T
T U R K O
Ziyaretçi
Mahmut Suçiçek - Vergi Denetmeni
Vergi sistemimiz esas itibariyle beyan esasına dayanmaktadır. Beyan esası ise mükelleflerin elde ettiği gelirlerini bizzat kendilerinin İdareye bildirmesine dayalı bir sistemdir. Bu sistemde vergi matrahı mükellef tarafından tespit edilip bildirilir.
Dolayısıyla mükellefin beyan etmiş olduğu bu beyanlarının doğruluğunun tespit edilmesi gerekir. Bu beyanların doğruluğunun tespit edilmesi yöntemlerinden bir tanesi de vergi incelemesidir.
Bu bağlamda nezdinizde yapılan vergi incelemesi sonucunda mükellefiyet ödevlerinizi eksik yerine getirmiş olmanız nedeniyle; adınıza tarh edilen vergi ve cezalara karşı sahip olduğunuz yasal haklarınızı ve izleyebileceğiniz başvuru yollarınızı şöyle sıralayabiliriz.
1- Cezada indirim talep edebilirsiniz
İkmalen, re?sen veya idarece tarh edilen vergi, vergi farkı ve vergi cezalarını, ihbarnamenin tebliğinden itibaren 30 gün içinde bağlı olduğunuz vergi dairesine başvurarak vadesinde veya teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödeyeceğinizi bildirmeniz halinde;
? Vergi Ziyaı cezalarının birinci defada 1/2?si, sonra kesilenlerde 1/3?ü,
? Usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezalarının 1/3?ü indirilir.
2- Uzlaşma talebinde bulunabilirsiniz
Uzlaşma, adınıza yapılan tarhiyatı yargıya intikal ettirmeden önce vergi idaresi ile görüşerek tahakkuk edecek vergi ve ceza hususunda anlaşmak için başvurabileceğiniz idari bir çözüm yoludur.
Uzlaşmanın sağlanması halinde tutanakla tespit edilen hususlara karşı dava açılmaz ve hiçbir merciye şikayette bulunulamaz.
Diğer önemli hususlardan bir tanesi de kaçakçılık suçları nedeniyle kesilen vergi ve cezalar için mükelleflerin uzlaşma hakkından yararlanamayacak olmalarıdır.
Vergi sistemimizde uzlaşma, tarhiyat öncesi ve tarhiyat sonrası olmak üzere iki şekilde düzenlenmiştir. Bunların yalnızca birinden faydalanabilirsiniz.
? Tarhiyat öncesi uzlaşma: Haklarında vergi incelemesine başlanmış mükelleflerin adlarına tarhiyat yapılmadan önce kullanabileceği bir haktır. Tarhiyat öncesi uzlaşmanın kapsamına; vergi incelemeleri sonucunda bulunan matrah veya matrah farkları üzerine salınacak vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları girmektedir.
Tarhiyat öncesi uzlaşma sağlanamaz veya uzlaşma görüşmelerinde uzlaşmaya varılamaz ise verginin tarhından ve cezanın kesilmesinden sonra tekrar uzlaşma talep edilemez.
? Tarhiyat sonrası uzlaşma: Verginin tarh edilmesi ve cezanın kesilmesinden sonra başvurulabilecek bir yoldur.
Tarhiyat sonrası uzlaşmanın kapsamına; vergi daireleri tarafından mükellef adına ikmalen, re?sen veya idarece tarh edilen ve vergi dairelerinin tarha yetkili olduğu bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi ziyaı cezaları girmektedir.
Dikkat edileceği üzere tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları girmemektedir. Adınıza bu tür cezalar kesilmişse tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunmak daha mantıklı olmaktadır.
3- Dava açabilirsiniz
Tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi/ceza ihbarnamesini aldığınız tarihten itibaren 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilirsiniz.
4- Vergi Hatalarının Düzeltilmesi Talebinde Bulunabilirsiniz
Düzeltme, vergi hatalarının yargı mercilerine gidilmeksizin, hatanın ilgili vergi dairesince ortadan kaldırılmasına yönelik idari bir işlemdir. Düzeltme işlemi ancak bir vergi hatasının tespit edilmesi durumunda gerçekleştirilebilecektir. Vergi hatası, VUK?nun 116 ve müteakip maddelerinde düzenlenmiştir.
5. Tarh Edilen Vergi ve Cezalara İtiraz Etmeden Ödeyebilirsiniz
Mükellefler 30 günlük süre içinde yukarıda değindiğimiz eylemlerden hiçbirini gerçekleştirmezlerse vergi ve ceza tahakkuk eder.
Bu durumda tarh olunan vergiler Vergi Usul Kanunu?nun 112?nci maddesi uyarınca taksit zamanlarından evvel tahakkuk etmişse taksit süreleri içinde; taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler, tahakkuk tarihinden başlayarak bir ay içinde ödenir.