Ser.Mes.Kaz.Def.Tutanlar Bilanço Olur mu?

[nizo]

serbest meslek kazanç defteri tutanlar, mesela mimarlar, muhasebeciler, avukatlar vs. defter tutma hadlerini aşarlarsa bilanço usulune göre mi defter tutarlar yoksa bunlar aynen devammı ederler?

 

[ERKAN AKTÜRK]

sayın nizo
Serbest meslek faaliyeti;
sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi ve mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapmasıdır...” şeklinde açıklanmıştır. ticari kazancı elde edenler ya 1. sınıf ya da 2. sınıf tüccarlardır 2. sınıf tüccarlar iş hacimlerine göre işletme defteri veya bilanço usulunde defter tutarlar serbest meslek erbabı tüccar değildir ve kazancı da böyle bir ayırıma tabi tutulmaz serbest meslek erbabı serbest meslek kazanç defteri tutmak zorundadırlar.

 

[KAPADOKYA50]

Sayın AKTÜRK,

Söylediklerinize katılıyorum. Serbest Meslek Erbabı İşletme Defterine benzeyen Serbest Meslek Kazanç Defteri tutar. Ama pekde içime sindiremiyorum. Kanunda Kollektif ve komandit şirket şeklinde faaliyet gösteren serbest meslek erbabının kazancı serbest meslek kazancı sayılmış ve bu şirketler bilanço üsulunde defter tutmak zorunda. Kollektif ve komandit şirketler ticaret şirketleridir. Birinci sınıf tüccar sayılırlar.Kollektif şirket ortakları ile komandit şirket ortakları da bu sebeple birinci sınıf tüccar sayılırlar. Bu bakımından bunların şirket faaliyeti dışında, şahsi teşebbüs halinde yaptıkları işlerde bilanço üsulunde defter tutmaları icap eder. Kazancı serbest meslek, defter tutma usülü tüccar sınıflı bilanço usülü. Bu mantıksızlık değil mi? Gerçi kanun böyle diyeceksiniz. Peki kollektif şirketi şeklinde faaliyet gösteren iki doktor bu faaliyetleri dışında ayrıca özel muaynehanesi varsa ferdi olarak hangi defteri tutacak? Çelişki yok mu?

Saygılarımla,

 

[butterfly effect]

Üstad doğru der.

Aşağıdaki bununla ilgili bir özelge vardır.

T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
İstanbul Defterdarlığı
Usul Gelir Müdürlüğü

SAYI : B.07.4.DEF.0.34.18./VUK-236 12.07.2001-5113
KONU : Serbest Meslek Erbabının kullanacağı defter ve belge hk.



.............................................
.............................................



İLGİ : ............................Gelir Müdürlüğüne verdiğiniz .................... tarihli dilekçeniz.

İlgi dilekçenizde sormuş olduğunuz hususlar incelenmiştir.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 37.maddesinde; “Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır” hükmü yer almış, aynı Kanunun 65.maddesinde ise; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi ve mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapmasıdır...” şeklinde açıklanmıştır.

Serbest meslek faaliyetinde ana unsur, faaliyetin sermayeden çok, kişisel çalışmaya, ilmi yada mesleki bilgi ve ihtisasa dayanmasıdır. Bu unsur, serbest meslek faaliyetini ticari faaliyetten ayıran en önemli özellik olup, sözkonusu faaliyetlerden elde edilen kazançların daha çok emek ürünü olduğunu göstermesi gerekmektedir.

Burada, yalnızca emeğe dayanan organizasyon yeterli olmadığı gibi aynı zamanda geliri doğuran emeğin, ilmi veya mesleki bilgi ve ihtisasa dayanması koşulu da aranmaktadır.

Ayrıca, serbest meslek faaliyetinin yapılmasında da mutlaka alet, edavat, kitap temini, muayenehane, yazıhane, büro, idarehane harcamaları gibi bir takım giderler de yapılabilir. Fakat bu faaliyetin yapılması ve kazancın elde edilmesine asıl gerekli olan ilmi ve mesleki ihtisas, diğer bir ifadeyle manevi sermayedir. Genelde diploma veya sertifika gibi yeterlilik belgesi gerekmektedir.

Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi bir faaliyetin serbest meslek faaliyeti olduğundan söz edebilmek için yalnızca emeğe dayanan bir organizasyonun bulunması yeterli değildir. Emeğe dayalı olmasının yanısıra, geliri doğuran bu emeğin, ilmi yada mesleki bilgi veya ihtisasa dayalı olması gerekmektedir.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.maddesinde kimlere yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağının sıralandığı alt bentlerinde 2.bendinde ise;

“2.yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden...

a)18.madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden % 15,
b)Diğerlerinden % 20” tevkifat yapılacağı hükmü yer almıştır.

Bu hükümlere göre, ................................... bir işverene bağlı olmaksızın firma ve şahıslara verdiği danışmanlık ve yönetim hizmeti ile bu hizmetleri tamamlayıcı nitelikte verilen seminerler, serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek, verilen hizmet karşılığı yapılan ödemelerden ise Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/2-b bendine göre % 20 oranında Gelir vergisi tevkifatı ve bunun % 10’u oranında da fon payı kesintisi yapılacaktır.

Öte yandan; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 236’ncı maddesi ile serbest meslek erbabına mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek müşterinin de bu makbuzu isteme ve alma mecburiyeti getirilmiştir.” denilmiştir.

Bu durumda, sözkonusu faaliyetinizin serbest meslek faaliyeti olması nedeniyle, serbest meslek defteri tasdik ettirerek tutmanız ve serbest meslek makbuzu düzenlemeniz gerekmektedir.

Ayrıca kendi ikametgah adresinizi işyeri olarak kullanabilmeniz mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

[butterfly effect]

Ayrıca Nizo'da sanki bilanço esasına geçme yönünde bir arzu hissettim. Zaten serbest meslek erbabının işleri büyüdükçe şirketleşme ve bilanço usulüne geçme ihtiyacı doğmaktadır. KAldıki hesaplarını daha düzenli görmek istemektedirler.

Serbest meslek erbabı serb.meslek makbuzu kesiyorsa Serbest meslek defteri kesmek zorundadır ve maliyenin görüşü bu yöndedir.

Fakat

Serbest meslek erbabı bu işini bir ticaret şirketi ana faaliyet konusu dahilinde gerçekleştirip, bilanço usulüne geçebilir.

 

[butterfly effect]

Kollektif şirketle bilanço usulune göre defter tutup, kurumlar vergisi beyannamesi vermeyen şirketlerdir.

Herbir ortak ayrı ayrı gelir vergisi beyannamesi verir. (Bu yönüyle serbest meslek erbabı sayılırlar). Örnekteki doktor: tek bir gelir vergisi beyannamesi ile hem Koll. Şirket hem de muaynehane gelirini birleştirecektir. Sonuç olarak ben bir çelişki görememekteyim.

Birde kapadokya kardeş, artık koll. şirket mi kaldı.
Koll şirket 50lerin 60ların ticari hayatına uygun olarak düzenlenmiş ve günümüz teknolojisi, teamülleri...karşısında ihtiyaçlılığını ytirmiştir zaten. Bu dönemde kim gelip bana koll.şirket kur diyor.

 

[KAPADOKYA50]

Sayın Effect,

Yazımdan kollektif şirketleri önerdiğimi anlamışsınız. Ben sadece neden serbest meslek erbabının bilanço üsulünde defter tutamadığını içime sindiremediğimi anlatmak için kollektif şirketlerden bahsetdim. Yeni TTK yasa taslağında artık Anonim şirket için 5 kişi ihtacının kaldırılacağı ve tek kişiyle A.Ş. kurulabileceği öngörülmüşken, neden serbest Meslek Erbabı da hala kağıt tomar parçası olan işletme usulü defter tutma zorunluluğu yerine Bilanço usülünde(gerçek muhasebe) defter tutmasın. Hazırlanan V.U.K yasa tasarısında bu gibi çelişkilerin düzeltilmesi arzusuyla,

Saygılarımla,

 

[KAPADOKYA50]

Sayın effect demişinizki
''Kollektif şirketle bilanço usulune göre defter tutup, kurumlar vergisi beyannamesi vermeyen şirketlerdir.
Herbir ortak ayrı ayrı gelir vergisi beyannamesi verir. (Bu yönüyle serbest meslek erbabı sayılırlar). Örnekteki doktor: tek bir gelir vergisi beyannamesi ile hem Koll. Şirket hem de muaynehane gelirini birleştirecektir. Sonuç olarak ben bir çelişki görememekteyim''


Ben nedemişim;

'' Kollektif ve komandit şirketler ticaret şirketleridir. Birinci sınıf tüccar sayılırlar.Kollektif şirket ortakları ile komandit şirket ortakları da bu sebeple birinci sınıf tüccar sayılırlar. Bu bakımından bunların şirket faaliyeti dışında, şahsi teşebbüs halinde yaptıkları işlerde bilanço üsulunde defter tutmaları icap eder''
Peki kollektif şirketi şeklinde faaliyet gösteren iki doktor bu faaliyetleri dışında ayrıca özel muaynehaneleri varsa ferdi olarak hangi defteri tutacak? Çelişki yok mu?[/color] ''

Örnekde beyannameden değil defterden bahsetdim. Konumuz nasıl beyan edileceği değil hangi defteri tutacağıdır. Örnekte 2 Doktor kollektif ortaklık şeklinde TIP merkezi faaliyeti var ve bilanço üsulunda defter tutmaktalar. Ayrıca bu doktorların ayrı şahsi muaynehaneleride var. Bu ikinci iş için her iki Doktor ayrı ayrı hangi defter tutacak? Kanuna göre Kollektif şirket ortakları faaliyet dışında şahsi teşebbüs halinde yaptıkları işlerde bilanço üsulunde defter tutmaları icap etmekte.

Saygılarımla,

 

[canan]

slm

şimdi benim burda kafam karıştı;
Biz veterinerlik hizmeti yapmaktayız. Mal satışları için işletme defteri tutuyurum.(yani mama ve ilaç için) muayne için ise serbest meslek defteri.
1-sorum bu iki defter birlikde işliyom.ilaç ve mama satışları içi işletme muayne ücreti için serbest meslek defterine bu doğru burda bir yalnışlık varmı?
2- yazar kasa dan muayne ücreti kesme imkanı varmı vergi mükellefi olmayana kesildiğinde bu serbest meslek defterine işleyecem herhalde ama yazar kasadan kesilirmi bunu netleğe kavuşturmak istiyom.

 

[lozden]

sn. canan

yazarkasadan muayne ücreti olarak fiş keserek sadece işletme defteri tutabilirsiniz.

Saygılar,

 

[canan]

slm

şimdi biraz saçma geldi bana;
yazar kasadan kesitği muayne işletme defterine işleyecem fatura ile kestiğim vergi numarası olan kişilere stopaj yapacam ve serbest meslke defterine işleyecem.Bu iki defteri bir arada tutmama gerek varmı faturalarıda işletme defterine işleyeyim olsun bitsin.Sizce ne yapmam gerek?