N
nane
Ziyaretçi
ZİYA PERVER [email' Alıntı:[email protected][/email] 13 Eylül 2008 Zaman]5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ekim 2008 günü tümüyle yürürlüğe girecek.
Bu tarihten itibaren milletvekilleri hariç halkın tümü Genel Sağlık Sigortası (GSS'ye)'na dahil olacak. Bu arada yeşil kartlılar da 2 yıl süresince GSS kapsamında yeşil kartları ile devam edecek.
Halen geçerli olan 3186 sayılı kanunun 2. maddesine göre; "...hiçbir sosyal güvenlik kurumunun güvencesi altında bulunmayan ve bu kanunun öngördüğü usul ve esaslar çerçevesinde belirlenecek aylık geliri veya aile içindeki gelir payı 4857 sayılı İş Kanunu'na göre belirlenen asgari ücretin vergi ve sosyal sigorta primi dışındaki miktarının 1/3'ünden az olanlara" yeşil kart verilmektedir. Yani kişi başına aylık geliri net asgari ücret olan 457,63 YTL'nin üçte birinden (152,54 YTL'den) az geliri olanlar bu haktan yararlanıyor.
1 Ekim 2008 gününden itibaren bu hesaplama değişecek. Asgari ücretin netinin değil brütünün üçte biri dikkate alınacak. Yani, aylık brüt ücret olan 638,70 YTL'nin üçte birinden (212,90 YTL'den) az aylık geliri olanların GSS primlerini devlet ödeyecek. Kısaca, 1 Ekim'den öncesi için 152,54 YTL, 1 Ekim ve sonrası için ise 212,90 yeni lira dikkate alınacak.
Gelirin hesaplaması değişiyor
Bugüne kadar yeşil kart müracaatlarında başvuru yapan kişinin birlikte ikamet ettiği ailenin gelirlerine bakılıyordu. 3816 sayılı kanunun 4. maddesine göre; "...aynı hanede yaşayan eş, ana, baba ve çocuklar ile üçüncü dereceye kadar hısımların gelirleri esas alınarak hesaplanır. Yukarıdaki fıkrada belirtilen hane halkı gelirinin hesaplanmasında her bir kişinin; a) Hizmet karşılığı olarak ücret veya yevmiye gibi nakdi gelirleri, b) Nakdi tarım gelirlerinin tutarı, c) Menkul veya gayrimenkul kira, faiz ve temettü gelirleri, d) Devletten, özel teşebbüslerden veya başka kişi ve kuruluşlardan elde ettikleri nakdi transfer ve hibe gelirleri, e) Yukarıdaki bendlerde belirtilen türlerden ayni gelirleri, göz önünde tutulur. Hane halkının her birinin yukarıdaki fıkraya göre elde ettiği nakdi ve ayni bütün gelirlerinin toplamı hanede yaşayan hısımların sayısına bölünerek her birinin gelir payının ikinci maddede belirtilen miktarın altında olup olmadığı tespit edilir."
5510 sayılı kanun ile 1 Ekim 2008'den itibaren gelir hesaplanırken, sadece gelirlere bakılmayacak, harcamalara da dikkat edilecek. Yani, kişinin hiç geliri yoksa bile kirada oturuyorsa ödediği kira bedeli geliri sayılacak. Hiçbir gelirim yok diyenler için ise ne yiyip ne içtikleri sorulacak ve yedikleri içtikleri gelir hanesine yazılacak.
Genel Sağlık Sigortası primi ödemeyene sağlık yardımı yok
5510 sayılı kanunun 'Genel sağlık sigortası geçiş hükümleri' başlıklı geçici 12. maddesine göre; "Bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren iki yıl süresince bu kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi uygulanmaz. Bu sürede, 18.6.1992 tarihli ve 3816 sayılı kanun kapsamında yeşil kart verilen ve verilecek kişiler durumlarında değişiklik olmaması kaydıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın bu kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır. 3816 sayılı kanun kapsamında yeşil kart almak için müracaat etmekle birlikte, 3816 sayılı kanun hükümlerine göre tespit edilen aile içindeki kişi başına düşen gelir payının aylık tutarı; asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilen kişiler için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri, asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilen kişiler için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı; asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilen kişiler için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır..."
Bunlara göre, hesaplama sonrasında bulunan kişi başına düşen geliri;
*** 212,90 ile 638,70 YTL arasında olanlar aylık 25,55 YTL,
*** 638.70 ile 1.277,40 YTL arasında olanlar aylık 76,64 YTL,
***1.277,49 YTL'den fazla olanlar ise ayda 153,29 YTL
GSS primini her ay ödeyerek sağlık hizmeti alabilecek. Ödenmesi gereken primden 1 YTL dahi borcu olanlara ise sağlık yardımı verilmeyecek.
Size 5 aylık askerlik prim borçlanması kâfi
25.1.1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1.4.1996. Prim ödeme gün sayısı 4 bin 260. Askerliğimi sigortalı olmadan evvel 18 ay yaptım. Bu bilgilere göre yeni kanun gelmeden askerlik ödeme başvurusu yapmak istiyorum. Bana bunun ne faydası olur? 18 ayın tamamını mı ödemeliyim? Sigortalılık başlangıcım ödediğim kadar geriye gider mi? Emeklilik tarihimi ne kadar etkiler? Mehmet İ.
Kademeli emeklilik yaşı hesaplarına göre, 24.5.1994 ile 23.11.1995 tarihleri arasına ilk defa sosyal güvenlik sistemine dahil olan erkekler 55 yaşında ve en az 5 bin 750 gün sayısı emekli olur. 24.11.1995 ile 23.5.1997 arasında işe girenler için ise 56 yaş ve en az 5 bin 825 gün gerekli. Siz, askerlik borçlanması yapmadan 1.4.1996 girişi ile 56 yaşında emekli olacaksınız. Şayet sigortalı olmadan önce ifa ettiğiniz askerlik sürenizden sadece 5 ay kadarını borçlanırsanız 1.4.1996 olan sigorta başlangıcınız 5 ay kadar geriye giderek 1.11.1995 olur. Bu kere 55 yaşında emekli olursunuz. 1 Ekim 2008 günü gelmeden evvel ucuzundan ve ödeme kolaylığından yararlanıp askerlik borçlanmanızı yapın. Gelen borçtan sadece 5 aylık kadarını SGK'ya ödeyin.
Okur sorularına kısa cevaplar
Ertuğrul Dönmez: SSK'lı çalışırken işverenin SSK'ya bildirmediği, yani kaçak çalıştırdığı süreleri ödeyemezsiniz. Bu tür bir hakkınız olsaydı bile ödemenizi tavsiye etmezdim. Zira yeterince gününüz (6.250) var.
Serdar Kıyak: 15.4.1957 doğum tarihiniz ve 20.4.1982 ile 31.12.1996 arasındaki 14 yıl, 8 aylık Bağ-Kur sürenizden sonra, 7.4.2004 gününden sonra SSK'ya 1.260 gün (3,5 yıl) prim öderseniz SSK'dan emekli olacaksınız. Sicilinize göre 2008 yılı Temmuz sonuna göre 854 gün olmuş. Yani 406 gün daha prim ödemelisiniz.
Özcan Kuşoğlu: Eşinizin çalışmadığı dönemde yaptığı doğum sürelerini borçlanabileceğinize ihtimal vermiyorum. Ama konu daha tam netleşmedi. Durum, 1 Ekim 2008 gününe kadar netleşir. Eşinizin toplam süresi için sadece 950 gün Bağ-Kur olduğundan, Bağ-Kur'dan sonra SSK'ya 1.260 gün prim ödeme zorunluluğunuz yok.