Vergi sırası şirketlerde
MİLYONLARCA mükellefi ilgilendiren gelir vergisinden sonra çok sayıda şirket için 2008 yılı Kurumlar Vergisi beyanname verme dönemi de 1 Nisan tarihi itibari ile başladı. 2006 yılından itibaren Kurumlar Vergisi oranı yüzde 30 dan yüzde 20 ye düşürüldü. 2008 yılı kurumlar vergisi 01- 27/04/2009 tarihleri arasında beyan edilip, hesaplanan vergiden daha önce ödenen geçici verginin mahsubundan sonra kalan kısım 30/04/2009 tarihine kadar bir defada ödenecek.
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı 5520 sayılı KVKída düzenlenmiş. Buna göre;1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere aykırı bedel veya fiyat üzerinden mal ya da hizmet alım satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen örtülü olarak dağıtılmış sayılıyor. Alım, satım, imalat ve inşaat, kiralama, ödünç para alıp verme, ikramiye, ücret v.b ödemeler mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendiriliyor.
Muhasebeciler uyarmalı
(2) İlİŞKİLİ kişi, kurumların kendi ortakları veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade etmekte. Ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılıyor. Muhasebeciler firmalarını şirketler arası mal ve para hareketleri ile, şirket ve şirket ortakları arası kiralama, ücret mal ve para hareketleri açısından uyarmalıdırlar. Şirket sahiplerinin de muhasebecilerini uyarmalarında yarar var. Çünkü ortağa, örnek olarak faizsiz ya da emsaline göre düşük faizle borç para verilmesi halinde, KDV, KV gibi vergi ve ceza var. Öte yandan ortaktan alınan borç karşılığı emsalinden fazla faiz ödenirse örtülü kazanç dağıtımı yapıldığı kabul edilecek ve yılın, son günü itibariyle, kâr dağıtılmış sayılacak. Bunun üzerinden de yüzde 15 vergi kesintisi ve vergi ziyaı cezası istenecek. Dağıtıldığı varsayılan kâr payının yarısı, yasada belirtilen sınırı (2009 yılında 22 bin TL) aşıyorsa, gerçek kişi ortak tarafından ?k·r payı geliri? olarak beyan edilecek.
239 bin TL?ye kadar vergi yok
ÖRNEĞİN, Ortak (A)ínın hissesine düşen brüt kâr payı 44.000 TL olursa, yarısı 22.000 TL olduğundan, bu tutar vergiden muaf. Kalan 22.000 TLílik tutar 2009 yılı için geçerli 22.000 TLílik sınırı aşmadığından 2010 yılı Mart ayında beyan edilmeyecek. Ortaklardan (B)ínin brüt kâr payı 50.000 TL olursa, yarısı vergiden muaf, kalan 25.000 TL, 22.000 TLílik sınırı aştığından 2010 Mart ayının 15íine kadar beyan edilecek. Şirket kâr payını öderken yüzde 15 yani 7.500 TL stopaj yapmış olacağından, 25.000 TL beyan edilecek, 4.775 TL vergi hesaplanacak ancak 7.500 TL stopaj düşüldüğünde ortak tarafından vergi ödenmeyeceği gibi 2.725 TL iade vergi alabilecek. Ortak (C)ínin hissesine düşen kâr payı 239.000,00 TL olursa yarısı vergiden muaf, kalan 119.500,00 TL beyan sınırını aşıyor. Bu durumda hesaplama aşağıdaki gibi olacak ve ödenecek vergi çıkmayacak.
Beyan (Brüt) 119.500,00 TL
Hesaplanan GV. 35.850,00 TL
Kesilen Stopaj 35.850,00 TL
Ödenecek GV. Yok
Sonuç olarak şirket sahipleri ve muhasebecilerine önemle hatırlatmak istediğim bir husus da tapu işlemleri hariç 8.000,00 TLínin üzerindeki ödeme ve tahsilatlarını banka aracılığı ile yapmak zorunluluğunda olmaları. Aksi takdirde yapılan ödeme doğru kabul edilmediği için İhitlaf halinde mahkemelerde delil olmayacağı gibi, 2009 yılı için her bir işlemde yüzde 5 özel usulsüzlük cezası var.
Arif ŞİMŞEK
Tercuman/13.04.2009 Saat: 12.50
MİLYONLARCA mükellefi ilgilendiren gelir vergisinden sonra çok sayıda şirket için 2008 yılı Kurumlar Vergisi beyanname verme dönemi de 1 Nisan tarihi itibari ile başladı. 2006 yılından itibaren Kurumlar Vergisi oranı yüzde 30 dan yüzde 20 ye düşürüldü. 2008 yılı kurumlar vergisi 01- 27/04/2009 tarihleri arasında beyan edilip, hesaplanan vergiden daha önce ödenen geçici verginin mahsubundan sonra kalan kısım 30/04/2009 tarihine kadar bir defada ödenecek.
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı 5520 sayılı KVKída düzenlenmiş. Buna göre;1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere aykırı bedel veya fiyat üzerinden mal ya da hizmet alım satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen örtülü olarak dağıtılmış sayılıyor. Alım, satım, imalat ve inşaat, kiralama, ödünç para alıp verme, ikramiye, ücret v.b ödemeler mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendiriliyor.
Muhasebeciler uyarmalı
(2) İlİŞKİLİ kişi, kurumların kendi ortakları veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade etmekte. Ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılıyor. Muhasebeciler firmalarını şirketler arası mal ve para hareketleri ile, şirket ve şirket ortakları arası kiralama, ücret mal ve para hareketleri açısından uyarmalıdırlar. Şirket sahiplerinin de muhasebecilerini uyarmalarında yarar var. Çünkü ortağa, örnek olarak faizsiz ya da emsaline göre düşük faizle borç para verilmesi halinde, KDV, KV gibi vergi ve ceza var. Öte yandan ortaktan alınan borç karşılığı emsalinden fazla faiz ödenirse örtülü kazanç dağıtımı yapıldığı kabul edilecek ve yılın, son günü itibariyle, kâr dağıtılmış sayılacak. Bunun üzerinden de yüzde 15 vergi kesintisi ve vergi ziyaı cezası istenecek. Dağıtıldığı varsayılan kâr payının yarısı, yasada belirtilen sınırı (2009 yılında 22 bin TL) aşıyorsa, gerçek kişi ortak tarafından ?k·r payı geliri? olarak beyan edilecek.
239 bin TL?ye kadar vergi yok
ÖRNEĞİN, Ortak (A)ínın hissesine düşen brüt kâr payı 44.000 TL olursa, yarısı 22.000 TL olduğundan, bu tutar vergiden muaf. Kalan 22.000 TLílik tutar 2009 yılı için geçerli 22.000 TLílik sınırı aşmadığından 2010 yılı Mart ayında beyan edilmeyecek. Ortaklardan (B)ínin brüt kâr payı 50.000 TL olursa, yarısı vergiden muaf, kalan 25.000 TL, 22.000 TLílik sınırı aştığından 2010 Mart ayının 15íine kadar beyan edilecek. Şirket kâr payını öderken yüzde 15 yani 7.500 TL stopaj yapmış olacağından, 25.000 TL beyan edilecek, 4.775 TL vergi hesaplanacak ancak 7.500 TL stopaj düşüldüğünde ortak tarafından vergi ödenmeyeceği gibi 2.725 TL iade vergi alabilecek. Ortak (C)ínin hissesine düşen kâr payı 239.000,00 TL olursa yarısı vergiden muaf, kalan 119.500,00 TL beyan sınırını aşıyor. Bu durumda hesaplama aşağıdaki gibi olacak ve ödenecek vergi çıkmayacak.
Beyan (Brüt) 119.500,00 TL
Hesaplanan GV. 35.850,00 TL
Kesilen Stopaj 35.850,00 TL
Ödenecek GV. Yok
Sonuç olarak şirket sahipleri ve muhasebecilerine önemle hatırlatmak istediğim bir husus da tapu işlemleri hariç 8.000,00 TLínin üzerindeki ödeme ve tahsilatlarını banka aracılığı ile yapmak zorunluluğunda olmaları. Aksi takdirde yapılan ödeme doğru kabul edilmediği için İhitlaf halinde mahkemelerde delil olmayacağı gibi, 2009 yılı için her bir işlemde yüzde 5 özel usulsüzlük cezası var.
Arif ŞİMŞEK
Tercuman/13.04.2009 Saat: 12.50