OKUL KANTİN İŞLETMELERİNİN VERGİSEL AÇIDAN DURUMU
Uygulamada okul kantin işletmelerinin nasıl vergilendirileceği konusunda tereddüte düşülmektedir. Okul kantininin işletilmesi için ödenen bedel stopaja tabi midir? Sorumlu sıfatıyla KDV ödenmesi gerekir mi gerekmez mi? Yazımızın amacı bu tereddütleri gidermektir.
Gayrimenkul ve hakların kiralanması Katma Değer Vergisi Kanununa göre "hizmet" niteliği taşıyan bir işlemdir.Bu hizmet ticari faaliyet kapsamında ifa edilmesi halinde Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1. maddesi gereğince genel hükümler çerçevesinde vergiye tabi olur. Aynı Kanunun 1/3-f maddesinde de Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması işlemleri katma değer vergisinin konusuna alınmıştır. Bu hükme göre, Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması; ticari, zirai, mesleki faaliyet kapsamına girmese dahi vergiye tabi olur. Ancak Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-d maddesi hükmü ile iktisadi işletmelere dahil olmayan "gayrimenkullerın kiralanması vergiden istisnadır. Ancak Hazinenin özel mülkiyetinde olup tahsisli veya genel bütçeye dahil dairelerin hizmetlerini karşılamak üzere kiralanmış taşınmazlarda, görevli personelin ihtiyacını karşılamak amacıyla uygun görülecek bir yerin ihtiyaca göre çay ocağı kantin vb. amaçlarla kullanılmak üzere kiraya verilmesi, işletme hakkının kiraya verilmesi olarak değerlendirilmesi gerekecektir.
İdare, bu yerlerde sahip olduğu işletme hakkını, belirli bir kira bedeli karşılığında belli bir süre kiralayabilecektir. Bu tür kiralama işlemleri Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-d maddesindeki istisna kapsamına girmediğinden vergiye tabi olması gerekmektedir. Çünkü Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-d maddesinde İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri istisna kapsamındadır. Ancak bu madde yanlış yorumlanmamalıdır. Gayrimenkuller esas niteliği bakımından bir yerden başka bir yere taşınması mümkün olmayan, dolayısıyla yerinde sabit olan mallardır. Bunlar Türk Medeni Kanununun 632 nci maddesinde arazi, tapu siciline müstakil ve daimi olmak üzere ayrıca kaydedilen haklar ve madenler olarak sayılmıştır. Hazinenin özel mülkiyetinde olup tahsisli veya genel bütçeye dahil dairelerin hizmetlerini karşılamak üzere kiralanmış taşınmazlarda, uygun görülecek bir yerin ihtiyaca göre çay ocağı kantin vb. amaçlarla kullanılmak üzere kiraya verilmesi, işletme hakkının kiraya verilmesi olarak değerlendirileceğinden ve gayrimenkul kiralanması olarak değerlendirilmediğinden dolayı kantin işletmeleri bu istisnadan yararlanamazlar.
11 No’lu Kurumlar Vergisi Sirkülerinde bu konuda açıklama yapılmıştır. Buna göre Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul ve kurumlardaki kantin açık alan, salon ve benzeri yerlerin ticari, eğitsel, kültürel, sosyal ve sportif etkinliklerde kullanılmak üzere okul aile birliklerince üçüncü şahıslara kiralanması işlemi Katma Değer Vergisi Kanununun 1/3-f bendine göre genel oranda katma değer vergisine tabidir.
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul ve kurumlardaki kantin açık alan, salon ve benzeri yerlerin ticari, eğitsel, kültürel, sosyal ve sportif etkinliklerde kullanılmak üzere okul aile birliklerince kiralanması işleminde kiralayan 2 nolu kdv beyannamesi ile vergisini beyan edip ödemelidir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesinde yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %22 oranında gelir vergisi kesintisi yapılmaktadır. 70. maddede ayrıca işletme hakkı kiralamalarının stopaja tabi olduğu hüküm altına alınmıştır. Birlikler, il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri gelir vergisi mükellefi olmadığı için elde ettikleri kira gelirlerinden gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır. Dolayısıyla okul kantinlerinden stopaj kesintisi yapılması söz konusu değildir.
K O N Y A L I
[email protected] 24 saat hizmet 7/24
