Ynt: Yeni işe başlamada araç
Tek ölçü aracı fiilen işte kullanmak. Süreyle ilgili bir kısıtlama yok.
TARİH: 17.09.2003
SAYI : KDV.MUK.B.07.4.DEF.0.34.18.29.5449
KONU : ??? yılında alınan binek aracının işletmenin aktifine hangi
değerle kaydedileceği ve amortisman uygulaması, ek taşıt alım
vergisi ile ? yılında ödenmiş olan %25 KDV?nin hangi usul ve
esaslar göre işlem göreceği.
?????????.
Dilekçenizle, ???.. tarihinde almış olduğunuz binek aracını bilançonun aktif değerine kayıt ederek işletmenizde kullanacağınızı belirterek;
- Konu olan aracın aktif değerinin hangi esas ve değerlerle kayd edileceği, ( ?. yılı fatura bedeli veya ??. yılı kasko değeri)
- Ek Taşıt Alım Vergisi , sabit vergilerin ve ??.. yılında ödenmiş olan %25 KDV?nin hangi usul ve esaslara göre işlem göreceği,
- Amortisman uygulama usul ve esaslarının neler olacağı,
konularında bilgi talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu?nun 229?uncu maddesinde; ?Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.?şeklinde tanımlandıktan sonra aynı Kanunun 232?nci maddesinde ise; birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin sattıkları emtia ve yaptıkları işler için fatura vermek zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, 170 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 06.05.1994 tarih ve 34705 sayılı 1994/2 Gelir Vergisi Kanunu İç Genelgesinde; ? Motorlu araç satışlarında gelir, kurum vergisi uygulaması bakımından esas alınacak bedel, bu araçların gerçek satış bedelidir. Noterliklerde yapılan motorlu araçların alım, satım ve taahhüt işlemleri esnasında düzenlenen sözleşmelerde, sözleşmeye taraf olan kişilerce akdedilen gerçek satış bedelinin yazılması gerekmektedir. Bu bedelin emsallerine göre bariz bir şekilde düşük olması halinde idarece gerçek satış bedelinin tespiti yoluna gidilecek olup, bu tespitler sırasında sadece kasko sigortasına esas bedeller değil diğer unsurlarla dikkate alınması gerekmektedir.? açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 262?nci maddesinde; ?Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.?şeklinde tanımlanmış ve 269?uncu maddesinde, İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkullerin maliyet bedeliyle değerlemesi öngörülmüş ve gayrimenkullerin mütemmim cüzleri ve teferruatı, tesisat ve makineler, gemiler ve diğer taşıtlarla gayrimaddi haklarında gayrimenkuller gibi değerlemeye tabi tutulacağı belirtilmiştir.
Öte yandan Vergi Usul Kanunu?nun 320?nci maddesinde; ?Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan nispete bölünür. Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir.?denilmiştir.
Diğer taraftan, kıst amortisman uygulaması ile ilgili açıklamalar 234 ve 241 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği?nde yapılmıştır.
Buna göre, söz konusu binek otomobilinizin maliyet bedeli üzerinden alış faturasına istinaden kayıtlarınıza intikal ettirilmesi ayrıca aktife alındığı yıl itibariyle kıst amortisman uygulanması gerekmektedir.
Bilindiği üzere, 12.06.2002tarih ve 24783 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanan 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu?nun Geçici 2 nci maddesinde, ?Bu Kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallardan ilgili mevzuatı gereğince Türkiye?de kayıt ve tescil edilmiş olanların, bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren iktisabında veya vekaletname ile tasarruf hakkının devralınmasında 1318 sayılı Finansman Kanununun taşıt alım vergisine ilişkin hükümleri, ? uygulanmaz.?hükmü yer almaktadır
Aynı Kanunun 19 uncu maddesinde ise, Geçici 2 nci maddenin bu Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği açıklandığından 12.06.2002 tarihinden itibaren Taşıt Alım Vergisi ve Ek Taşıt Alım Vergisi uygulaması yürürlükten kaldırılmış olup Taşıt Alım ve Ek Taşıt Alım Vergisinin gider olarak kaydedilmesine imkan bulunmamaktadır.
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu?nun ?Gider Kaydedilmeme? başlıklı 14.?üncü maddesinde; Bu Kanuna bağlı (I), (III), ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan (Ticarî maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.?hükmü yer almaktadır.
Söz konusu madde hükmüne göre (I) sayılı tarifede belirtilen otomobil, kapkaçtı, panel ve arazi taşıtları ile, (III) ve (IV) sayılı tarifelerde belirtilen özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu teknelerle uçak ve helikopterlerden alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamlarının gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinden gider yazılmasına Kanunen imkan bulunmadığından işletmenizin aktifine kaydettiğiniz otomobilin Motorlu Taşıtlar Vergisinin gider olarak yazılması mümkün değildir.
Diğer taraftan, 07.08.2003 tarih ve 25192 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanarak yürürlüğe giren 4962 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Hakkında Kanunun 21 inci maddesinde; 18.2.1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 ve 6.?ncı maddelerinde yer alan (I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tâbi olan ve bu Kanunun yayımlandığı tarihte ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile yine bu Kanunun yayımı tarihinden 31.12.2003 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtların, bir defaya mahsus olmak üzere, anılan Kanundaki tarifelerde ilgili taşıt cinsi için belirlenmiş olan 2003 yılı tutarları kadar, taşıt vergisine tâbi olacağı ve bu Kanundaki tarifelerde ilgili taşıt cinsi için belirlenmiş olan 2003 yılı tutarları kadar, taşıt vergisine tabi olacağı ve bu Kanunun yayımlandığı tarihte ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin taşıt vergisinin, bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar (Eylül 2003) bir defada ödeneceği, ödenen taşıt vergisinin ise ticari, zirai ve mesleki kazançların tespitinde gider olarak kabul edileceği belirtilmiştir.
Bu itibarla dilekçenizde ??.. tarihinde aktifinize kaydedildiği belirtilen otomobilin aktife kaydedildiği tarihi takip eden döneme ilişkin Taşıt Vergisinin (4962 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle ihdas edilen) gider olarak indirilebileceği tabiidir.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu?nun 1/1. maddesinde; ?Türkiye?de ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetleri Katma Değer Vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunu?nun 29/1 maddesine göre mükellefler yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle ödenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV indirim konusu yapılabilecektir.
Yine aynı Kanunun indirilemeyecek KDV başlıklı 30/b maddesinde; Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisinin mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisinden indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, söz konusu binek otomobiline ait alış vesikalarında gösterilen ( ödenen) katma değer vergisinin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamakta olup, işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim
