Ynt: İade mi İptal mi
Slm aşağıdaki mukteza örneği sorunuza cevap olacağını düşünüyorum Kolay gelsin
Sayı :B.07.4.DEF.0.34.20./ VUK-1/VUK-229-11340 08/04/2005*2779
Konu : Mal iadelerinde iade faturasının hangi
firma tarafından düzenleneceği hk.
??????????????????.
İlgi : ???????.tarihli dilekçeniz.
Dilekçenizde, ???.Vergi Dairesinin ??????vergi numarasında kayıtlı ????????????ile tam tasdik sözleşmenizin mevcut olduğu, şirketin faaliyet konusu itibariyle satış yaptığı bir malın iadesinde iade faturasının ne şekilde düzenleneceği hususu sorulmaktadır.
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227?nci maddesinde, ?Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.? hükmü yer almaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229?ncu maddesinde, ?Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.? Şeklinde tanımlanmakta olup, aynı Kanunun 231/5?nci maddesinde, ?Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlemeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.? hükmü yer almaktadır.
Mal iadesi işleminin gerçekten iade mi, yoksa herhangi bir teslim olayı mı olduğunu tevsik etmekte güçlüklerle karşılaşılabileceği gibi bu konuda farklı yaklaşımlar da olabilir. Bu nedenle iki katma değer vergisi mükellefi arasında cereyan eden mal iadesi olaylarının iade faturası ile belgelenmesi daima tercih edilmelidir.
Vergi Usul Kanunu?nda mal iadelerinde düzenlenecek özel bir belgeye yer verilmemiştir. Bu nedenle satılan mallar için düzenlenen fatura veya benzeri belgeler için, ticaret ve vergi hukuku hükümleri kapsamında genel uygulamaya göre işlem yapılması gerekmektedir.
Katma değer vergisi mükellefleri arasındaki mal iadesi olaylarında, faturanın müşteriye gönderilmemesi veya geri alınması, tüm fatura nüshalarının iptal olunması, tarafların daha önce bu faturaya dayanarak yaptıkları kayıtları ters kayıtla iptal yönteminden ziyade, iade olayının mutlaka, iadede bulunan tarafından düzenlenecek fatura ile belgelenmesi gerektiğinden fatura iptali yönteminden kaçınılarak iade faturası ile belgelemenin yapılması gerekmektedir.
İade edilen malın yerine aynı veya başka bir malın verildiği durumlarda ise, satıcı tarafından yukarıda sözü edilen işlemlerin yanı sıra bu defa verilen yeni mal için fatura ve benzeri belge düzenleneceği tabiidir. Dolayısıyla iade edilen malların yerine verilen yeni malların değerleri dikkate alınarak belge düzenleneceğinden, iade edilen mallar ile yeni verilen mallar arasında değer farkının olup olmaması düzeltme işlemini etkilemeyecektir.?
Görüldüğü gibi mal değiştirmelerinde, mal iadesi ve yeni satış şeklinde iki kademeli işlem yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla müşterinin geri verdiği mal ile bunun yerine aldığı malın aynı cins ve miktarda olmasına ve bu değişimin satıcının stok dengesini bozup bozmadığına bakılmaksızın malın geri alımında iade faturası ve yerine mal verilmesinde de satış faturası düzenlenmesi gerektiği yönündeki Vergi Usul Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Bu duruma göre ????????tarafından müşterilere gönderilen ve fatura kesilen malların alıcı firma tarafından iade edilmesi durumunda malları iade eden firma tarafından iade faturası düzenlenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.