Merhaba,
Bu gibi durumlarda cezanın, VUK'nun hangi maddesine göre kesildiği önem kazanacaktır.
1.Eğer ceza VUK'nun 352/II-7. maddesine göre (şekil şartlarına uymama) kesildi ise, yapılacak birşey yoktur. 376 talep edip ödemeniz gerekir.
2. Eğer ceza VUK'nun 353/2. maddesine (belgenin düzenlenmemesi) göre kesildi ise, vergi mahkemesi nezdinde dava açıp, ilgili cezayı rahatlıkla iptal ettirebilirsiniz.İlgili Mahkeme Kararları ve Özelgeler:
Danıştay Üçüncü Daire
Tarih :2.11.1993
Esas No :1992/1714
Karar No :1993/3007
Üç nüsha düzenlenmesi gerekirken iki nüsha olarak düzenlenen sevk irsaliyesinin, adına düzenlendiği kişi ve kurumun tespitine imkan tanımadığı ve herhangi bir vergi ziyaına sebebiyet vermeyecek ölçüde eksiklikler taşıdığı hususları tespit edilmediği, hiç düzenlenmemiş sayılmaz.
İstemin Özeti: Kızılcık sularının pazarlaması işiyle uğraşan davacının 1.1.1991 5.1.1991 tarihleri arasında 48 adet sevk irsaliyesin! üç nüsha düzenlememesi nedeniyle adına kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı açılan davayı; Vergi Usul Kanunu'nun 230. maddesinde sevk irsaliyesi düzenleme ve taşıtta bulundurma hususunun düzenlendiği, davacı adına bu Kanun hükmüne ve 206 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin öngördüğü açıklamalara istinaden özel usulsüzlük cezasının kesildiğinin anlaşıldığı, ancak iki nüsha sevk irsaliyesinin adına düzenlendiği kişi ve kurumun tespitine imkan tanıyor elması ve sevk irsaliyelerinde herhangi bir vergi ziyaına sebebiyet vermeyecek ölçüde eksiklikler taşıyor olmaması hallerinde, bu belgenin hiç düzenlenmemiş sayılmasına imkan bulunmadığı, idarece tanzim edilen tutanakta sevk irsaliyelerinin iki nüsha düzenlenmesinin bu belgeyi ne şekilde geçersiz kıldığı, herhangi bir karşıt incelemeye imkan tanıyıp tanımadığı veya vergi ziyaına sebebiyet verecek eksiklikler taşıyıp taşımadığı hususlarının tespit edilmediği, kaldı ki Maliye ve Gümrük Bakanlığınca yayımlanan ve Bakanlığa bağlı birimlerce uyulması zorunlu olan VUK 1990/1 Sayılı iç Genelge'de de aynı görüşe yer verildiği, bu nedenle davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezasında yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle kabul ederek özel usulsüzlük cezasını kaldıran Bursa Vergi Mahkemesinin 28.11.1991 Gün ve 1991/1258 Sayılı kararının;
Yasa hükümlerine uygun olarak kesilen özel usulsüzlük cezasının tasdik edilmesi gerektiği ileri sürülerek bozulması istemidir.
Karar: Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan Bursa Vergi Mahkemesinin kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasın! sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına karar verildi.
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 18.7.1994
Sayı : 48364
Sevk irsaliyesinin üç nüsha düzenlendiği halde araçta tek nüshasının bulundurulduğunun tespiti halinde mükellefler adına VUK'nun 353. maddesi uyarma özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek, şekil hükümlerine uyulmamış olması nedeniyle 352/II7. madde uyarınca usulsüzlük cezası kesilecek ve işyeri kapatma cezası uygulanmasında dikkate alınmayacaktır.
Olayda, yapılan denetimler sırasında adı geçen mükellefin sevk ettiği mallar için düzenlediği ve taşıma sırasında taşıtta bulunan sevk irsaliyesinin tarihsiz olduğu 6.7.1993 Tarihli tutanakla, 23.7.1993 tarihli tutanakla da taşıtta tek nüsha sevk irsaliyesi bulunduğu tespit edilmiştir. Bu tutanaklara istinaden Vergi Usul Kanunu'nun 353/2. madde uyarınca özel usulsüzlük cezaları kesilmiş, bu cezalar mükellef tarafından Vergi Usul Kanunu'nun 376. madde hükmünden yararlanılarak ödenmiştir.
Yapılan bu iki tespite dayanılarak adı geçen şirket hakkında Defterdarlığınız mütalaası alınmak suretiyle olay Cumhuriyet Savcılığına intikal ettirilmiştir. Ayrıca mükellefe gönderilen uyarı yazısı ile de belge düzenine uyulmadığına ilişkin olarak üçüncü bir tespitin daha yapılması halinde işyeri için Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 354. maddesi uyarınca işyeri kapatma cezası uygulanacağı bildirilmiştir.
Bilindiği üzere, 1990/1 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu iç Genelgesi'nde de açıklandığı üzere, düzenlenen belgelerde tüm bilgiler bulunmakla beraber, tarihe yer verilmemiş olması halinde bu belgelerin hiç düzenlenmemiş sayılacağı ve buna ilişkin tespitlerin işyeri kapatma cezasının uygulanmasında dikkate alınacağı açıklanmıştır.
Danıştay Vergi Dava Daireleri
Genel Kurulu
Tarih : 06.12.1996
Esas No : 1996/67 .
Karar No : 1996/417
Sevk irsaliyesinin tek nüsha ve tarihsiz düzenlenmesinin özel usulsüzlük cezası kesilmesin! değil, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 352. maddesinin 7. bendine göre usulsüzlük cezası kesilmesini gerektirdiği, bu nedenle işyeri kapatma cezası işlemine dayanak alınamaz.
İstemin Özeti: Yükümlünün 20.1.1993 tarihinde yapılan denetimde sevk irsaliyesi düzenlemediği, 8.2.1993 tarihinde yapılan denetimde ise perakende satış fişi düzenlemediği tutanaklarla saptanarak, eylemin yinelenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağı 1.3.1993 günlü yazı ile yükümlüye bildirilmiştir. 28.10.1993 gününde de tek nüsha ve tarihsiz sevk irsaliyesi düzenlediğinin saptanması üzerine valilik onayı alınarak işyerinin, işlemin tebliğ tarihinden başlayarak 3 gün süreyle kapatılacağı, 9.12.1993 tarihli yazı ile duyurulmuştur. 13.12.1993 tarihinde dava açan yükümlü, sevk irsaliyesi ve faturaların noksansız düzenlendiğini belirterek işyeri kapatma cezasına ilişkin, işlemin iptalin! ve yürütmenin durdurulmasını istemiştir.
Yürütmenin durdurulması istemini kabul eden, Vergi Mahkemesi kararıyla;
işyeri kapatma işlemine dayanak alınan 28.10.1993 tarihli tutanakta sevk irsaliyesinin tarihsiz ye tek nüsha düzenlendiği saptanmış ise de, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353. maddesinin (2) işaretli bendine göre, tanzim etmeme ve araçta bulundurmama gibi bir fiilin olmadığı, bu tespitin özel usulsüzlük cezası kesilmesin! değil anılan Yasanın 352. maddesinin ikinci derece usulsüzlüklere ilişkin (7) işaretli bendine göre usulsüzlük cezası kesilmesin! gerektirdiği, bu nedenle, işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemde yasaya uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemi
iptal etmiştir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi vermiş olduğu kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer mad-desinde, 353. maddenin 1. ve 2. bentlerinde yazılı belgelerin düzenlenmediğinin veya kullanılmadığının üç kez tespiti, ikinci tespit üzerine mükellefin, bir yazı ile uyarılması ve tekerrürü halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağının duyurulmuş olmasının arandığı, madde hükmü ile özel usulsüzlük cezası kesilmesin! gerektiren belge düzenlememe fiillerinin bir takvim yılında üç kez işlenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağının Öte yandan, aynı kanunun 230. maddesinin 5 numaralı bendinde, satılan malların alıcıya teslim edilmek üzere salıcı tarafından taşındığı hallerde satıcısının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması ve taşıttırılması halinde de alıcının taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.
Sevk irsaliyelerinin, 1.1.1991 tarihinden itibaren en az üç nüsha olarak düzenleneceği ve üç nüsha olarak düzenlenmeyen sevk irsaliyelerinin hiç düzenlenmemiş sayılacağı da 206 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde açıklanmıştır.
Buna göre, yapılan denetimler sırasında sevk irsaliyesinin tek nüshasının ibraz edilmesi durumunda konu en kısa sürede incelemeye intikal ettirilecek, inceleme sonucunda da sevk irsaliyesinin üç nüsha düzenlendiği halde araçta tek nüshasının bulundurulduğunun tespiti halinde mükellefler adına 353. maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek, şekil hükümlerine uyulmamış elması nedeniyle 352/II7. madde uyarınca usulsüzlük cezası kesilecek ve işyeri kapatma cezası uygulanmasında dikkate alınmayacaktır.
Bu itibarla, 23.7.1993 tarihli tutanağa dayanılarak sevk irsaliyesinin üç örnek olarak düzenlenip, düzenlenmediği araştırılmaksızın, bu belge hiç düzenlenmemiş sayılarak özel usulsüzlük cezası kesilmemesi ve bu tespitin de kaçakçılığa teşebbüs suçu uygulamasında dikkate alınmaması gerekmekte idi.
Ancak, adı geçen mükellef hakkında yapılan bu iki tespite dayanılarak olay, Cumhuriyet Savcılığı'na intikal ettirilmiş bulunduğundan ve suç duyurusundan sonra idare taraf olmaktan çıktığından ceza mahkemesince verilecek karar uyarınca işlem yapılması gerekmektedir.
