fonradar

İşsizlik Sigortası Hakkında Soru Cevap,

HResources

Katkı Sunan Üye
Üyelik
31 May 2005
Mesajlar
635
Konum
bursa
Soru: İşsizlik sigortası nedir?
Cevap:
İşsizlik sigortası; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren, Devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta koludur.

Soru: İşsizlik ödeneği ile işsizlik yardımı arasındaki fark nedir?
Cevap:
İşsizlik sigortasının finansmanı işsiz kaldıklarında bu sigorta kolundan yararlanacaklardan ve bu kişileri çalıştıranlardan kesilen primler ve devlet tarafından belirli bir oranda yapılan katkıdan oluşmaktadır. İşsizlik yardımı finansmanı ise salt devlet tarafından yapılan yardımlardan oluşmaktadır.

Soru: Kimler, işsizlik sigortasına prim ödeyecektir?
Cevap:
506 sayılı sosyal sigortalar kanununun 2 nci maddesinde belirtilen sigortalılar ile aynı kanunun geçici 20 nci maddesinde açıklanan sandıklara tabi sigortalılar ve mütekabiliyet esasına dayalı olarak yapılan anlaşmalara göre çalışan yabancı işçiler işsizlik sigortası primi ödemektedir. İşsizlik sigortası primi, sigortalının 506 sayılı sosyal sigortalar kanunun 77 nci ve 78 inci maddelerinde belirtilen prime esas aylık brüt kazancı üzerinden; % 2 sigortalı, % 3 işveren, %2 oranında devlet katkısından oluşmaktadır. 22.12.2001 tarih ve 24618 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002 yılı Mali Yılı Bütçe Kanunu’yla yapılan değişiklikle bu oranlar 2002 yılı için %1 oranında sigortalı, %2 oranında işveren ve %1 oranında da devlet payı olarak tahsil edilmektedir.

Soru: Sigortalı işsizlere hangi hizmetler sunulacaktır?
Cevap:
Sigortalı işsizlere verilecek hizmetler;
· İşsizlik ödeneği verilmesi,
· Hastalık ve analık sigortası primlerinin ödenmesi,
· Yeni bir iş bulma,
· Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi verilmesidir.

Soru: Ne kadar süre ile işsizlik ödeneği ödenecektir?
Cevap:
· 600 gün prim ödemiş olanlara 180 gün,
· 900 gün prim ödemiş olanlara 240 gün,
· 1080 gün ve daha fazla prim ödemiş olanlara 300 gün,
Süre ile işsizlik ödeneği ödenecektir.


Soru: İşsizlik ödeneği ne şekilde hesaplanacak ve nasıl ödenecektir?
Cevap:
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alındığında hesaplanan günlük ortalama net kazancın %50’sidir. Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı aylık asgari ücretin netini geçemez.
İşsizlik ödeneği, sigortalı işsizin adına kurumca açılacak hesaptan Ziraat Bankas aracılığıyla ödenecektir.
Soru: İşveren, işten ayrılma bildirgesini hangi süre içerisinde, nereye verecektir?
Cevap:
İşverenler, hizmet akdi sona eren her sigortalı işsiz için İŞKUR birimlerinde ve Kurumumuzun İnternet sayfasında (www.iskur.gov.tr) örneği bulunan İşten Ayrılma Bildirgesi’nden 3 nüsha düzenleyerek 1 nüshasının işyerinin bulunduğu yerdeki İŞKUR’a ulaşmasını sağlar, 1 nüshasını sigortalı işsize verir, diğer nüshasını da işyerinde saklar. İşverenler işten ayrılma bildirgesini 15 gün içinde ilgili kurum ünitesine ulaştırmakla yükümlüdürler.

Soru:İşveren hangi tarihten itibaren işten ayrılma bildirgesi düzenleyecektir?
Cevap:
İşveren, kanunda belirtilen 600 günlük prim ödeme şartı, 30.01.2002 tarihinden itibaren tamamlanacağı için, bu tarihten itibaren işten ayrılan her sigortalı işsiz için işten ayrılma bildirgesi düzenleyecektir.
Soru: İşsizlik ödeneği hangi hallerde kesilecektir?
Cevap:
· Kurum tarafından teklif edilen, mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işin, haklı bir neden olmaksızın reddedilmesi halinde işsizlik ödeneği kesilir ve kalan işsizlik ödeneği hak sahipliği kaybedilir.
· Gelir getirici bir işte çalışıldığının tespit edilmesi halinde işsizlik ödeneği kesilir ve kalan işsizlik ödeneği hak sahipliği kaybedilir.
· Haklı bir neden olmadan, kurum tarafından önerilen bir mesleki eğitime iştirak edilmemesi veya eğitimin yarıda bırakılması ya da kurumun çağrılarına zamanında cevap verilmemesi hallerinde işsizlik ödeneği kesilir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanır. Şu kadar ki, bu suretle yapılacak ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçemez. Muvazzaf askerlik dışında herhangi bir nedenle silah altına alınanlarla hastalık ve analık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazananların ödenekleri bu durumlarının devamı süresince durdurulur.


Soru: Aynı anda hem iş kaybı tazminatından hem de işsizlik ödeneğinden yararlanmak mümkün müdür?
Cevap :
İş kaybı tazminatı ile işsizlik ödeneğini birlikte almaya hak kazananlara öncelikle iş kaybı tazminatı ödenecektir.
İş kaybı tazminatı almak üzere yapılan başvurular aynı zamanda işsizlik ödeneği talep başvurusu yerine de geçecektir.
İş kaybı tazminatı ödeme süresi bittiği halde bir işe yerleştirilemeyenlere, iş kaybı tazminatı alınan süreler mahsup edilmek şartıyla kalan süre için işsizlik ödeneği ödenecektir.
Soru: Başvuran herkese işsizlik ödeneği verilecek midir?
Cevap:
Gerekli şartları taşıdığı tespit edilenlere başvuru süresini izleyen ayın sonunda işsizlik ödeneği verilecektir.
Soru: İşsizlik ödeneğinden herhangi bir kesinti yapılacak mıdır?
Cevap:
İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulamaz, nafaka borçları dışında haciz ve başkasına devredilemez.
Soru: Hizmet akdinin askıya alınması durumunda İAB düzenlenecek midir?
Cevap:
Hizmet akdinin askıya alınması durumu, hizmet akdi sona ermediğinden işveren İAB düzenlemeyecektir.
Soru: İşveren işten çıkardığı her işçi için İAB düzenleyecek midir? Yoksa 51 inci madde kapsamında mı İAB düzenleyecektir?

Cevap:
30 Mayıs 2002 tarih ve 24770 sayılı 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Uygulanmasına İlişkin 4 No’lu Tebliğin 4 üncü maddesine göre; İşveren hizmet akdi 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen haller dışında (örneğin: istifa, emeklilik, evlilik, işçinin hatası ve kusuru nedeniyle hizmet akdinin sona ermesi durumları) sona eren sigortalı işsizler için İAB düzenlemek zorunda değildir.
Soru: İAB düzenleme süresi ne zaman başlar ne zaman biter?

Cevap:
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci maddesine göre; işveren, düzenlemiş olduğu İAB’ yi Kurumun ilgili ünitesine 15 gün içinde vermekle yükümlüdür. Bu 15 günlük yasal süre, iş akdinin sona erdiği günü takip eden günden başlar. Sürenin son gününün resmi tatil gününe gelmesi halinde, bu süre resmi tatili izleyen ilk iş günü mesai saati bitiminde son bulur.

Örneğin; 31.01.2002 tarihinde iş akdi feshedilenler için İAB’nin Kuruma ulaştırma süresi olan 15 günlük süre 01.02.2002 tarihinde başlar ve 15.02.2002 tarihinde son bulur. Ancak 07.02.2002 tarihinde hizmet akdi feshedilenler için İAB’nin Kuruma ulaştırılma süresi 08.02.2002 tarihinde başlar ve 15 günlük İAB gönderme süresinin son günü 22.02.2002 resmi tatil gününe rastladığı için bu süre resmi tatil gününü takip eden ilk iş günü olan 26.02.2002 tarihinde son bulur ve İAB’nin Kurumun ilgili birimine bu tarih itibarıyla ulaştırılması ya da postaya verilmiş olması gerekmektedir.

Soru: İAB'nin ilgili bölümünün, sigortalı işsizin imzadan kaçınması veya işi terk etmesi hallerinde sigortalı işsizin imzası için ayrılan bölüme açıklayıcı şerh düşmesi yeterli olacak mı?
Cevap: Sigortalı işsizin İAB’ yi imzadan kaçınması ya da İAB’ yi imzalamadan işten ayrılması halinde işveren tarafından açıklayıcı şerh düşmesi yeterli olacaktır.
Soru: İAB’ de yer alan işveren imzası yerine sorumlu mali müşavirlerin imzasının bulunması mümkün olabilir mi?

Cevap:
İşveren vekili; işveren nam ve hesabına İAB’ yi imzalamaya yetkili olan işveren ya da işveren yetkilisidir. Mali müşavir eğer işveren vekili ise İAB’ yi imzalayabilir.

Soru: İşverenle işten çıkarılan sigortalı işsiz arasında uyuşmazlıklar yargıya intikal ettiğinde işsizlik sigortası işlemleri devam ettirilecek midir?
Cevap:
İşsizlik sigortası işlemleri devam ettirilir ancak yargı kararına göre, yapılan işlemler tekrar gözden geçirilir ve mahkeme kararına göre işlem yapılır.

Soru: İAB'nin Kuruma verilmesindeki 15 günlük süre yerine; SSK, Bölge Çalışma Müdürlüğü 'ne dönemler halinde verilen bildirgelerde olduğu gibi takip eden ayın 15 'ine veya ay sonuna kadar uzatılması söz konusu olabilir mi?


Bu süre kanuni bir süre olup, ancak Kanun değişikliği ile düzenlenebilir.

Soru: İşyerlerinde çalışan Türk soylu yabancı uyruklu işçiler işsizlik sigortası kapsamında mıdırlar?

Cevap:
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 2. maddesi kapsamında çalışanlar aynı zamanda işsizlik sigortası kapsamındadırlar.

Soru: Sigortalının aynı işverenin başka bir işyerinde nakledilmesi durumlarında işverenin işten ayrılma bildirgesi düzenleme zorunluluğu var mıdır?

Cevap:

Hizmet akdi feshedilmeksizin ve sigorta prim ödeme sürelerinde kesinti olmaksızın, sigortalının aynı işverenin başka bir işyerinde nakledilmesi durumlarında işverenin İşten Ayrılma Bildirgesi düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Hizmet akdi sona erdiğinde sigortalının aynı işverene bağlı olarak çalıştığı sürelere ilişkin bütün bilgiler, düzenlenecek İşten Ayrılma Bildirgesinde yer alacaktır.

Soru: İAB formu postayla gönderilebilir mi?

Cevap:

Gönderilebilir. Ancak 15 günlük yasal süre içinde postaya verilmesi gerekir.

Soru: İşsizlik Sigortası Kanununda hangi idari para cezaları öngörülmüştür?
Cevap :
İşsizlik sigortasına ilişkin yükümlülükleri nedeniyle, sigortalıların ücretlerinden indirim veya kesinti yapan işverenlere, her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası öngörülmüştür.
İşten Ayrılma Bildirgesi’ni Kurumumuza (30.01.2002 tarihinden itibaren) süresi içinde vermeyen işverenlere her bir fiili için ayrı ayrı olmak üzere asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

Soru: Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanların işten çıkması durumunda İŞKUR’a bildirme zorunluluğu var mıdır?
Cevap :
Sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışanlar için işten ayrılma bildirgesi düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Soru: 600 gün veya Son 120 günü doldurmamış sigortalı işsiz için işten ayrılma bildirgesi düzenleme zorunluluğu var mıdır?
Cevap :
Kendi isteği ve kusuru dışında işten ayrılanlar için prim ödeme gün sayıları dikkate alınmaksızın işten ayrılma bildirgesi düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır. Buradaki amaç sigortalı işsizin daha önce prim ödeyerek çalışması var ise işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanması mümkün olabilir.

Soru: Son 120 günde kesinti sayılmayan haller nelerdir?
Cevap :
Hizmet akitleri 51 inci madde kapsamında sona eren sigortalı işsizin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde, hizmet akdi devam etmekle birlikte,
1- Hastalık,
2- Ücretsiz izin,
3- Disiplin cezası,
4- Gözaltına alınma,
5- Hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali,
6- Kısmi istihdam,
7- Grev,
8- Lokavt,
9- Genel hayatı etkileyen olaylar,
10-Ekonomik kriz,
11- Doğal afetler,
nedenleriyle işyerinde faaliyetin durdurulması veya işe ara verilmesi halinde, son 120 günün hesabında prim yatırılmayan bu süreler kesinti sayılmaz.


Soru: İşten ayrılma bildirgelerinin verileceği İŞKUR müdürlüklerinin adreslerine nasıl ulaşılabilir?
Cevap :
Kurumumuz (www.iskur.gov.tr) Internet sayfasındaki “Adres Rehberi” bölümünden İŞKUR ünitelerinin adreslerine ve telefon numaralarına ulaşılabilir.
 

Benzer konular

Üst