirilen ilgi dilekçenizde,? Vergi Dairesi Müdürlüğünün? vergi numarasında kayıtlı mükellefi olarak serbest meslek geliriniz ile din görevlisi olarak Patrikhane?den makbuz karşılığı aldığınız Gelir Vergisi Kanunu?nun 95/3. maddesi kapsamında ücret gelirinizi beyanname ile beyan ettiğinizi, 01.01.2007 tarihinden itibaren vergi iadesinin kaldırılması nedeniyle vereceğiniz yıllık beyannamede indirebileceğiniz giderler ile konuya ilişkin yapılan değişiklikler hakkında yazılı görüş talep edilmektedir.
Bilindiği üzere 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nda yer alan ?Ücretlerde Vergi İndirimi? uygulamasına ilişkin Mükerrer 121. maddesi 5615 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle 01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış, Kanunun 5615 sayılı kanunun 2 nci maddesiyle değişen 01.01.2008 tarihinden itibaren elde edilecek gelirlere uygulanmak üzere 32. maddesinde ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulamasına ilişkin açıklamalar yapılarak konuya ilişkin olarak 04.12.2007 tarih ve 26720 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 265 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde;
?4. Uygulamanın Yürürlüğe Giriş Tarihi
Asgari geçim indirimi uygulaması, 2008 yılından itibaren elde edilecek ücret gelirlerine uygulanmak üzere, 01/01/2008 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
?
9. Yıllık Beyanname Veren Ücretlilerde Asgari Geçim İndirimi Uygulaması
9.1. Tevkifata Tabi Olmayan Ücret Geliri İçin Yıllık Beyanname Verilmesi
Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesi gereği ücretlerinden vergi tevkif usulü cari olmayan ve bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde asgari geçim indirimi, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle gerçekleştirilecektir.
Asgari geçim indiriminden faydalanmak isteyen ücretli; Tebliğ ekinde yer alan "Aile Durumu Bildirimi"ni (EK: 1) doldurarak yıllık beyannameye ekleyecektir.
Öte yandan, tevkifata tabi olmayan ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretliler bu beyannameye diğer gelir unsurlarını da dahil etmeleri halinde asgari geçim indirimi, yıllık beyannamede beyan edilen ücret gelirlerine isabet eden vergiden mahsup edilecektir.
Örnek 8:
Yabancı bir ülke konsolosluğunda çalışan ve ücret istisnasından yararlanmayan Türk uyruklu bir hizmet erbabı 2008 yıllında 30.000 YTL ücret geliri elde etmektedir. Bu mükellef aynı zamanda 20.000 YTL işyeri kira geliri elde etmiştir. Hizmet erbabının eşi çalışmamakta ve bir çocuğu bulunmaktadır.
Bu gelirleri için 2009 yılında vereceği yıllık beyannamede asgari geçim indirimi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
2008 yılında Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (562,50x12=) : 6.750,00 YTL
Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı : % 67,5
- Mükellefin kendisi için % 50
- Mükellefin eşi için % 10
- Mükellefin çocukları için % 7,5
Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (6.750,00 x % 67,5=) : 4.556,25 YTL
Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı (4.556,25 x % 15=) : 683,44 YTL'dir.
Ücret geliri ve işyeri kira geliri nedeniyle verilen yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarı 9.230,00 YTL'dir. Yıllık beyannamede hesaplanan vergi toplamından ücret gelirine isabet eden vergi tutarı olan 5.811,50 YTL'den asgari geçim indirimi tutarı olan 683,44 YTL beyanname üzerinden mahsup edilecektir. Böylece yıllık beyanname ile bildirilen ücret gelirine isabet eden vergiden, asgari geçim indirimi tutarı mahsup edilerek indirim tutarı ücretliye yansıtılacaktır.
Diğer taraftan, ücret gelirine isabet eden vergi tutarının, asgari geçim indirimi tutarından az olması halinde sadece ücret gelirine isabet eden vergi kadar kısım mahsup edilecek olup, aşan kısım diğer gelirlere isabet eden vergiden mahsup edilmeyecektir.
?? açıklamaları yer almıştır.
Öte yandan Gelir Vergisi Kanununda gelir unsurları maddeler halinde açıklanmış Kanunun 61. maddesinde;
?Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.
?? hükmü yer almış Kanunun 63. maddesiyle ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından maddede sayılan indirimler yapıldıktan sonra kalan miktar olduğu belirtilmiş Kanunun ?tevkifata tabi olmayan ücretler? başlıklı 95. maddesinin 3. bendiyle Maliye Bakanlığınca yıllık beyanname ile bildirilmesinde zaruret görülen ödemelerin Kanunun dördüncü kısmının ikinci bölümündeki hükümlere göre beyanname ile bildirecekleri hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan Gelir Vergisi Kanunu?nun 65. maddesinde her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazancın serbest meslek kazancı olduğu belirtilmiş Kanunun 68. maddesinde serbest meslek kazancının tespitinde maddede yazılı giderler hasılattan indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca Kanunun dördüncü kısmının ikinci bölümünün 85. maddesinin birinci fıkrasıyla mükelleflerin bu Kanunun ikinci maddesinde yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verecekleri hüküm altına alınmış olup Kanunun 89. maddesinde Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilecek diğer indirimler belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre 2007 takvim yılında elde edilen ve Gelir Vergisi Kanunu?nun 85. maddesi uyarınca beyan edilecek olan serbest meslek ve ücret gelirlerinize ilişkin olarak, ücret gelirlerinizin tespitinde Gelir Vergisi Kanunu?nun 63. maddede sayılan indirimler ile, serbest meslek kazancınızın tespitinde yine aynı Kanunun 68. maddede sayılan ödemelerin gider olarak indirim konusu yapılabileceği gibi ayrıca beyan edilen gelirlerinizden Kanunun 89. maddesinde sayılan ödemeleri indirim konusu yapmanız olanaklı bulunmaktadır.
Öte yandan 01.01.2008 tarihinden itibaren elde edeceğiniz ve 2009 yılında vereceğiniz beyannamede din görevlisi olarak Patrikhane?den makbuz karşılığı aldığınız Gelir Vergisi Kanunu?nun 95. maddesi kapsamında tevkif suretiyle vergilendirilmemiş olan beyana tabi ücret gelirlerinizin ayrıca Kanunun 32. maddesi hükmü uyarınca 265 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan açıklamalara göre asgari geçim indirimi uygulamasına tabi tutulabileceği hususu ise tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
.
Grup Müdür V.
