Arsa Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi

rıza özbek

Katkı Sunan Üye
Üyelik
6 Haz 2005
Mesajlar
577
Bir inşaat şirketi arsa karşılığında arsa sahibine 6 daire vermeyi taahhüt ederek arsayı sözleşme ile alıyor. Sorularım;
- Arsa sahibi ile yapılan sözleşme taahhüt kapsamında değerlendirilebilir mi? (Yıllara Sari inşaat olarak değerlendirilebilir mi? İnşaat bitim süresi 3 yıl) veya
- İnşaat ile ilgili yapılan harcamalar, alınan demir çimento tuğla vb.malzemeler ile işçilik gideri 150. ilk madde ve malzeme hesabında izlenmesi uygun olur mu? veya 170 te mi takip edilmelidir?
- İnşaat bittiğinde daire teslim esnasında arsa sahibine ödenecek olan 6 daire kdv ye tabimidir?
- Gider dağılımından 6 daire muaf tutulup masraflar diğer dairelere mi yüklenecek?
Bilgilerinizi paylaşırsanız memnun olurum. Hayırlı günler dilerim.
 
!!!

Sayın özbek

Yıllara sirayet eden inşaat ve onarım işleri GVK'nun 42.maddesi ile düzenlenmiş olup,

42 nci madde kapsamında inşaat ve onarım işleri, resmi ve özel taahhütler gereğince başkasının hesabına yapılan işlerden ibarettir. Söz konusu işin taahhüde bağlı olarak yapılması, inşaat ve onarım işinin başkasının nam ve hesabına yapılması ve karşılığında hak edişe bağlı bir istihkak ödemesinin ortaya çıkması ile mümkündür.

Müteahhidin yaptığı inşaat işi G.V. Kanunundaki yıllara sari inşaat işi değildir. Yıllara sari inşaat işi olarak kabul edilebilmesi için;

- İşin inşaat işi olması,

- yıllara sari olması ve taahhüd edilmiş olması şartlarını birlikte taşımış olması gerekmektedir.

Özel inşaat işleri ise bünyelerinde istihkak ve hak edişe bağlı taahhüt unsuru taşımayan ancak, birden fazla takvim yılına sirayet edebilen niteliktedir. Gerek kendi arsası üzerine gerekse başkasının arsası üzerine kat karşılığı bina inşa ederek satma işinin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesiyle düzenlenen birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleriyle herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır.

- İnşaat maliyetleri 150 İMM hesabında takip edilmelidir.
- KDV durumu dairelerin M2 durumuna göre değişecektir.
- Arsa maliyet unsuruı olarak kayıtlara alınacağından 6 daire gider dağılımnda dikkate alınmalıdır.
 
Sayın özbek'in sorularına sırasıyla cevap verilmiştir.

1- Yapılan iş taahhüt işi olmadığından yıllara sari inşaat işi olarak kabul edilmez.

2- 7/A seçeneğine göre dönem boyunca inşa edilen yapılar için yapılan maliyet giderleri

150- İLK MADDE VE MALZEME
710- DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
720- DİREKT İŞÇİLİK GİDERLER
730- GENEL ÜRETİM GİDERLERİ

hesaplarında takip edilir.

Bu hesaplar dönem sonunda (151 YARI MAMULLER ÜRETİM HESABI) na devredilir.

3- Biten dairelerin tesliminde arsa sahibi arsa değeri kadar gider pusulası imzalar, müteahhit de dairelerin değeri kadar fatura keser.

Eğer arsa sahibi bu arsa devir işini devamlı (yani bir yılda birden fazla) yapmamışsa, yapılan teslim arızi mahiyette olduğundan KDV tahakkuk ettirilmez. Müteahhidin kestiği faturada ise KDV tahakkuk ettirilir. KDV oranı, eğer daireler 150 m2 den fazla değilse %1, fazla ise %18 olarak tahakkuk ettirilir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus arsa sahibine devredilen dairelerin değerinin tespitidir. Bu tespit VUK 267. maddesine göre emsal bedelinden aşağı olmamalıdır. Uygulamada bu değer maliyet bedeli olarak tespit edilmektedir. Halbuki kimse maliyetine mal vermez. Bu dairelerin maliyetinde müteahhidin teşebbüs değeri, organizasyon değeri de vardır. Bu nedenle dairelerin değerinin defter kayıtlarına göre değil, taktir komisyonunca tespit ettirilmesi gerekir.

4- Arsa sahibine verilen dairelerin değeri tespit edildikten sonra, bu değer elde kalan dairelerin arsa payları olarak kabul edilir ve dairelerin maliyetinde ilave edilir.

Örnek:

Müteahhit arsa üzerine 10 daire inşa edecek ve bunların 4’ünü arsa sahibine arsa bedeli olarak verecektir.

10 dairenin inşaat maliyeti bedeli 1.000.000,- YTL olmuştur.

Bu durumda elde kalan dairelerin arsa dahil maliyeti:

1.000.000 / 6 = 166.666,- YTL olacaktır.

Ancak, yukarıda bahsettiğim gibi, arsa sahibine devredilen dairelerin değerini kağıt üzerindeki değeri değil, taktir komisyonunca belirlenen değer olarak nazarı itibara almalı ve elde kalan dairelerin maliyetini de buna göre tespit etmelidir.

Örneğin; taktir komisyonunca daire başına emsal değerin 200.00,-YTL olarak tespit edildiğini varsayalım. Bu durumda arasa bedeli:

200.000 X 4 = 800.000,- YTL olacaktır.

Buna göre elde kalan dairelerin maliyeti:

((100.000 X6 ) + 800.000) / 6 = 233.000,- YTL olacaktır.
 
Sayın Türk Bey ve Osman Erol Bey Ayrıntılı cevaplarınız için çok teşekkür ederim. Hayırlı işler dilerim.
 
Sayın Osman Erol Bey,
Bizim daire teslimleri sırasında keseceğimiz kdv oranı eğer dairenin m2 si 150 m2 den küçükse %1 büyükse %18 kdv li kesilmelidir demiştiniz. Biz inşaat firmasıyız hehangi bir taahhüt ve ihaleli işimiz yok.Sadece arsa karşılığında kat karşılığı sözleşme yapmışız. 49 seri numaralı kdv genel tebliğinde sadece kooperatiflere ve resmi kuruluşlara yapılan daire teslimlerinde 150 m2 den küçükse %1 kesileceğinden bahsediyor. Acaba gözden kaçırdığımız başka tebliğler mi var bilgilerinizi paylaşırsanız memnun olurum. Hayırlı işler dilerim.
 
Sayın rıza özbek
Kod:
66 SERİ NO'LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
II – UYGULANACAK KATMA DEĞER VERGİSİ ORANI 

2 Ocak 1998 tarihli ve 23218 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 97/10465 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile; 

- Net alanı 150 m2'ye kadar konut teslimleri 

- Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri, 

- Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan sadece 150 m2'ye kadar konutlara ilişkin inşaat taahhüt işleri, 

için 1 Ocak 1998 tarihinden geçerli olmak üzere, katma değer vergisi oranı %1 olarak tespit edilmiştir.
 
Üst