N
nane
Ziyaretçi
17.12.2008 Prof. Dr. Fevzi DEMİR [email protected]
Geçen hafta yayınladığımız Kısa Çalışma (ücretsiz izinler) ile ilgili yazı nedeniyle, Alt İşveren Yönetmeliği hakkında bilgi verememiştik. Bu hafta işveren çevrelerinde büyük yankı uyandıran ve tartışmalara neden olan bu yönetmeliğe dikkat çekmek istiyoruz.
--------------------------------------------------------------------------------
Gerçekten, İş Kanununun 3. maddesinde 5763 sayılı Kanunun 1. maddesiyle yapılan değişikle (RG. 26.05.2008-26887), asıl işveren-alt işveren ilişkisinin denetlenmesi ve varsa "muvazaa" tespiti görevi iş müfettişlerine verilmiştir. Ayrıca, çıkarılan Alt İşveren Yönetmeliği (RG. 27.09.2008-27010) ile asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması, bildirimi ve işyerinin tescili ile yapılacak alt işveren (taşeron) sözleşmesinde bulunması gereken diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar bu Yönetmelikte belirtilmiştir.
Buna göre, bir işyerinde her ne suretle olursa olsun asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması "yeni bir işyeri" kurulması olarak değerlendirilir. Alt işveren, kendi işyeri için bir ay içinde ÇSGB Bölge Müdürlüğüne bildirim yapmakla yükümlüdür (İş K. md.3/1). Alt işveren, işyerinin tescili için şekli Bakanlıkça belirlenen işyeri bildirgesi ile birlikte şu belgeleri Bölge Müdürlüğüne verir: a-Tüzel kişiler için Ticaret Sicil Gazetesi sureti, b- İmza sirküleri, c-Alt işverenlik sözleşmesi ve ekleri (Yön. Md.6).
********
Alt işverenlik sözleşmesinde ve eklerinde bulunması gereken hususlar şunlardır:
a) Asıl işveren ile alt işverenin işyeri unvanı ve adresi,
b) Asıl işveren ile alt işverenin tüzel kişiliği ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş olması hâlinde işveren vekillerinin adı soyadı ve adresi,
c) İşyerinde yürütülen asıl işin ne olduğu,
ç) Alt işverene verilen işin ne olduğu,
d) Alt işverene asıl işin bir bölümü veriliyor ise; verilen işin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirme koşuluna ilişkin teknik açıklama,
e) Taraflarca öngörülmüş ise işin başlama ve bitiş tarihleri,
f) Alt işverenin faaliyetlerini işyerinin hangi bölümünde gerçekleştireceği,
g) Kanunun 2 nci maddesinde yer alan; asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeriyle ilgili olarak Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden, alt işveren ile birlikte sorumlu olacağı,
ğ) Alt işverenlik sözleşmesinin yapılmasından önce asıl işveren tarafından çalıştırılan işçilerin alt işveren tarafından işe alınması hâlinde, bu işçilerin haklarının kısıtlanamayacağı,
h) Alt işverene verilen işin taraflar açısından yürütülme esasları,
ı) Asıl işveren veya vekili ile alt işveren veya vekilinin imzası, hususlarına yer verilir (Yön. Md.10/1).
***********
Ayrıca, bir işyerinde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren bir işin alt işverene verilmesi hâlinde, alt işverenin uzmanlığını belgelendirmesi amacıyla sözleşme kapsamındaki işe uygun; iş ekipmanı listesi, iş bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları sözleşmeye eklenir (Yön. Md.10/2).
Ancak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten (27.09.2008) önce kurulan ve hâlen devam eden asıl işveren-alt işveren ilişkisinde yukarıda son cümlede belirtilen Yön.md.10/2 deki belgeler (iş ekipmanı listesi, iş bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları) aranmaz (Yön.Geç.Md.1).
Görüldüğü gibi, bundan böyle işverenlerin yapacakları alt işveren (taşeron) sözleşmeleri belirli esaslara bağlanmış, bu esasları içermeyen sözleşmeler "muvazaalı" sayılarak bildirimde bulunan alt işverenin "işyeri tescilinin" yapılmayacağı ve alt işveren (taşeron) işçilerinin baştan itibaren asıl işveren işçisi sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu sürecin nasıl işleyeceğini, cezai ve hukuki yaptırımların neler olacağını gelecek hafta açıklayacağız.
Geçen hafta yayınladığımız Kısa Çalışma (ücretsiz izinler) ile ilgili yazı nedeniyle, Alt İşveren Yönetmeliği hakkında bilgi verememiştik. Bu hafta işveren çevrelerinde büyük yankı uyandıran ve tartışmalara neden olan bu yönetmeliğe dikkat çekmek istiyoruz.
--------------------------------------------------------------------------------
Gerçekten, İş Kanununun 3. maddesinde 5763 sayılı Kanunun 1. maddesiyle yapılan değişikle (RG. 26.05.2008-26887), asıl işveren-alt işveren ilişkisinin denetlenmesi ve varsa "muvazaa" tespiti görevi iş müfettişlerine verilmiştir. Ayrıca, çıkarılan Alt İşveren Yönetmeliği (RG. 27.09.2008-27010) ile asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması, bildirimi ve işyerinin tescili ile yapılacak alt işveren (taşeron) sözleşmesinde bulunması gereken diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar bu Yönetmelikte belirtilmiştir.
Buna göre, bir işyerinde her ne suretle olursa olsun asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması "yeni bir işyeri" kurulması olarak değerlendirilir. Alt işveren, kendi işyeri için bir ay içinde ÇSGB Bölge Müdürlüğüne bildirim yapmakla yükümlüdür (İş K. md.3/1). Alt işveren, işyerinin tescili için şekli Bakanlıkça belirlenen işyeri bildirgesi ile birlikte şu belgeleri Bölge Müdürlüğüne verir: a-Tüzel kişiler için Ticaret Sicil Gazetesi sureti, b- İmza sirküleri, c-Alt işverenlik sözleşmesi ve ekleri (Yön. Md.6).
********
Alt işverenlik sözleşmesinde ve eklerinde bulunması gereken hususlar şunlardır:
a) Asıl işveren ile alt işverenin işyeri unvanı ve adresi,
b) Asıl işveren ile alt işverenin tüzel kişiliği ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş olması hâlinde işveren vekillerinin adı soyadı ve adresi,
c) İşyerinde yürütülen asıl işin ne olduğu,
ç) Alt işverene verilen işin ne olduğu,
d) Alt işverene asıl işin bir bölümü veriliyor ise; verilen işin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirme koşuluna ilişkin teknik açıklama,
e) Taraflarca öngörülmüş ise işin başlama ve bitiş tarihleri,
f) Alt işverenin faaliyetlerini işyerinin hangi bölümünde gerçekleştireceği,
g) Kanunun 2 nci maddesinde yer alan; asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeriyle ilgili olarak Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden, alt işveren ile birlikte sorumlu olacağı,
ğ) Alt işverenlik sözleşmesinin yapılmasından önce asıl işveren tarafından çalıştırılan işçilerin alt işveren tarafından işe alınması hâlinde, bu işçilerin haklarının kısıtlanamayacağı,
h) Alt işverene verilen işin taraflar açısından yürütülme esasları,
ı) Asıl işveren veya vekili ile alt işveren veya vekilinin imzası, hususlarına yer verilir (Yön. Md.10/1).
***********
Ayrıca, bir işyerinde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren bir işin alt işverene verilmesi hâlinde, alt işverenin uzmanlığını belgelendirmesi amacıyla sözleşme kapsamındaki işe uygun; iş ekipmanı listesi, iş bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları sözleşmeye eklenir (Yön. Md.10/2).
Ancak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten (27.09.2008) önce kurulan ve hâlen devam eden asıl işveren-alt işveren ilişkisinde yukarıda son cümlede belirtilen Yön.md.10/2 deki belgeler (iş ekipmanı listesi, iş bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları) aranmaz (Yön.Geç.Md.1).
Görüldüğü gibi, bundan böyle işverenlerin yapacakları alt işveren (taşeron) sözleşmeleri belirli esaslara bağlanmış, bu esasları içermeyen sözleşmeler "muvazaalı" sayılarak bildirimde bulunan alt işverenin "işyeri tescilinin" yapılmayacağı ve alt işveren (taşeron) işçilerinin baştan itibaren asıl işveren işçisi sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu sürecin nasıl işleyeceğini, cezai ve hukuki yaptırımların neler olacağını gelecek hafta açıklayacağız.
