Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu Bi­na­sı Ne­den Ka­çak?

[nane]

30.11.2008 Şerif AKCAN [email protected]

Ge­çen haf­ta için­de Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu, KİT Ko­mis­yo­nu­na he­sap ve­rir­ken bi­na­sı­nın ka­çak ol­du­ğu an­la­şıl­mış. Ko­mis­yon üye­le­ri bu du­ru­ma şa­şır­mış­lar. Bi­na­nın üst­le­ni­ci­si mü­te­ah­hi­de 2002-2003 ve 2004 yıl­la­rın­da ne­den faz­la pa­ra öden­di­ği, bi­na­nın ne­den ka­çak ol­du­ğu ku­rum baş­kan ve­ki­li­ne so­rul­muş?
Ku­ru­mun 2005-2006 yı­lı he­sap­la­rı­nın ka­pa­tıl­ma­sı ile il­gi­li so­ru­lar 2008 Ma­yıs ayı için­de baş­kan ve­ki­li olan sa­yın Fa­tih Acar?a so­rul­muş...
Bil­di­ği­miz ka­da­rıy­la ha­len Sos­yal Gü­ven­lik Ku­rum Baş­kan­lı­ğı hiz­met bi­na­sı esas ola­rak Bağ-Kur Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ola­rak plan­la­nıp ya­pıl­mış­tı. Sos­yal Gü­ven­lik Ku­rum­la­rı­nın bir­leş­me­si gün­de­me ge­lin­ce anı­lan hiz­met bi­na­sı ön­ce Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu­na da­ha son­ra (2006 yı­lın­da) ise Sos­yal Gü­ven­lik Ku­rum Baş­kan­lı­ğı­na ve­ril­di.
Söz ko­nu­su bi­na ile il­gi­li her­han­gi bir ek­sik ve yan­lış­lık var­sa so­rum­lu ola­rak dö­ne­min Bağ-Kur Ge­nel Mü­dü­rü ve­ya Mü­dür­le­ri­ni sor­gu­la­mak ge­re­kir.
Bu ya­zı­yı ka­le­me al­mak­ta­ki ama­cım Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu­nun mev­cut baş­kan ve­ya yö­ne­ti­ci­le­ri­nin ha­ta­sı­nın ol­ma­dı­ğı­nı sa­vun­mak de­ğil. Onun için işin bu kıs­mı­nı bir ke­na­ra bı­ra­kı­yo­rum.
Bu­ra­da oku­yu­cu­la­rı­mı­zın bir ko­nu­ya dik­ka­ti­ni çek­mek is­ti­yo­rum. Sos­yal Gü­ven­lik Ku­rum­la­rı­mız son on yıl için­de sa­yı­sız yö­ne­ti­ci de­ği­şik­li­ği ile biz­le­re hiz­met ve­ri­yor. Ör­ne­ğin Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik es­ki Ba­ka­nı Ya­şar Oku­yan, ba­kan­lık yap­tı­ğı üç yıl için­de tam do­kuz ge­nel mü­dür ile ça­lış­tı. Ku­ru­mun içi­ne düş­tü­ğü du­ru­mu açık­la­mak için bu ib­ret­lik ör­nek ye­ter­li ol­ma­lı.
Üç bü­yük Sos­yal Gü­ven­lik Ku­rum­la­rı­nın bir­leş­me­si ne­ti­ce­sin­de ?tek ça­tı? oluş­tu­rul­du. Ya­ni 2006 Ma­yıs ayı için­de 5502 sa­yı­lı Ka­nun ile ?Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu? ku­rul­du. Ge­ri­de ka­lan yak­la­şık iki bu­çuk yıl için­de ku­ru­ma tam dört ki­şi ve­ka­le­ten baş­kan­lık yap­tı. Şu an be­şin­ci baş­kan ve­ki­li ku­ru­mu yö­ne­ti­yor. Beş ki­şi­lik baş­kan ve­ki­lin­den sa­de­ce Bi­rol Ay­de­mir kı­sa bir sü­re asa­le­ten gö­rev­de kal­dı.
KİT Ko­mis­yon Baş­ka­nı Sa­yın Ünal Ka­çır Bey ve di­ğer ve­kil­le­ri­miz ve biz­ler Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu ile il­gi­li eleş­ti­ri ya­par­ken bu nok­ta­la­rı gör­me­li­yiz.
Hiç­bir ku­rum bu ka­dar hız­lı bir üst yö­ne­tim kad­ro de­ği­şik­li­ği­ni kal­dı­ra­maz. Ku­rum­sal ha­fı­za de­nen şey kay­bol­muş du­rum­da.
De­mek is­te­di­ğim o ki, Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu için ka­lı­cı ve is­tik­rar­lı bir yö­ne­tim za­ma­nı gel­di ve ge­çi­yor...

Hiz­met ça­kış­ma­sın­da ön­ce­lik ne­re­de?
So­ru-Da­ha ön­ce ça­lış­tı­ğım ai­le şir­ke­tim­den öde­nen SSK prim­le­rim, şir­ket or­ta­ğı ola­rak Bağ-Kur?a ka­yıt ol­du­ğum sü­re­nin bir kıs­mın­da da öden­me­ye de­vam et­miş. Ben şu an Bağ-Kur?dan ter­ki ver­miş ve tek­rar üc­ret­li ça­lış­ma­ya baş­la­ya­rak SSK?lı ol­muş bi­ri­si­yim. Bu du­rum­da ay­nı an­da öde­me ya­pı­lan dö­ne­me ait ya­tır­dı­ğım Bağ-Kur prim­le­ri­mi ge­ri ala­bil­me şan­sım var mı aca­ba? Ala­bi­li­yor­sam na­sıl bir iş­lem yap­ma­lı­yım ve bu ge­ri öde­me­nin her­han­gi bir fai­zi olur mu?
Ce­vap-Ön­ce­lik­le be­lirt­me­li­yiz ki, sos­yal gü­ven­lik sis­te­mi­miz ?tek­lik? il­ke­si üze­ri­ne ku­rul­muş­tur. Bu ne de­mek­tir?
Bir ki­şi ay­nı za­man di­li­mi için­de an­cak ve an­cak tek bir sos­yal gü­ven­lik ku­ru­mu­na ve­ya tek bir sta­tü­ye ta­bi ola­rak prim öde­yip hiz­met ka­za­na­bi­lir. Bir ki­şi­nin ay­nı dö­nem için­de iki ve­ya üç ay­rı sta­tü­den ve­ya sos­yal gü­ven­lik ku­ru­mu­na ta­bi ola­rak prim öde­yip hiz­met ka­zan­ma­sı müm­kün de­ğil­dir.
Gün­lük ha­ya­tın için­de bir ki­şi­nin bir iş­ve­ren ya­nın­da si­gor­ta­lı ola­rak ça­lı­şır­ken ay­nı za­man­da ver­gi mü­kel­le­fi ol­ma­sı ve­ya bir şir­ket or­ta­ğı ola­rak ti­ca­ri fa­ali­yet­te bu­lun­ma­sı da fev­ka­la­de müm­kün­dür. Hiz­met ça­kış­ma­la­rı­nın or­ta­ya çık­ma­sı ha­lin­de ne tür bir yol iz­le­ne­cek­tir?
Bu gi­bi du­rum­lar­da ön­ce baş­la­yan sta­tü için prim öde­nip hiz­met ka­za­nıl­ma­sı ge­çer­li iken, son­ra baş­la­yan sta­tü için prim öden­me­si yan­lış bir ter­cih ol­mak­ta­dır. SSK?lı ola­rak ça­lış­ma­ya baş­la­yıp adı­na prim öde­nen bir ki­şi için son­ra­dan baş­la­yan ti­ca­ri fa­ali­ye­ti ne­de­niy­le Bağ-Kur?a prim öde­ne­mez.
Ti­ca­ri fa­ali­ye­ti ön­ce baş­la­yıp Bağ-Kur pri­mi öde­yen bir ki­şi­nin bir iş­ve­ren ya­nın­da üc­ret­le ça­lış­ma­ya baş­la­ma­sı ha­lin­de ise SSK?ya o ki­şi adı­na prim öden­me­si yan­lış bir uy­gu­la­ma­dır.
Oku­yu­cu­muz so­ru­su­nu so­rar­ken ön­ce­lik­le SSK?lı ola­rak ça­lış­ma­ya baş­la­yıp da­ha son­ra ver­gi mü­kel­le­fi ve­ya şir­ket or­ta­ğı olup ol­ma­dı­ğı­na açık­lık ge­tir­me­miş. So­ru­nun ge­liş şek­lin­den şir­ket or­ta­ğı ol­duk­tan son­ra SSK?ya adı­na prim öden­me­ye baş­lan­dı­ğı­nı an­la­dı­ğı­mız için SSK hiz­met­le­ri­nin ip­tal edil­me­si ve Bağ-Kur?a ak­ta­rıl­ma­sı ge­re­ke­cek­tir. Bu şe­kil­de Bağ-Kur ile mah­sup­laş­ma ya­pıl­mış ola­cak­tır.