N
nane
Ziyaretçi
15.11.2008 ZİYA PERVER [email protected] Zaman
İstihdamın üzerindeki yüklerin hafifletilmesi amacıyla malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranının işveren hissesine ait kısmından 5 puanlık indirim öngören düzenleme devreye girdi.
Sosyal Güvenlik Kurumu ise (SGK) konuya ilişkin genelgesini ancak 13 Kasım'da çıkarabildi. Ekim ayına ait e-bildirgeler en geç 24 Kasım günü SGK'ya gönderileceğinden birçok işyeri aynı anda birden fazla e-bildirge göndermenin zorluğu sebebiyle bugünden bildirgelerini vermek istiyor. Bunun nasıl olacağının cevabı işte bu genelgede saklı. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girdi. Yüzde 5'lik prim indirimi de yasal olarak başladı. Ama SGK genelgeyi ancak önceki gün çıkarabildi. Bu yüzden kimse ne yapacağını bilmiyor. Sadece vatandaşlar olsa neyse, SGK'nın 23 bin çalışanı da bilmiyor.
Kanun gereğince yüzde 5'lik prim indirimi için asgari ücret değil çalışanların sigorta primine esas kazanç (SPEK) tutarları esas alınacaktır. Yani çalışanınıza ayda 4.151,70 YTL veriyorsanız 207,59 yeni lira eksik rakamlı prim tahakkuku yapılacak. Diğerlerinde olduğu gibi asgari ücret esas alınmayacak. Yani işçilerinizin SPEK tutarı ne ise hepsi indirime tabidir. Prim indirimi uzun vadeli sigorta kolunda olacağından sadece uzun vadeli sigorta koluna prim ödenen işçilerinizi bu bildirge türü ile gönderebileceksiniz. Sosyal Güvenlik Destekleme Primi ile çalışan emeklilerinizi bildiremeyeceksiniz.
En uygun rakam 2.554 YTL
Gerek genç işçi (18-29 erkek veya 18 yaşından büyük bayan) istihdamında, gerek 5084 sayılı kanundan gelen teşvikte ve gerekse de zorunlu özürlü istihdamı ile ilgili teşviklerde asgari ücret bazlı işveren primlerinden indirim yapılmakta. Bu durumda 638,70 X 0,20=127,74 YTL'lik eksik prim tahakkuku yapılıyor. Bu işçilerden yüksek ücretli olanları yüzde 5'lik prim indirimi kısmına geçirmeniz lehinize. En uygun rakam da 2.554 YTL'den yüksek brüt ücretliler. Bu brüt rakamdan daha düşük olanları diğer teşviklerden yararlandırmaya devam edin.
Her işçiye ayrı teşvik
Her işçi için ayrı ayrı teşvik uygulaması yapabilirsiniz. Teşvikler arasında geçiş de yapılabilir. 1.10.2008 gününe kadar sadece işyeri dosyası için seçilmesi zorunlu olan teşvik uygulamasından artık her bir sigortalı için en fazla bir tercih sistemine geçilmiştir. Yani aynı anda, aynı sigortalı için birden fazla teşvik uygulaması olmayacak. Ama aynı işyerinde birden fazla teşvik olacak. Bütün teşvik uygulaması, işveren prim miktarı üzerinde etkilidir. Bu durumda aynı işyerinde farklı çalışanlar için ayrı teşvik uygulanabileceğinden, internet (e-bildirge) üzerinden, aylık prim ve hizmet belgesi gönderilmesi sırasında belgenin ilişkin olduğu yıl ve ay, sigortalıların niteliklerine uygun belge türü ve varsa düzenlenmesine esas kanun türüne göre birden fazla e-bildirge göndereceksiniz. Hazırlanan genelgeye göre SGK'ya herhangi bir başvuru şartı aranmadan, e-bildirge sisteminde kanun türüne '5510' eklenecek. Yüzde 5'lik prim indiriminden yararlandırılacak işçiler listelenip, aşağıdaki '5510' seçilerek gönderilecek. Gönderdiğiniz program, arka planda işyeri dosyanızın borcunun olup olmadığını kontrol edecek. Borcunuz yok ya da 1 YTL'nin altında ise yüzde 5 eksik prim tahakkuku çıkarılacak.
Yıllık ücretli izinde kısa vadeli sigorta primi kesilecek mi?
30.9.2008 gününe kadar uygulamada kalan 506 sayılı kanun ile halen geçerli olan 4857 sayılı İş Kanunu gereğince, yıllık ücretli izne ayrılan işçilere ödenen yıllık izin ücretlerinden iş kazası-meslek hastalığı primi kesilmezdi. 1 Ekim 2008 sabahı 506 sayılı kanun yerini 5510 sayılı kanuna bıraktı. 28 Eylül'de yayınlanan 'Aylık prim ve hizmet belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilmesine ve primlerin ödenme sürelerine ilişkin tebliğ'in 2-c bendinde sigortalıların yıllık ücretli izinli oldukları süreler için, prime esas kazançları üzerinden kısa vadeli sigorta kolları primi kesilmeyeceği hükmü bulunuyor. Ancak, tebliğ bunu emrettiği halde SGK'ya e-bildirge göndermek isteyen işverenlere bilgisayardan tam aksi bir mesaj geliyor. SGK, tebliğin hatalı yayınlandığını öne sürüyor. Aslında tebliğ doğruyu ifade ediyor. Yani, yıllık ücretli izinde olan çalışanlardan eski adıyla iş kazası-meslek hastalığı yeni adı kısa vadeli sigorta primi alınmaması gerekmektedir. Bunun yasal dayanağı da 4857 sayılı İş Kanunu'nun 61. maddesidir.
