Varlık Barışında Cennet ve Cehennem adaletsizliği
Soru: Vergi incelemesinde olan mükellefler varlık barışından yararlanabiliyor mu? İnceleme sırasında varlık beyan ederek incelemeden kurtulmak mümkün mü? Mümkünse hangi yolun izlenmesi gerekiyor?
Cevap: Vergi incelemesinde olan mükellefin varlık barışı kapsamında varlık beyan edebileceğine hiç şüphe yok. Ancak, inceleme sonucunda salınacak olan vergi ve kesilecek olan vergi ziyaı cezasından kurtulup kurtulmaması, vergi incelenmesine alınma tarihine ve hangi yıllar için vergi incelemesi yapıldığına bağlı. Şayet; 19 Haziran 2009 tarihinden önce inceleme alınmışsa, varlık barışı kapsamında beyan edeceği varlığın, inceleme neticesinde salınacak olan vergi ve kesilecek olan cezadan kurtulmasına hiçbir yararı olmaz. Ancak, 19 Haziran 2009 tarihinden sonra vergi incelemesine alınmışsa, en geç 31 Aralık 2009 tarihine kadar varlık(para, döviz, altın, menkul kıymet, diğer sermaye piyasası araçları ve gayrimenkul) beyan ederek, beyan ettiği varlığın rayiç değeri üstünden yüzde 5 i oranında vergi ödemesi halinde, vergi incelemesinde 2004-2007 yılları için bulunacak matrah farkından, beyan ettiği varlık tutarı mahsup edileceğinden, inceleme sonucu salınacak olan vergi ve kesilecek olan vergi ziyaı cezasından kurtulması mümkün.
Burada eşit ve adil olmayan bir uygulama söz konusu. 19 Haziran 2009 tarihi bir milat. Bu tarihten sonra vergi incelemesine alınan için varlık barışı adeta cennetin kapısı acıyor. Bu tarihten önce alınan cehenneme. Bu uygulama Anayasamızın Kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı. Son yılların en güzel düzenlemelerinden biri olan Varlık Barışının, maalesef birkaç zafiyetinden biride; 19 Haziran 2009 dan önce veya sonra inceleme alınan mükelleflerin farklı uygulamaya tabi tutulmasıdır. Vergi incelemesine alınmak mükellefin iradesinde bir olay olsa, belki arkadaş; sende 19 Haziran 2009 dan sonra vergi incelemesine gelseydin denebilir. Ancak, inceleme mükellefin değil, kamu otoritesinin istediği zaman yapılıyor. Tüm uğraş ve çalışmalara karşın Varlık Barışından beklenen faydanın sağlanamayacağı anlaşılıyor. Ancak; yasal bir düzenleme ile; 1) 19 Haziran 2009 dan önce vergi incelemesine alınanlarında yasadan yararlanmaları, 2) 2008 yılının yasa kapsamına alınması, 3) Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullananların yasadan yaralanmasına olanak sağlanması(mevcut yasada netlik yok), 4) Sürenin en az 3 ay uzatılması halinde, Varlık Barışının zafiyetleri giderilmiş olur. Ve bugüne kadar beyan edilen varlığın birkaç katı tutarında varlık beyan edilebilir ve kuşkusuz bir o kadarda vergi hâsılatı sağlanabilir.
Tahsil edilemeyen kiranın beyan zorunluluğu yok
Soru: Krizden dolayı kiracı kira ödeyemediğinden 2009 da kirada olan işyerimden hiç kira alamadım. Kiracıyı icraya verdim. Yıl sonuna kadarda icra sonuçlanmayacağından, kira alamayacağım netleşti sayılır. Bu durumda kira beyan ederek vergi ödemem gerekiyor mu? Gerekiyorsa nasıl bir işlem yapacağım?
Cevap: Gayrimenkul sermaye iradı(kira geliri) vergilendirilmesinde, tahsil esası geçerlidir. Bu; yıl içinde tahsil edilen kiraların vergilendirileceği, tahsil edilemeyen kiraların vergilendirilmesinin söz konusu olmadığı anlamına geliyor. 2009 yılında icra sonuçlanır veya kiracı ile uzlaşarak bir kira tahsil ederseniz ve elde ettiğiniz kira tutarı da 22.000 TL yi aşması halinde beyan zorunluluğuz var. Aksi halde yani, icra sonuçlanmaz ve kira tahsil edemezseniz veya 22.000 TL nin altında kira tahsil ederseniz beyanname vermeniz gerekmiyor.
Ekrem Sarısu
Soru: Vergi incelemesinde olan mükellefler varlık barışından yararlanabiliyor mu? İnceleme sırasında varlık beyan ederek incelemeden kurtulmak mümkün mü? Mümkünse hangi yolun izlenmesi gerekiyor?
Cevap: Vergi incelemesinde olan mükellefin varlık barışı kapsamında varlık beyan edebileceğine hiç şüphe yok. Ancak, inceleme sonucunda salınacak olan vergi ve kesilecek olan vergi ziyaı cezasından kurtulup kurtulmaması, vergi incelenmesine alınma tarihine ve hangi yıllar için vergi incelemesi yapıldığına bağlı. Şayet; 19 Haziran 2009 tarihinden önce inceleme alınmışsa, varlık barışı kapsamında beyan edeceği varlığın, inceleme neticesinde salınacak olan vergi ve kesilecek olan cezadan kurtulmasına hiçbir yararı olmaz. Ancak, 19 Haziran 2009 tarihinden sonra vergi incelemesine alınmışsa, en geç 31 Aralık 2009 tarihine kadar varlık(para, döviz, altın, menkul kıymet, diğer sermaye piyasası araçları ve gayrimenkul) beyan ederek, beyan ettiği varlığın rayiç değeri üstünden yüzde 5 i oranında vergi ödemesi halinde, vergi incelemesinde 2004-2007 yılları için bulunacak matrah farkından, beyan ettiği varlık tutarı mahsup edileceğinden, inceleme sonucu salınacak olan vergi ve kesilecek olan vergi ziyaı cezasından kurtulması mümkün.
Burada eşit ve adil olmayan bir uygulama söz konusu. 19 Haziran 2009 tarihi bir milat. Bu tarihten sonra vergi incelemesine alınan için varlık barışı adeta cennetin kapısı acıyor. Bu tarihten önce alınan cehenneme. Bu uygulama Anayasamızın Kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı. Son yılların en güzel düzenlemelerinden biri olan Varlık Barışının, maalesef birkaç zafiyetinden biride; 19 Haziran 2009 dan önce veya sonra inceleme alınan mükelleflerin farklı uygulamaya tabi tutulmasıdır. Vergi incelemesine alınmak mükellefin iradesinde bir olay olsa, belki arkadaş; sende 19 Haziran 2009 dan sonra vergi incelemesine gelseydin denebilir. Ancak, inceleme mükellefin değil, kamu otoritesinin istediği zaman yapılıyor. Tüm uğraş ve çalışmalara karşın Varlık Barışından beklenen faydanın sağlanamayacağı anlaşılıyor. Ancak; yasal bir düzenleme ile; 1) 19 Haziran 2009 dan önce vergi incelemesine alınanlarında yasadan yararlanmaları, 2) 2008 yılının yasa kapsamına alınması, 3) Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullananların yasadan yaralanmasına olanak sağlanması(mevcut yasada netlik yok), 4) Sürenin en az 3 ay uzatılması halinde, Varlık Barışının zafiyetleri giderilmiş olur. Ve bugüne kadar beyan edilen varlığın birkaç katı tutarında varlık beyan edilebilir ve kuşkusuz bir o kadarda vergi hâsılatı sağlanabilir.
Tahsil edilemeyen kiranın beyan zorunluluğu yok
Soru: Krizden dolayı kiracı kira ödeyemediğinden 2009 da kirada olan işyerimden hiç kira alamadım. Kiracıyı icraya verdim. Yıl sonuna kadarda icra sonuçlanmayacağından, kira alamayacağım netleşti sayılır. Bu durumda kira beyan ederek vergi ödemem gerekiyor mu? Gerekiyorsa nasıl bir işlem yapacağım?
Cevap: Gayrimenkul sermaye iradı(kira geliri) vergilendirilmesinde, tahsil esası geçerlidir. Bu; yıl içinde tahsil edilen kiraların vergilendirileceği, tahsil edilemeyen kiraların vergilendirilmesinin söz konusu olmadığı anlamına geliyor. 2009 yılında icra sonuçlanır veya kiracı ile uzlaşarak bir kira tahsil ederseniz ve elde ettiğiniz kira tutarı da 22.000 TL yi aşması halinde beyan zorunluluğuz var. Aksi halde yani, icra sonuçlanmaz ve kira tahsil edemezseniz veya 22.000 TL nin altında kira tahsil ederseniz beyanname vermeniz gerekmiyor.
Ekrem Sarısu
