Matrahtan İndirilecek Bağış Miktarının Tespiti Hk?

[Ali PINAR]

İşletme Aktifinde kayıtlı ve Amortisman ömrü tükenmiş bir otomobilini Belediyeye Bağışlamıştır.

Araç : 26.000
Bir.Amort: 25.999

Sorum Kurumlar Vergisi Matrahından indirim konusu yapılabilecek bağış tutarı ne şekilde tespit edilecektir.

Her ne kadar kayıtlı değeri mevcut ise de, özel bir durum olması hasebiyle Takdir komiskonuna müracat ile indirim konusu yapılabilecek bağış miktarı tespit edilebilir mi?

Saygılar.

 

[muratt]

Sayın Ali Bey...Beyan edilen gelirin % 5 inin geçmeyecek şekilde hesaplanır.

 

[Şükrü ERGÜL]

İşletme Aktifinde kayıtlı ve Amortisman ömrü tükenmiş bir otomobilini Belediyeye Bağışlamıştır.

Araç : 26.000
Bir.Amort: 25.999

Sorum Kurumlar Vergisi Matrahından indirim konusu yapılabilecek bağış tutarı ne şekilde tespit edilecektir.

Her ne kadar kayıtlı değeri mevcut ise de, özel bir durum olması hasebiyle Takdir komiskonuna müracat ile indirim konusu yapılabilecek bağış miktarı tespit edilebilir mi?

Saygılar.

Sayın PINAR,


1- Bağış yapacağınız aracın amortisman süresi tamamlandığı ve araç bedelinin tamamını için amortisman ayırdığınız için, Kurumlar Vergisi Matrahından indirim konusu yapılabilecek bağış tutarı (0) ' dır.

2- Bağış yapacağınız araç binek araçsa, başkaca yapılacak işlem yoktur. Binek araç değilse, aracı alırken yüklendiğiniz KDV'yi beyan etmeniz gerekmektedir. Beyan ettiğiniz KDV tutarını ilk önce giderleştirmeniz daha sonra KKEG' e atmanız gerekmektedir. Yıl sonunda kurumlar vergisi kazancının %5'i kadar bağış ve yardım tutarını geçmeyecek kadar "Kurmlar vergisi beyannamesinin diğer indirimler bölümünde" indirim konusu yapabilirisniz.

MUHASEBE KAYITLARI

--xx.xx.xxxx--
257         25.999
689              1
          253               26.000

--xx.xx.xxxx--
689           4.680
          391            4.680
950           4.680   (KKEG NAZIM HESAP BORÇLU HESABI)
          951            4.680

 

[OSMAN EROL]

Sayın Pınar ve Ergül

Kayıtlı değeri itibariyle sıfır değer taşıyan bağış nedeniyle yıl sonu beyannamesinde indirim yapmak mümkün değildir.

Ancak, KDVK’nun 17 ve 30. maddeleri gereğince indirilemeyen KDV. Gelirlerin hesabında gider unsuru olarak hesaba alınabilir. Bu nedenle, bağış yapılan araca ait daha önce indirilmiş KDV bağışın yapıldığı dönemde beyan edilip ödenirken, diğer taraftan aynı miktar bedel gider olarak kaydedilir. Yani burada kanunen kabul edilmeyen gider söz konusu değildir. Dolayısıyla nazım hesabı devreye sokmak gereksizdir.

İşlemler şöyle muhasebeleştirilebilir:

1.Taşıt aracının kayıtlardan çıkarılması:

----------------------------------------   /   -------------------------------------
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN                                    25.999
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                                     1
        -----------------------------------------
         770.433 Yardım ve bağışlar 1

         254 TAŞITLAR                                                    26.000
---------------------------------------  /  ----------------------------------------

2.Hesaplanan (Düzeltilen) KDV’nin gider olarak kaydı

--------------------------------------  /  ------------------------------------------
  770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                               4.680
          391 HESAPLANAN KDV                                               4.680
--------------------------------------- /-------------------------------------------

...................

 

[NAKULA]

Sayın Pınar ve Ergül

Kayıtlı değeri itibariyle sıfır değer taşıyan bağış nedeniyle yıl sonu beyannamesinde indirim yapmak mümkün değildir.

Ancak, KDVK’nun 17 ve 30. maddeleri gereğince indirilemeyen KDV. Gelirlerin hesabında gider unsuru olarak hesaba alınabilir. Bu nedenle, bağış yapılan araca ait daha önce indirilmiş KDV bağışın yapıldığı dönemde beyan edilip ödenirken, diğer taraftan aynı miktar bedel gider olarak kaydedilir. Yani burada kanunen kabul edilmeyen gider söz konusu değildir. Dolayısıyla nazım hesabı devreye sokmak gereksizdir.


...................

Sayın Osman bey


Bu konuyla ilgili ben daha farklı düşünüyorum.

KDV yönünden:

Araç zannediyorum binek oto bu yüzden kdv ile işlem yapmaya gerek yok.

Ama şayet önceki dönemde indirilecek kdv olarak kullanılmışsa bu takdirde tahsil olunacak kdv olarak beyan edilir ama GİDERLEŞTİRİLMEZ.

Giderleştirmek için indirilecek kdv olarak daha önce kullanılmaması lazımdı.

Bu örnekte iz değerine düşmüşse bu kdv kullanılmıştır.


GELİR /KURUMLARVERGİSİ YÖNÜNDEN:

Net aktif değeri her nekadar iz değer üzerinden 0 görünsede sonuç itibariyle konu taşıt olduğuna göre bir rayiç değeri vardır.

Bu rayiç değerde kasko bedelidir.

Bu nedenle Kasko değeri esas alınarak(aksi ispatlanmadıktan sonra) fatura kesilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Kesilen faturanın gelir kaydedilmeside gerekmektedir.

Bununla beraber gelir kaydedilen tutar beyan edilen yıllık toplam gelirin % 5 ini geçmiyorsa aynı zamanda giderleştirilmelidir.(beyanname üzerinden).

 

[Ali PINAR]

Öncelikle katkıda bulunan meslektaşlarıma teşekkür ederim.

5520 Sayılı KVK Madde 10/2 'de;

2) Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.

denilmektedir.

Yukarıda da bahsettiğim üzere her ne kadar defterlerde kayıtlı değer mevcut ise de (iz değer 1) kanun koyucu madde düzenlemesinde iktisadi kıymetlerin özel durumlarına değinmemiştir. Mükellefler bu kıymetler üzerinden amortisman ayırmakta ve gider yazmaktadır.

Diğer taraftan her ne kadar amortisman ömrü tükenmiş bir araç olsa da bu araç bağış olarak değilde şirket tarafından satılsaydı piyasada 5 yıllık bir aracın alıcıları peki hala kolaylıkla bulunabilirdi.

Amortisman ömrünün bitmediğini düşünürsek yine yukarıdaki örneğe göre Araç 26.000, Bir.Amort. 16.000 bukez net defter değeri 10.000 YTL belki indirim konusu yapılabilecek bağış olarak hesaplanabilirdi.

Kayıtlı net defter değerinin 1 (26.000 - 25.999 = 1) olması, indirim konusu yapılabilecek bağış tutarının olmadığı anlamına geldiğini düşünüyorum.

Buradan hareketle itfa süresi biten bu araç için piyasa koşullarında bir değer mevcut ve KVK 10/2 maddesinde sözü geçen VUK hükümleri çerçevesinde Takdir Komisyonuna başvurularak komisyonca tespit edilen değer indirim konusu yapılabilecek bağış olarak dikkate alınması ğerekir diye düşünüyorum.

Hatta ve hatta aynı mantık içerisinde Amortisman ömrü bitmemiş araçlar içinde kanunda bu konuda özel bir hüküm bulunmaması nedeniyle aynı yola başvurulabilir. Yani yukarıdaki 10.000 YTL değil belki takdir komisyonunun belirleyeceği daha yüksek bir değer indirim konusu yapılabilecek bağış olarak hesaplanabilir.

Bu değerin tespitinde kasgo rakamlarının dikkate alınması kanımca hatalı olur. Malum olduğu üzere Maliye idaresi miadı dolmuş ürünleri bile mükelleflere Zarar yazdırmamakta, aksine Takdir Komisyonu kararıyla tespit istemektedir. Kısaca mükelleflere serbestiyet getirmemektedir.

Saygılar

 

[OSMAN EROL]

Merhabalar

Konuyu daha geniş şekilde vergi kanunları açısından şöyle değerlendirebiliriz:

KDV açısından:

Esasen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin ticari işletmeye dahil olan bir ayni kıymeti, GVK'nun 89/2 ve KVK'nun 14/6 ncı maddelerindeki şartlarla belli kuruluşlara hibe etmeleri veya ayni yardım olarak vermeleri halinde bunların KDV'ni emsal bedel üzerinden ödemeleri gerekir. Ancak, KDVK’nun 17. maddesi gereğince Belediyelere yapılan bağışlar istisna kapsamındadır. Bu nedenle burada emsal bedel hesabı (Kasko değeri gibi) söz konusu değildir.

VUK açısından:

Bağışlanan maddi kıymetin değerlemesi mukayyet değeri ile yapılır. Emsal değeri, ancak mukayyet değeri bilinmeyen maddi kıymetler için söz konusu olur. (VUK. 227-289. maddeler)

Emsal değeri (Kasko gibi) ile değerleme usulü bir vergi güvenlik önlemidir. Bağışlarda kazanç gayesi olmadığından bu usul uygulanmaz. Esasen mükellefin bu yönde yapacağı indirim kayıtlı değerleri ile sınırlıdır.

Yapılan bu teslim için fatura düzenlenmesi gerekmez. Zira, V.U.K.'nun 229. maddesinde fatura şu şekilde tarif edilmiştir.

"Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya isi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır."

Bağışlama olayı yukarıdaki tarife uymadığından fatura düzenlenmeyecek, bunu tevsik için, bağışı kabul edenin düzenleyip vereceği makbuz veya alındı yazısı veya noter belgesi yeterli olacaktır.

VİV. Açısından:

Burada ivazsız bir intikal söz konusudur. Dolayısı ile VİV konusuna giren bir iktisap vardır ancak, Belediyeler VİV’den müstesna tutulduğundan vergi hesaplanmaz

GV ve KV açısından:

Bağışı yapan işletme GV’ne tabi ise yapılan bağışa ait indirimi defter kayıtlarında değil yıl sonu beyannamesinde yapar. KV mükellefi ise defter kayıtlarına intikal ettirilerek gelirden düşülür.

Yapılan bağışa ait indirim o yıla ait kazancın %52ini aşamaz, eğer bu %5 o yıl kazancından fazla ise veya o yıl zarar beyan edilmişse indirilemeyen (bakiye) kısmı müteakip dönemlere aktarılamaz.

 

[Şükrü ERGÜL]

Sayın PINAR,

Diğer indirimler

KVK MADDE 10- Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:
............................................
c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmı.
............................................
Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.
............................................

Eğer bağış yaptığınız yer KVK'nun 10. maddesinde sayılanlar dışında olsaydı, Takdir Komisyonu kararının belirleyeceği bedel üzerinden (pratik olması açısından kasko değeri üzerinden ancak doğrusu takdir komisyonun vereceği karar ile olmalı) bağış yaptığınız yere fatura kesip + KDV hesaplamanız gerekirdi. Daha önce indim yoluyla yüklendiğiniz KDV de herhangi bir değişiklik yapmanıza gerek yoktu.


V.U.K.'nun 265'nci maddesi hükmüne göre, mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir. Bu çerçevede, amortismana tabi iktisadi kıymetlerde mukayyet değer, duran varlığın aktifte yer alan değerinden duran varlık için ayrılan amortismanların düşülmesinden sonra bulunan değer olacaktır.

Bizim konumuzda da aracın mukayyet değeri (kayıtlı değeri) (0) olduğundan KVK'nun 10/1-c maddesi gereğince Kurumlar beyennamesinde indirilecek indirim bulunmamaktadır.

Görüşüm bu yöndedir.

Saygılar.

Özelge -1

Özelge -2

 

[Şükrü ERGÜL]

Sayın Pınar ve Ergül

..................................
Ancak, KDVK’nun 17 ve 30. maddeleri gereğince indirilemeyen KDV. Gelirlerin hesabında gider unsuru olarak hesaba alınabilir. Bu nedenle, bağış yapılan araca ait daha önce indirilmiş KDV bağışın yapıldığı dönemde beyan edilip ödenirken, diğer taraftan aynı miktar bedel gider olarak kaydedilir. Yani burada kanunen kabul edilmeyen gider söz konusu değildir. Dolayısıyla nazım hesabı devreye sokmak gereksizdir.
..................................

Sayın EROL,

Bu sizin kişisel görüşünüzdür.

İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi

Madde No 30 - Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez:
...............................................
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.

Peki size soruyorum. Bağış yaptığınız tutarın tamamının inidirim konusu yapılacağını nerden biliyorsunuz?

KVK'nun 10/1-c maddesi

c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmı.

Görüldüğü üzere, yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmı kadar indirim konusu yapabiliyorsunuz. Siz ise tamamını indirim konusu yaptınız.

Benim görüşüm ise Sayın PINAR'ın sorusuna verdiğim ilk cevabımdaki görüş doğrultusundadır.

Saygılar.

 

[Ali PINAR]

Değerli meslektaşlar aşağıda belirtilen KVK genel tebliğinde;

64 SERİ NO'LU KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
Resmi Gazete No 23805
Resmi Gazete Tarihi 03/09/1999

b) ...... Ayni bağışlar için ise mükellefler malın cinsini, miktarını ve maliyet bedelini (amortismana tabi iktisadi kıymetler için net aktif değeri) gösterir bir fatura ve buna ilişkin sevk irsaliyesi düzenlemek zorundadırlar.

İlgili KVK genel tebliğinde yukarıda koyu yazı ile ifade edilen kavramlara göre;

Maliyet Bedeli Belli (iktisadi kıymet olması nedeniyle Amortismana da tabi)

Kayıtlı Değer (mukayyet değer) belli !!
Araç: 26.000 Bir.Amort. 25.999
Kayıtlı Değer (mukayyet değer) İktisadi kıymet olması hasebiyle Net Defter Değeri aslında kalmamıştır.

Dolayısı ile Yapılan bağışın değeri takdir komisyonlarınca tespit edilecek değer olması gerekir diye düşünüyorum.

Net Defter değeri olmaması nedeniyle yapılan bağışın indirim konusu yapılamaz mı?

Takdir komisyonu marifetiyle tespit edilecek değer ile yapılan bağış miktarının tespit edilmesi gerekir.

Saygılar