İstirahatli Olan Sigortalıların Çalışmadıklarına Dair Bildirim Girişlerinde Neler Değişti Tarih: 06.03.2013
İstirahatli olan sigortalılara, iş göremezliğin (istirahat raporunun) başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte, geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için istirahat raporu almış olan sigortalıların istirahatlı oldukları süreler zarfında çalışmamış olmaları ve bu durumun da (çalışmadıkları hususunun) işverenleri tarafından Çalışılmadığına Dair Bildirim ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmiş olması gerekmektedir.
İstirahatlı Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin 5 nci maddesine istinaden, istirahatlı olan sigortalıların çalışmadıklarına dair bildirimlerin işverenlerince istirahat raporunun sona erdiği tarihten itibaren beş iş günü içinde elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu idi. Ancak 2/3/2013 tarihli ve 28575 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tebliğ ile yapılan değişiklik sonrasında bu süre, istirahat raporunun sona erdiği tarihin içinde bulunduğu döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin gönderilmesi gereken sürenin son günü olarak yeniden belirlenmiştir.
Diğer taraftan anılan Tebliğde yapılan bir diğer değişiklik ile de, istirahat raporu almış olan sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgelerinde eksik gün neden olarak 1-İstirahat seçeneğinin tercih edilmiş olması halinde, bu durumun çalışılmadığına dair bildirim yerine geçeceği kabul edilmiştir.
Dolayısıyla, 3 gün veya daha fazla süreyle istirahat raporu almış olan sigortalıların;
-İstirahatlı bulundukları süreler zarfında çalışmamış olmaları ve bu süreler için işverenlerince atıfet kabilinde (bağış niteliğinde) bir ücret ödemesi de yapılmamış olması halinde, sigortalının hizmetlerinin ve kazançlarının aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilmesi sırasında sigortalının prim ödeme gün sayısı, istirahatlı olduğu süre kadar eksik bildirilecektir. Bu durumda, istirahatlı olduğu süre zarfında çalışmamış ve çalışmadığı süre zarfında işvereni tarafından da atıfet kabilinde bir ödeme yapılmamış sigortalılar için eksik gün nedeni 1-İstirahat olarak seçilecektir. Sonuçta, tebliğ değişikliği ile eksik gün nedeni 1-İstirahat seçilmiş olan sigortalıların, işverenlerince çalışılmadığına dair bildirim girişinde bulunmuş oldukları kabul edildiğinden, sigortalılar, işverenleri tarafından ayrıca çalışılmadığına dair bildirim girişinde bulunulmasına gerek olmadan geçici iş göremezlik ödeneklerini alabileceklerdir.
Örnek 1- 17/3/2013 ila 25/3/2013 tarihleri arasında istirahatlı olan bir sigortalının bu süreler içinde çalışmadığı ve işverenince de atıfet kabilinde bir ödeme de yapılmadığı varsayıldığında, bu sigortalının 2013/Mart ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinde prim ödeme gün sayısı 22, eksik gün sayısı 9 ve eksik gün nedeni 1-İstirahat olarak bildirildiği takdirde, işvereni tarafından çalışılmadığına dair bildirim girişinde bulunduğu kabul edilecek ve ayrıca çalışılmadığına dair bildirimde bulunulmasına gerek olmayacaktır.
-İstirahatli bulundukları süreler zarfında çalışmamış olmalarına rağmen işverenlerince istirahatlı oldukları süreler için atıfet kabilinde bir ücret ödenmesi halinde, aylık prim ve hizmet belgelerinde bu sigortalıların istirahatlı oldukları süreler zarfındaki prim ödeme gün sayısı eksiksiz olarak bildirileceğinden, bu sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgelerinde eksik gün nedeni seçilemeyecektir. Dolayısıyla bu sigortalıların istirahatli oldukları süreler zarfında çalışmadıkları hususunun, çalışılmadığına dair bildirim girişi yapılmak suretiyle aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresi içinde ve elektronik ortamda Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, istirahat raporu alan sigortalının;
-Özel nitelikte bir işyerinde çalışıyor (ücretlerini ayın 1i ila 30u arasındaki çalışmalarına istinaden alıyor) olması ve istirahatli bulunduğu süre zarfında çalışmamış olmasına rağmen işverenince sanki çalışıyormuş gibi ücret ödenmesi halinde, çalışılmadığına dair bildirimin en geç istirahat süresinin sona erdiği tarihi izleyen ayın 23üne kadar,
-Resmi nitelikte bir işyerinde çalışıyor (ücretlerini ayın 15i ila takip eden ayın 14ü arasındaki çalışmalarına istinaden alıyor) olması ve istirahatlı bulunduğu süre zarfında çalışmamış olmasına rağmen işverenince sanki çalışıyormuş gibi ücret ödenmesi halinde, çalışılmadığına dair bildirimin en geç istirahat süresinin sona erdiği dönemi izleyen ayın 7 sine kadar,
elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.
Örnek 2- Özel nitelikteki bir işyerinde çalışan (A) sigortalısının 27/3/2013 ila 7/4/2013 tarihleri arasında istirahatlı olduğu, bu süreler arasında çalışmadığı, ancak işvereni tarafından sanki çalışmış gibi atıfet kabilinde bir ödeme yapıldığı, dolayıyla 2013/Mart ve 2013/Nisan aylarındaki prim ödeme gün sayısının eksiksiz olarak bildirildiği varsayıldığında, istirahat süresinin 7/4/2013 tarihinde sona ermiş olması, 7/4/2013 tarihinin 1/4/2013 ila 30/4 2013 çalışma dönem aralığında kalması ve bu döneme (2013/Nisan ayına) ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin de en geç 23/5/2013 tarihinde gönderilmesi gerektiği nazara alınarak, bahse konu sigortalıya ilişkin çalışılmadığına dair bildirimin en geç 23/5/2013 tarihine kadar (bu tarih dahil) Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilmesi gerekmektedir.
Örnek 3- Resmi nitelikteki bir işyerinde çalışan (B) sigortalısının 5/3/2013 ila 12/3/2013 tarihleri arasında istirahatlı olduğu, bu süreler arasında çalışmadığı, ancak işvereni tarafından sanki çalışmış gibi atıfet kabilinde bir ödeme yapıldığı varsayıldığında istirahat süresinin 12/3/2013 tarihinde sona ermiş olması, 12/3/2013 tarihinin, 15/2/2013 ila 14/3/2013 çalışma dönem aralığında kalması ve bu döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin de en geç 7/4/2013 tarihinde gönderilmesi gerektiği nazara alınarak, bahse konu sigortalıya ilişkin çalışılmadığına dair bildirimin en geç 7/4/2013 tarihine kadar (bu tarih dahil) Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilmesi gerekmektedir.
Örnek 4- Resmi nitelikteki bir işyerinde çalışan (C) sigortalısının 8/3/2013 ila 16/3/2013 tarihleri arasında istirahatlı olduğu, bu süreler arasında çalışmadığı, ancak işvereni tarafından sanki çalışmış gibi atıfet kabilinde bir ödeme yapıldığı varsayıldığında istirahat süresinin 16/3/2013 tarihinde sona ermiş olması, 16/3/2013 tarihinin, 15/3/2013 ila 14/4/2013 çalışma dönem aralığında kalması ve bu döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin de en geç 7/5/2013 tarihinde gönderilmesi gerektiği nazara alınarak, bahse konu sigortalıya ilişkin çalışılmadığına dair bildirimin en geç 7/5/2013 tarihine kadar (bu tarih dahil) Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, aynı ay içinde hem istirahatlı, hem de ücretsiz izinli olan sigortalılar için veya ayı ay içinde istirahatin yanı sıra farklı bir eksik gün nedeni bulunan sigortalılar için, eksik gün nedeni olarak 12-Birden Fazla seçeneğinin işaretlenmesi gerektiğinden, bu sigortalılara işverenlerince atıfet kabilinde bir ödeme yapılmasa da, istirahatlı bulundukları süreler zarfında çalışmadıkları hususunun aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Çalışılmadığına Dair Bildirim ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
İstirahatlı olan sigortalılara ilişkin işverenlerince
-Atıfet kabilinde bir ödeme yapılmaması ve istirahatlı sigortalıya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin eksik gün nedeni 1-İstirahat seçilmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma gönderilmemesi halinde,
-Atıfet kabilinde bir ödeme yapılmasına rağmen, Çalışılmadığına Dair Bildirimin aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresi içinde Kuruma gönderilmemesi halinde,
5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca, işverenler aleyhine geç verilmiş olması veya hiç verilmemiş olması göz önüne alınarak asgari ücretin onda biri ya da yarısı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Eyüp Sabri Demirci
Sosyal Güvenlik Kurumu
İşverenler Prim Daire Başkanlığı Şube Müdürü
Kaynak: Muhasebe, Mevzuat, Trkiyenin Muhasebe Sitesi Muhasebe TR
