Ynt: 1.sınıf mükellefiyet açılışı
koraykarakaya ' Alıntı:
Sayın Mohicans şahıs işletmelerinin TTK hükümlerine tabi olmadığı sonucuna nasıl vardınız? Tek kişi de olsa işletme TTK md 11 ila 14 arasındaki şartları taşıyorsa ticari işletmedir ve bu ticari işletmeyi kısmen de olsa kendi adına yöneten kişi tacir sayılır. Zaten tacir ve ticari işletme olamayacak kadar küçük olsa GVK md.9 uyarınca esnaf muaflığından yararlanır ve de defter tutmasına gerek kalmaz. Bence bilanço esasında defter tutmayı gerektirecek ölçüde bir durum varsa ortada; %99 olasılıkla ticari işletmenin mevcut olduğuna dair karine teşkil eder.
Sayın Koray Bey, buradaki konu defter tasdik olduğu için bu ifade defter tasdike yönelik söylenmiştir.
Buradaki ifade eksik kalmıştır. Amacı yanlış anlaşılmıştır. Doğru ifade tam olarak
"Şahıs işletmesi olması halinde defter tasdik ettirme açısından TTK hükümlerine tam olarak tabi olmayacağından, Defteri Kebir tasdik ettirmesine gerek bulunmamakla beraber , kullanılması zorunludur."
Bilindiği üzere; Türk Ticaret kanunun 66. maddesine göre tacirlerin tutmak zorunda oldukları defterler sayılmıştır.
Buna göre;
Tacir hükmi şahıs ise yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve karar defteri;
Tacir hakiki şahıs ise karar defteri hariç olmak üzere birinci bentte yazılı defterleri veya işletmesinin mahiyet ve önemine göre sadece işletme defteri tutmak zorunda oldukları hükme bağlanmıştır.
Aynı kanunu 69. maddesinde, yukarıda 66. maddede sayılan defterlerin tasdik edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Diğer tarafdan kapanış tasdiki yapılacak defter sayılmış ve TTK?nın 70. maddesinde yevmiye defterinin yeni senenin en geç Ocak ayı sonuna kadar notere ibraz edilip son kaydın altına noterce ?görülmüştür? ibaresi yazılarak mühür ve imza ile tasdik ettirilmesinin şart olduğu; 72. maddesinde ise envanter defterine geçirilen envanter ve bilançonun kurumlarda idare işlerine selahiyetli olan kimseler tarafından Mart ayı içerisinde imza ve notere ibraz olunacağı, noterin yapacağı muamele hakkında yevmiye defteri ile ilgili tasdik hakkındaki 70. madde hükmünün uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu tasdik işlemleri uygulamada ?kapanış tasdikleri? olarak adlandırılmaktadır.
Defteri kebir için ise böyle bir uygulama öngörülmemiştir.
Yukarıda yazılı unsurlarıda dikkate alarak yine 66. maddeyide içine alarak ve devamında 69'u maddeyi özümseyerek olaya bakarsak ne demek istediğim daha net anlaşılır.
Madde 69 - (Değişik fıkra: 11/06/2003 - 4884 S.K./1. md.)
Şirket kuruluş aşamasında 66 ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı defterler kullanılmaya başlanmadan önce tacir tarafından ticari işletmenin bulunduğu yerin ticaret sicili memurluğuna veya notere ibraz edilir. Bu defterler, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun defterlerin tasdikine ilişkin hükümlerinde yer alan bilgileri içerecek şekilde tasdik ve imza olunur. Sicil memuru veya noter, defterlerin kaç sayfadan ibaret bulunduğunu ilk ve son sayfaya yazarak resmi mühür ve imzasıyla tasdik eder. Noterlerce tasdik edilen defterlerin mahiyet ve adetleri ve bunların kime ait olduğu en geç yedi gün içinde ilgili ticaret sicili memurluğuna bildirilir.
Şirketlerin müteakip yıl defterleri ile kullanılması zorunlu diğer defterler 213 sayılı Vergi Usul Kanununun defterlerin tasdikine ilişkin hükümlerine göre tasdik olunur.
Sayın Koray Bey, Umarım daha net anlatabilmişimdir.