N
nane
Ziyaretçi
29.11.2008 Resul KURT [email protected]
Tüm dünyayı kasıp kavuran genel ekonomik krizden Ülkemizde etkilenmeye başladı. Daha önce de yazmıştım; maalesef krizden ilk çalışanlar etkileniyor. Çünkü işyerlerinde krizin atlatılması için ilk düşünülen çözümün işçi sayısında azaltmaya gidilmesi olduğu görülüyor.
Esasen genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle geçici olarak işyerindeki işçilerin tamamının veya bir kısmının haftalık ortalama çalışma sürelerini en az üçte bir oranında azaltan veya işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen durduran işverenlerin kısa çalışma ödeneklerinden yararlanması mümkün bulunmaktadır. 2005 yılında 21 kişiye 10.566,94 YTL, 2006 yılında 217 kişiye 64.398,01 YTL, 2007 yılında 40 kişiye 22.051,13 YTL kısa çalışma ödeneği ödenmiştir.
Kısa çalışma, en az dört hafta en fazla üç ay süreyle işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılarak uygulanmasını,
Geçici olarak işin durması, en az dört hafta en fazla üç ay süreyle işyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulmasını,
Kısa çalışma ödeneği ise kısa çalışma, işin kısmen veya tamamen durması hallerinde yapılan ödemeyi ifade etmektedir.
Başvuru nasıl yapılacak
Bu durumda işverenlerin gerekçeleri ile birlikte, Türkiye İş Kurumu ilgili birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya yazılı bildirimde bulunmaları gerekiyor.
Bakanlığın uygun görmesi gerekli
Zorlayıcı sebeplerle haftalık çalışma süresini en az üçte bir oranında azaltan yada faaliyetini tamamen veya kısmen durduran işverenin, bildirimde bulunduğu veya zorlayıcı sebeplerin varlığının açıkça ortaya çıktığı durumlarda Bakanlık tarafından uygunluk tespiti yapılacak.
Genel ekonomik krizin varlığını, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının iddia etmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı krizin varlığı ve niteliği hakkında açıklık getirmesi gerekmektedir.
Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya faaliyetini tamamen veya kısmen durduran işverenin bildiriminin uygunluğu ivedilikle Bakanlıkça incelenir. İnceleme sonucu İş-Kur?a bildirilir. Kurum tarafından da işverene ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirilir.
Kısa çalışma ödeneğinin koşulları
İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için;
a) Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya faaliyetini tamamen veya kısmen durduran işverenin talebinin Bakanlıkça uygun bulunması,
b) Kısa çalışmanın başladığı tarihte, işçilerin son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış ve son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması,
c) İşyerinde genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya faaliyetin kısmen veya tamamen durmasına neden olan sebeplerin en az dört hafta sürmüş olması,
d) İşçinin Kısa Çalışma Ödeneği Bildirgesi ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu yerdeki Kurum birimine müracaat etmesi, gerekmektedir.
Kısa çalışma ödeneğinin miktarı ve ödenmesi
Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneğinin miktarı kadardır. Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40?ıdır (halen 255,48.-YTL). Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80?ini (halen 510,96.-YTL) geçememektedir.
30 Eylül 2008 tarihi itibariyle, işsizlik sigortası fonunun toplam varlığı, 35 milyar 781 milyon
YTL?dir. Bu tutar kötü günlerde kullanılmak üzere biriktirilmiştir. Krizi en az sorunla aşabilmek için mutlaka işsizlik sigortası fonunda biriken bu tutarın doğru bir şekilde kullandırılması gereklidir. Bu nedenle fondan yararlanmanın kolaylaştırılarak işveren üzerindeki yük hafifletilmeli ve bu suretle işçilerin işlerine devamlılığı sağlanmalıdır.
