Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

[TALHAM]

Arkadaşlar merhaba ;

Mükellefimiz, AFYON ' da mermer sahası kiraladı ve mermer ocağında çalışmalara başladı. Orman içindeki arazide personel-makina-barınma-yol-elektrik vs. harcamalar yapılıyor.

Genel işleyiş ve muhasebe düzeni hakkında tereddütlerimiz var.. Yardımcı olabilecek ( bu alanda tecrübeli) arkadaşımız varsa seviniriz..

İyi çalışmalar dilerim..
Saygılar..

 

[TALHAM]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Arkadaşlar, ilginizi bekliyoruz.

 

[ZİNDAN]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Teşvikli bölge olup olmadığını kontrol edin.Varsa teşvik belgesi alarak harcamalarınızı yapın, vergiler konusunda avantajınız olur.
Muhasebe kaydı açısından bilgim yok ancak, normal bir işletmeden farklı olduğunu düşünmüyorum, sonuçta inşaat değil.Değilse de TDHP doğrultusunda Takvim yılı baz alınarak işlem yapılır.

 

[TALHAM]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Üstad; takıldığımız nokta maliyetlendirme... Mesela şu ana kadar 300.000 TL harcama var... Yol yapımı, elk. personel, yakıt vs.
Bu maliyeti 151 hesapta mı topluyoruz... Öyle yaptık diyelim.. Maden çıktığında ne kadarına ne kadar maliyet yazacağız ? Madenin sonu yok ki milyonlarca dolarlık maden de çıkabilir...
Sattığımıza mevcut maliyeti yazsak, sonra çıkan maden hep kar mı olacak ?
Bir incelik olması gerek diye düşünüyorum..
Satış faturasında ödenen bir vergiden bahsetti bir meslektaş ama detayını o da bilmiyor..
Yardımı olabilecek meslektaşlarım;
İlginize şimdiden teşekkür ederim..

Teşvikli bölge olup olmadığını kontrol edin.Varsa teşvik belgesi alarak harcamalarınızı yapın, vergiler konusunda avantajınız olur.
Muhasebe kaydı açısından bilgim yok ancak, normal bir işletmeden farklı olduğunu düşünmüyorum, sonuçta inşaat değil.Değilse de TDHP doğrultusunda Takvim yılı baz alınarak işlem yapılır.

 

[TALHAM]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Bu meseleyi bilen bir arkadaş yok mu ?
Mermer madeni vs. mükellefi olan bir meslektaş arıyorum

 

[UZMAN]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Merhaba;

Yapılan 300.000 TL masrafı 272 hesaba almalısınız. Sonrasında tahmini rezerve göre maliyetlendireceksiniz.

Şöyleki diyelim ki yapılan hafriyat çalışması sonrasında elde edileceği tahmin edilen ham ürün 100.000 KG

Bu durumda çıkartılan her bir kilo maden için 3 TL maliyeti

730 xxxxx

278 xxxx
şeklinde maliyet hesaplarına intikal ettireceksiniz. O alandaki faaliyet sonunda 272 ve 278 hesap bakiyeleri ter kayıtla kapatılarak fark ayrıca maliye veya gelir hesaplarına intikal ettirilmelidir. Yeni alanda yapılacak hafriyat çalışmalarını 272 ve 278 alrına açılacak farklı alt hesaplarda takip etmeniz işleri kolaylaştıracaktır.

Saygılarımla,

 

[TALHAM]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Sn. Uzman teşekkür ederim..
Mantık anlaşıldı... Şimdi tek problem maden işletmecisi arkadaşlar rezerv hakkında bir yorum yapamıyoruz diyorlar..
Bu durum içinde bir çözüm var mı ?
Saygılar..

 

[yergene]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Maden'in mutlaka bir Fenni Nezaretçisi (Jeoloji Mühendisi) vardır. Bu kişi size ortalama rezerv hakkında bilgi verebilir. Burada dikkat edilmesi gereken Maden sahasındaki toplam rezerv değil, sizin şu ana kadarki yaptığınız çalışma ile ulaşabileceğiniz rezerv miktarıdır.

 

[zeynepa]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Değerli üstadlarım benimde aynı konu ile ilgili sorum olacak. yardımcı olabilirseniz çok memnun olurum. Sayın Talham'ın belirttiği gibi bir mermer firmamız var. temmuz ayından itibaren mazot, trafo tesisi, iş makinası ve cihaz alım,bakım, işçi giderleri, sayalama makinası, elmas tel vb..birçok harcama yapıldı. ekim ayı itibariylede yurtdışı satış başladı aynı zamanda benzer giderler yapılmaya devam ediyor. yapılan harcamaları uygunluğuna göre demirbaş veya 720-730 hesapları kullandık. değerli üstadımızın yazdığı gibi hazırlık ve geliştirme giderlerinde toplamadık. bu hesabımı kullanmalıydık ve bundan sonra ki benzer harcamalar için bu hesabı mı kullanmalıyız. Sayın Talham gecici vergide nasıl bir yol izlediniz maliyetlendirmede, paylaşabilirseniz çok memnun olurum. İyi çalışmalar diliyorum.
Saygılar..

 

[zeynepa]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

konu ile bilgisi olan meslektaşlarımın görüşlerini rica ediyorum..

 

[ferhat]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

MADEN İŞLETMELERİNDE AMORTİSMAN YÖNTEMİ VE MUHASEBE KAYITLARI


Madenler özel tükenmeye tâbi varlıklardır. Tükenmeye tâbi olan varlığın tutarı ya da başka bir anlatımla olası rezervin değerinin tespiti ile bu varlığa uygulanacak amortisman oranının belirlenmesi bazı özellikler arz etmektedir.

Vergi Usul Kanunu?nun 316?ıncı maddesinde bu bağlamda özel bir düzenleme mevcuttur: ?İşletme sebebiyle içindeki cevherin azalmasından dolayı maddi değerini kaybeden madenlerin ve taş ocaklarının imtiyaz veya maliyet bedelleri, ilgililerin, müracaatları üzerine bunların büyüklük ve mahiyetleri gözönünde tutulmak ve her maden veya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere Maliye ve Sanayi Bakanlıklarınca belli edilecek nispetler üzerinden yok edilir.?

Maliye ve Sanayi Bakanlıkları, bu nispetleri, genellikle şu esaslara göre belirlemektedir:

1-Olası rezerv dikkate alınır,

2-Maliyet ya da imtiyaz bedeli esas alınır.

Bu dediklerimizi sayısal bir örnekle açıklayalım:

Bir maden ocağının tahmini rezervi 300.000 ton, imtiyaz bedeli ise 150.000 YTL?dir. Bu ocaktan 2006 yılı sonuna dek 5000 ton maden cevheri çıkarılmıştır.

5.000
Amortisman Oranı=-----------------= 0,02
300.000

Ayrılacak Amortisman Tutarı= 150.000X0,02= 3.000

Muhasebe Kayıtları:

-------------------------------------------/-------------------------------------------------------

272 Hazırlık ve Geliştirme Giderleri 150.000.-

100/101 Kasa/Banka 150.000

---------------------------------------------/----------------------------------------------------

740/796 Amortismanlar ve Tükenme Payları 3.000.-

278 Birikmiş Tükenme Payları 3.000.-

-----------------------------------------------/---------------------------------------------------



Rezerv sıfırlandığında ise aşağıdaki kayıt yapılır:

---------------------------------------------/-----------------------------------------------------

Birikmiş Tükenme Payları 150.000.-

272 Hazırlık ve Geliştirme Giderleri 150.000

----------------------------------------------/-------------------------------------------------------





FERHAT
Kaynak :Cazim Gürbüz YMM

 

[zeynepa]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

yanıtınız için teşekkür ederim..

 

[UZMAN]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Merhaba,

Maden işletmelerinde yapılan en büyük hatalardan birisi maden rezervine ulaşana kadar yapılan hafriyat çalışmalarının dönem gideri olarak değerlendirilmesi ve hafriyat çalışmalarının yapıldığı dönemde gider hesaplarına intikal ettirilecek şekilde hareket edilmesidir. Bu da hafriyart çalışmasının yapıldığı dönemde oldukça fazla zarar edilirken takip eden dönemlerde astronomik karlar anlamına gelmektedir ki bu finansal tabloların stratejik karar verme noktasında faydasını ortadan kaldırmaktadır.

Bu yüzden gerek MSUGT ve Gerekse Nuhasebe standartlarında cevhere ulaşana kadar katlanılan harcamaların gider değil maliyet unsuru oalrak değerlendirilmesini ve cevher çıkarılıp satıldığı anda gelir tablosuna intikal ettirilmesi gerektiği husus açıkça belirtilmiştir. Bu ihitiyaca cevap vermesi maksadıyla "Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar" kavramı TDHP ve TMS lerde kurgulanmıştır.

Hesap grubunda mantık şu şekilde çalışmaktadır. Cevhere ulaşmak için yapılan harcamalar 272 hesap altında toplanacaktır. Yapılan hafriyat çalışmaları için katlanılan Akaryakıti İşçlilk Vb. maliyetler Açılacak alt hesaplarda biriktirilecek. Cevhere ulaştıktan sonra tahmini rezerve bölünerek, Sökülen Cevher oranında 278 hesaptan üretim hesaplarına intikal ettirilecektir. Bu şekilde cevhere ulaşmak için katlanılan maliyetlerin satılan her bir kilo cevhere yansıtılması sağlanacaktır.

Şimdi size şöyle bir örnek vereyim. Eylül ayında başlayan bir hafriyat çalışması olsun 30 kasımda cevhere ulaşılsın ve totalde 2.000.000 TL bir harcama yapılsın. Yönetim size sorsun % 20 kar etmek için ben bu cevherin kilosunu kaç paraya satmam lazım. Alırsınız hesap makinasını ve 2.000.000?u yazarsınız yirmiyle çarpıp yüze bölersiniz ve çıkan rakama 2.000.000 TL yi eklersiniz. 2.400.000 çıkacaktır. Ve sorarsınız aşılmış olan alandan kaç ton satışa hazır rezerv çıkar. Atıyorum derlerki 1.000.-Ton ozaman dersiniz ki 240 TL den satınız. İşte bu % 20 karı finansal tablolara yansıtmak için 2.000.000 TL 272 Hesaba atılmalı ve satılan her bir ton rezerv için 200 TL maliyet gelir tablosuna yansımalı. Açılan alanda cevher tükenince finansal tablolarda % 20 kara ulaşılamamışsa 1000 Tonluk üretimin gerçekleşmediği anlaşılacak ve üretim süreci sorgulanacak, % 30 kar edilmişse tahmin edilenden fazla bir cevher üretiminin söz konusu olduğu ortaya çıkacak. Bu sayede karlılık çoksa rekabet noktasında fiyat kırmak süretiyle pazarın genişlemesi sağlanabilecektir. İşte bu stratejik kararların alınabileceği bir finansal tablonun oluşması ancak 27 hesap grubunun düzgün bir şekilde yapılandırılması ve muhasebe kurgusunun bu amaca hizmet eder şekilde kurgulanması gerekir.


Bilmem anlatabildim mi.


Saygılarımla,

 

[zeynepa]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Sayın Uzman, öncelikle değerli vaktinizi ayırıp detaylı bir şekilde anlattığınız çok teşekkür ederim. anladığım kadarıyla bazı hesapları düzeltmem gerekecek. yeni hesap dönemine geçmeden bu işlemleri yapmak istiyorum. sorularım için kusuruma bakmayın tahmin edersiniz ki biraz tedirginim. bende aşağıda durumu özetlemeye çalıştım, eğer sizi çok yormayacaksa yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.
ör: temmuz ayına kadar ocakta çalışıldı toplam 200.000 bin harcama yapıldı ve tahmini 3000 ton satışa hazır mermer çıkarıldı. ağustosta1000 ton mermer satışı yapıldı. eylülde 2000 ton daha satış yapıldı diyelim ki. aynı zamanda ağustos ve eylül aylarında üretim de devam etmekte...ocakta sürekli olarak yapılan bu çalışmalara ilişkin yakıt, işçi, iş makina bakım onarım, malzeme alım vb. harcamalar için her zaman öncelikle alt hesaplarıyla 272 hesap kullanılacak. ağustosta 1000 ton satışı yapıldığında da 720 /730 hesap ve 278 nolu hesaplar karşılıklı çalıştırılacak. buradan satılan mamul maliyetine. 1000 tonun satışı bittiğinde ise 272 ve 278 i ters kayıtla kapatılacak. yine eylül ayı satışı yapıldığında aynı mantıkla bu işlemleri yapacağız. yanlışım varsa lütfen düzeltin. teşekkür ederim

 

[UZMAN]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Merhaba,

Firma Eylül ayında hafriyata başlamış kasım ayında cevhere ulaşılmış ve toplamda 2.000.000.TL hafriyat gideri yapılmış olsun. (İşçilik Yakıt vs.). (Kayıtlarda gereksiz olduğundan KDV hususu ihmal edilmiştir)


----------------------30/9 /20? --------------------------
272 2.000.000
320/100 2.000.000
----------------------/ / --------------------------


Yapılan ölçümlerde alandan 13.000 Ton Ham rezerv elde edileceği planlanmış eleme ve temizleme çalışmalında 300 Ton rezervin fire vereceği ve net 10.000 Ton satışa hazır rezerv elde edileceği öngörülmüştür.



Kasım Ayında 100 ton rezerv tonu 500,00 TL den satılmıştır.

----------------------/ / --------------------------
120/100 50.000,00
600 50.000,00
----------------------/ / --------------------------


Kasım Ayında satılan 100 Ton rezervin sökülmesi temizlenmesi ve elenmesi için Üretim ve İşçilik için 5.000,- TL harcama yapılmıştır.


----------------------/ / --------------------------
720/730 Eleme Giderleri 5.000,00-
320/100 5.000,00
----------------------/ / --------------------------


Şimdi Üretim kayıtlarına başlayalım.

(Toplam Hafriyat Maliyeti / Tahmini Rezerv) = Birim Maliyet

2.000.000/10.000 = 200

Kasım Ayı Satışı 100 Ton olduğuna göre satılan cevhere yüklenecek hafriyat maliyeti 100x200= 20.000 TL Olacaktır.

----------------------/ / --------------------------
730.02 Hafriyat Maliyeti 20.000

278.2011_11 2011 Kasım ayı Üretimi 20.000
----------------------/ / --------------------------
151. Cevher Üretimi 25.000

731.01 Hafriyat maliyeti 20.000
721/731 Eleme Maliyeti 5.000
----------------------/ / --------------------------
152 Cevher 25.000

151 Cevher Üretimi 25.000
----------------------/ / --------------------------
620 25.000

152 25.000
----------------------/ / --------------------------

Kısaca Gelir tablosu
Yurtiçi Satışlar 50.000
Satılan Mamül Maliyeti 25.000
Brüt Mal Satış Karı 25.000

Budur.


Saygılarımla,

 

[zeynepa]

Ynt: Mermer madeni işletmesi -- muhasebe işlemleri ...

Sayın Uzman çok teşekkür ediyorum emeğinize, bu bilgiler bana çok çok yardımcı olacak . İyi çalışmalar diliyorum.