Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
- Konbuyu başlatan AYDAS
- Başlangıç tarihi
- Üyelik
- 27 Şub 2008
- Mesajlar
- 91
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Bu malın değeri her yerde mi sıfır sizmi sıfır olarak değerliyorsunuz?
Sadece irsaliye kesin altınada bedelsizdir diye not düşün. kimse kimseye bedava mal vermez ama ilginç.
Bu malın değeri her yerde mi sıfır sizmi sıfır olarak değerliyorsunuz?
Sadece irsaliye kesin altınada bedelsizdir diye not düşün. kimse kimseye bedava mal vermez ama ilginç.
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Sn.Aydas,
Üretim sürecinde aynı anda birden fazla ürün birlikte üretilebilir.Birlikte üretilen ürünler , her ürünün ana ürün olduğu ??ortak ürünler?? veya ana ürün ve yan ürün olabilir.
Peynir altı suyu tam olarak nedir ? ANA ürünmü yada ana ürünün üretilmesi aşamasında orta çıkan ARA Ürünmü,
veya Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim fireleri olarak mı değerlendireceğiz..Duruma göre değişen yorumlar gelebilir.
Sn.Aydas,
Üretim sürecinde aynı anda birden fazla ürün birlikte üretilebilir.Birlikte üretilen ürünler , her ürünün ana ürün olduğu ??ortak ürünler?? veya ana ürün ve yan ürün olabilir.
Peynir altı suyu tam olarak nedir ? ANA ürünmü yada ana ürünün üretilmesi aşamasında orta çıkan ARA Ürünmü,
veya Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim fireleri olarak mı değerlendireceğiz..Duruma göre değişen yorumlar gelebilir.
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Bu konuda benimde bazı sorularım olacak arkadaşa.
1- Peynir altı suyunu normalde parayla da satıyomusunuz? Yani stoklarınıza üretilen mamul olarak mı giriyor?
2- Bu su satılmayacak olsa normalde dökülerek çöpemi gidiyor?
3- Bu su anladığım kadarıyla teneke peynirlerde bulunan beyaz peynirin içinde bekletildiği su.Bu suyu üretmek için herhangi bir girdi kullanıyomusunuz?Yoksa sadece posa ve benzeri şeyler sonucumu ortaya çıkıyor.İçinde herhangi bir katkı kullanılıyor mu?
4- Suyu ayrıca bir kap içinde mi satıyorsunuz yoksa peynir kabının içindemi gidiyor.?
Kendi kanaatime göre bahsedilen peynir suyu,üretimin doğal ve olması gereken bir parçasıdır. Örneğin teneke peynir diye stoklarınızdan çıktığınızda su da beraberinde çıkacaktır.Bunu ayrıca fatura veya irsaliyede vurgulamak gerekmeyebilir.Yine de bu soruları öğrenmek yararlı olacaktır.
Saygılar...
Bu konuda benimde bazı sorularım olacak arkadaşa.
1- Peynir altı suyunu normalde parayla da satıyomusunuz? Yani stoklarınıza üretilen mamul olarak mı giriyor?
2- Bu su satılmayacak olsa normalde dökülerek çöpemi gidiyor?
3- Bu su anladığım kadarıyla teneke peynirlerde bulunan beyaz peynirin içinde bekletildiği su.Bu suyu üretmek için herhangi bir girdi kullanıyomusunuz?Yoksa sadece posa ve benzeri şeyler sonucumu ortaya çıkıyor.İçinde herhangi bir katkı kullanılıyor mu?
4- Suyu ayrıca bir kap içinde mi satıyorsunuz yoksa peynir kabının içindemi gidiyor.?
Kendi kanaatime göre bahsedilen peynir suyu,üretimin doğal ve olması gereken bir parçasıdır. Örneğin teneke peynir diye stoklarınızdan çıktığınızda su da beraberinde çıkacaktır.Bunu ayrıca fatura veya irsaliyede vurgulamak gerekmeyebilir.Yine de bu soruları öğrenmek yararlı olacaktır.
Saygılar...
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
öncelikle peynir altı suyu nedir onu açıklayayım. üretim tamamlandıktan sonra çıkan sudur.mamul veya yan mamul değildir. bir depoda birikir ve alan firma bunu süt tozu yapımında kullanır. almamış olsalar çöpe gider. önceden faturalı satıyoduk şimdi ise bedelsiz verme kararı alındı.piyasa durgunluğu nedeni ile yani 8-9 ay bedelsiz verilecek. sonuçta inceleme elemanları böyle bir şeyden haberdar fatura kesip %100 iskonto yapmış olsam ne olur. irsaliye ile yapmak istemiyoruz.
öncelikle peynir altı suyu nedir onu açıklayayım. üretim tamamlandıktan sonra çıkan sudur.mamul veya yan mamul değildir. bir depoda birikir ve alan firma bunu süt tozu yapımında kullanır. almamış olsalar çöpe gider. önceden faturalı satıyoduk şimdi ise bedelsiz verme kararı alındı.piyasa durgunluğu nedeni ile yani 8-9 ay bedelsiz verilecek. sonuçta inceleme elemanları böyle bir şeyden haberdar fatura kesip %100 iskonto yapmış olsam ne olur. irsaliye ile yapmak istemiyoruz.
- Üyelik
- 27 Şub 2008
- Mesajlar
- 91
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
TÜM YÖNLERİYLE VERGİ HUKUKUMUZDA FİRE- ZAİYAT UYGULAMASI VE HURDA,TALİ ÜRÜN VE ÜRETİM ARTIKLARI[1]
YALÇIN DEMİRSOY
E. Baş Hesap Uzmanı
Yeminli Mali Müşavir
I- GENEL BİLGİ:
Ticari mallar depoda bekleme sırasında malların özelliklerine göre çekme, ağırlık kaybetme, vb. ile yükleme ve boşaltma sırasında ambalaj patlaması, kırılma, dökülme gibi nedenlerle fiziki kayıplara uğrayabilirler.Ayrıca ticari malların alış ve satışları sırasında kantar farkı olarak eksilmeler olabilir.
Bunun gibi imalat işletmelerinde üretime giren ilk madde ve malzemelerde üretim sırasında fireler ortaya çıkar. Ayrıca hurda, üretim artığı, tali ürün olarak adlandırılan kalemler ortaya çıkar.
Makalemizin aşağıdaki bölümlerinde, fireler ve hurdaların vergi hukukundaki yeri, tek düzen hesap planındaki bunlarla ilgili hesaplar, hurdaların imalat hesapları sırasında ortaya çıkışı, bunlara ait muhasebe kayıtları konularına yer verilmiştir.
II- TİCARİ MALLARDA FİRE:
A- TİCARİ MALLARDA FİRENİN VERGİ HUKUKUNDAKİ YERİ, UYGULAMA, HESAPLAR, KAYITLAR:
Mallar depoda beklemesi sırasında özelliklerine göre çekme, ağırlık kaybetme vb. ile yükleme boşaltma sırasında ambalaj patlaması, kırılma, dökülme gibi nedenlerle fiziki kayıplara uğrayabilirler.
Stok firesi, içinde bulunulan sektör itibarıyla makul ve kabul edilebilir bir seviyenin altında ise, gider kaydedilebilir.
Burada sanayi ve ticaret odalarınca belirlenmiş fire nispetleri ölçü olarak alınabilir.
Bu durumda stok modülünden stok raporu alınarak fiili sayımla arasındaki fire nedeniyle oluşan fark stok kartlarına manuel olarak yapılan kayıtlarla kaydi stoklar ve fiili stoklar eşit hale getirilir ve stok modülünden alınan stok raporuyla ( 621 / 153 ) kaydı yapılarak satılan ticari mallar maliyetine aktarılır. Fire nispetlerinin üzerindeki kısım gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde ilave edilir.
Fiili sayımda ortaya çıkan noksanlıklar için daha önce (197 Borç / 153 Alacak ) kaydı yapıldıysa bu defa 659 - Diğer Olağan Gider ve Zararlar borç ile 197 - Sayım ve Tesellüm Noksanları alacak kaydı yapılır.
Normal fire nispetlerinin üzerinde olup 689 - Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar hesabına aktarılan kısım kanunen kabul edilmeyen gider mahiyetinde olup gelir veya kurumlar beyannamesi üzerinde ilave edilir.
III- ÜRETİM SIRASINDA ÇIKAN FİRELER, HURDA, ÜRETİM ARTIĞI VE TALİ ÜRÜNLER:
A- AŞIRI ÜRETİM FİRESİ:
İmalat Muhasebesi kayıtları sonucunda 150 - İlk Madde ve Malzeme hesaplarında fiili envanterde ortaya çıkan noksanlıklar için 197 Hesap borç 150 hesap alacak kaydı yapıldıktan sonra yapılan araştırmalar sonucunda noksanlığın aşırı üretim firesinden kaynaklandığı ortaya çıkarsa buna ait olarak 689 - Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar borç / 197-Sayım ve Tesellüm noksanları alacak kaydı yapılır.
Normal fire nispetlerinin üzerinde olup 689 - Diğer olağandışı gider ve zararlar hesabına aktarılan aşırı üretim firesi kanunen kabul edilmeyen gider mahiyetinde olup gelir veya kurumlar beyannamesi üzerinde kara ilave edilir.
B- TEK DÜZEN HESAP PLANINDA HURDALARIN TAKİP EDİLDİĞİ HESAP:
Hurda , üretim artığı, tali ürünler tek düzen hesap planında 157 Hesapta yer alır.
1- HESABIN BÖLÜMLERİ:
Tebliğ hükümlerine göre defter-i kebir altında açılacak yardımcı hesaplar için bir sınırlama getirilmemiştir. İşletmeler kendi ihtiyaçlarına göre istedikleri ayrım ve detayda yardımcı hesap açabilirler.
157
DİĞER STOKLAR
157-10
DİĞER STOKLAR
157-10-0001
Hurdalar
157-10-0002
Tali Ürünler
157-10-0003
Seri Sonu vb. Ürünler
157-10-0004
Diğer Stoklar
157-20
DİĞER STOKLAR ENFLASYON FARKI
157-20-0001
Diğer Stoklar Enflasyon Farkı
2- İŞLEYİŞİ:
İmalat muhasebesi hesap ve kayıtları sonucunda bu hesap oluşur.
C- HURDALARIN ÜRETİM HESAPLARI İLE OLUŞUMU:
1- ÜRETİM SONUNDA ORTAYA ÇIKAN HURDALAR İÇİN MALİYET HESAPLANMASI:
İşletmelerde üretim sonucunda üretimin ana amacı olan mamul üretiminin yanı sıra, hurda, üretim artığı, tali ürün gibi üretimlerde ortaya çıkabilmektedir.
Bu uygulamada imalat hesapları sırasında ortaya çıkan hurdalar yükleme tablosunda birim ve tutar olarak diğer mamuller gibi maliyetli olarak hesaplanır.
Hurdalar satıldıkça maliyetleri 623- Diğer satışların maliyeti hesabına aktarılır.Yıl sonunda emsal bedeli tespit edilerek karşılık ayrılır veya karşılık ayırma uygulaması yapılmaz.
ÖRNEK:
Üretim konusu NPU. olarak adlandırılan çeşitli ölçülerde hadde ürünü olan bir haddanede, ana hammadde kütük olarak adlandırılmaktadır. İşletmede üretim sonucunda hurda (hadde bozuğu) ve mamullerin standart boyda kesimi sonucunda imalat artığı da ortaya çıkmaktadır. Sözkonusu işletmede üretim sonucunda üretime verilen kütüğün %6?sı oranında fire ve % 6,5?i oranında hurda ve imalat artığı ortaya çıkmaktadır.
Bu işletmede üretim sırasında ortaya çıkan hadde bozuğu ve imalat artığı için birim maliyet hesaplanmaktadır. Söz konusu hadde bozuğu ve imalat artığı satıldıkça diğer satışların maliyeti içerisinde satış maliyetlerine intikal etmektedir.
Üretim sırasında oraya çıkan hadde bozuğu ve imalat artığı üzerine birim maliyet yüklenmeden iz bedeliyle ve miktarsal olarak da takip edilebilir. Bu durumda satılan hadde bozuğu ve imalat artığı için satış maliyeti söz konusu olmayacaktır.
İz bedeli ile takip edilmesi durumunda, ( dönem sonlarında ) emsal bedeli ile değerleme yapılması gerekmektedir. Fakat son üç aydan birinde yapılan satış miktarının emsal bedeli tayin edilecek malın miktarına nazaran % 25?den fazla olmaması halinde emsal bedelinin taktir komisyonunca takdir ettirmeleri gereksiz işlemlere yol açacağından hurda için maliyet hesaplanması tercih edilmemiştir.
Konuyu somut olarak görmek için Gerçek İşletmelerde Tek Düzen Hesap Planı Maliyet Muhasebesi ve Muhasebe Sistemi Organizasyonu Uygulama Kılavuzu isimli kitabımızda yer alan uygulama örneği 5?i inceleyiniz.
2- ÜRETİM SONUNDA ORTAYA ÇIKAN HURDALARIN BİRİM MALİYET YÜKLENMEDEN İZ BEDELİYLE VE MİKTARSAL OLARAK TAKİP EDİLMESİ:
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
Bu uygulamada imalat hesapları sırasında ortaya çıkan hurda yükleme tablosunda miktar olarak ve iz bedeliyle hesaplanır.
Diğer bir uygulama diğer stokların iz bedeliyle takip edilmesidir. Bu durumda diğer stoklardan satış yapıldıkça maliyet bedeli sıfır olduğundan maliyete aktarılacak tutar yoktur.
Bu durumda kayıtlarda iz bedeli ile yer alan stoklar için emsal bedeli tespit edilerek değerleme yapılır (VUK. Md. 274). Ancak bu uygulama emsal bedeli tespitine yönelik olarak taktir komisyonu kararı alınmasını gerektirip bürokratik işlemlere yol açacağından tavsiye edilmez.
Bu yönde uygulamayı tercih eden işletmeler, 267/1?e göre veya 267/3?e göre tespit edilecek emsal bedeline ait olarak, 157 hesaba borç 649- Diğer olağan gelir ve karlar hesabına alacak kayıt yaparlar.
Böylece durum sonuç hesaplarına intikal etmiş olur.
Konuyu somut olarak görmek için Gerçek İşletmelerde Tek Düzen Hesap Planı Maliyet Muhasebesi ve Muhasebe Sistemi Organizasyonu Uygulama Kılavuzu isimli kitabımızda yer alan uygulama örneği 5?i inceleyiniz.
IV- EMSAL BEDELİ TESPİTİ:
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
Aynı cins ve nevideki mallardan değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa; emsal bedeli, bu satışların miktar ve tutarına göre çıkarılacak ortalama satış fiyatı ile hesaplanır. Ancak aylık satış miktarının emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran % 25 den az olmaması şarttır.
Örnek:
Yıl sonunda mevcut hurda stoku 500 Kg.dır.
Aralık
Kasım
Ekim
Hurda satışları
(TL.)
3 000
2 000
3 000
Satış miktarı
(Kg.)
50
50
150
Ortalama satış fiyatı
(TL.)
60
40
20
Aylık satış miktarlarının, emsal bedeli tayin olacak hurda miktarına oranı Aralık ve Kasım aylarında ( 50 / 500 = %10 ), Ekim ayında ise (150 / 500 =%30 ) olduğundan, Ekim ayı ortalaması emsal bedeli olarak kullanılır.
Ekim ayı verilerinin de müsait olmaması halinde , hurdaların emsal bedeli takdir komisyonuna takdir ettirilmek zorundadır. ( VUK. md. 267/ 3 )
V- ENFLASYON DÜZELTMESİ:
Parasal olmayan kalemlerdir.
A- 31.12.2003 DÜZELTMESİ:
31.12.2003 düzeltmesinde diğer stoklar, fiili maliyetler veya basit ortalama yöntemi veya stok devir hızı yöntemi ile düzeltilirler.
B- TAKİBEDEN DÖNEM DÜZELTMELERİ:
Takip eden dönemlerde diğer stoklar, fiili maliyetler veya basit ortalama yöntemi veya hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile düzeltilir.
İmalat sisteminin işleyişi için basit ortalama yöntemde enflasyon farkları için bir grup ve muavin hesap açılarak düzeltme işlemleri bu hesaba kaydedilir. Takip eden dönemin başında bu hesabın bakiyesi 157 hesabın muavinlerine paylaştırılarak aktarılır.
Ancak bütün yöntemlerde enflasyon farklarının takibi için ayrı muavin hesap kullanılmasının bir yararı yoktur. Bu nedenle enflasyon farklarının ilgili muavininde takibi yeterlidir.
ÖRNEK:
157
DİĞER STOKLAR
157-20-0001
Diğer Stoklar Enflasyon Farkı
?
698
ENFLASYON DÜZ. HES.
698-10-0001
Enflasyon Düz. Hesabı
?
Açıklama: Enflasyon Düzeltmesi
[1] Vergi Dünyası, Sayı:314, Ekim 2007
TÜM YÖNLERİYLE VERGİ HUKUKUMUZDA FİRE- ZAİYAT UYGULAMASI VE HURDA,TALİ ÜRÜN VE ÜRETİM ARTIKLARI[1]
YALÇIN DEMİRSOY
E. Baş Hesap Uzmanı
Yeminli Mali Müşavir
I- GENEL BİLGİ:
Ticari mallar depoda bekleme sırasında malların özelliklerine göre çekme, ağırlık kaybetme, vb. ile yükleme ve boşaltma sırasında ambalaj patlaması, kırılma, dökülme gibi nedenlerle fiziki kayıplara uğrayabilirler.Ayrıca ticari malların alış ve satışları sırasında kantar farkı olarak eksilmeler olabilir.
Bunun gibi imalat işletmelerinde üretime giren ilk madde ve malzemelerde üretim sırasında fireler ortaya çıkar. Ayrıca hurda, üretim artığı, tali ürün olarak adlandırılan kalemler ortaya çıkar.
Makalemizin aşağıdaki bölümlerinde, fireler ve hurdaların vergi hukukundaki yeri, tek düzen hesap planındaki bunlarla ilgili hesaplar, hurdaların imalat hesapları sırasında ortaya çıkışı, bunlara ait muhasebe kayıtları konularına yer verilmiştir.
II- TİCARİ MALLARDA FİRE:
A- TİCARİ MALLARDA FİRENİN VERGİ HUKUKUNDAKİ YERİ, UYGULAMA, HESAPLAR, KAYITLAR:
Mallar depoda beklemesi sırasında özelliklerine göre çekme, ağırlık kaybetme vb. ile yükleme boşaltma sırasında ambalaj patlaması, kırılma, dökülme gibi nedenlerle fiziki kayıplara uğrayabilirler.
Stok firesi, içinde bulunulan sektör itibarıyla makul ve kabul edilebilir bir seviyenin altında ise, gider kaydedilebilir.
Burada sanayi ve ticaret odalarınca belirlenmiş fire nispetleri ölçü olarak alınabilir.
Bu durumda stok modülünden stok raporu alınarak fiili sayımla arasındaki fire nedeniyle oluşan fark stok kartlarına manuel olarak yapılan kayıtlarla kaydi stoklar ve fiili stoklar eşit hale getirilir ve stok modülünden alınan stok raporuyla ( 621 / 153 ) kaydı yapılarak satılan ticari mallar maliyetine aktarılır. Fire nispetlerinin üzerindeki kısım gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde ilave edilir.
Fiili sayımda ortaya çıkan noksanlıklar için daha önce (197 Borç / 153 Alacak ) kaydı yapıldıysa bu defa 659 - Diğer Olağan Gider ve Zararlar borç ile 197 - Sayım ve Tesellüm Noksanları alacak kaydı yapılır.
Normal fire nispetlerinin üzerinde olup 689 - Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar hesabına aktarılan kısım kanunen kabul edilmeyen gider mahiyetinde olup gelir veya kurumlar beyannamesi üzerinde ilave edilir.
III- ÜRETİM SIRASINDA ÇIKAN FİRELER, HURDA, ÜRETİM ARTIĞI VE TALİ ÜRÜNLER:
A- AŞIRI ÜRETİM FİRESİ:
İmalat Muhasebesi kayıtları sonucunda 150 - İlk Madde ve Malzeme hesaplarında fiili envanterde ortaya çıkan noksanlıklar için 197 Hesap borç 150 hesap alacak kaydı yapıldıktan sonra yapılan araştırmalar sonucunda noksanlığın aşırı üretim firesinden kaynaklandığı ortaya çıkarsa buna ait olarak 689 - Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar borç / 197-Sayım ve Tesellüm noksanları alacak kaydı yapılır.
Normal fire nispetlerinin üzerinde olup 689 - Diğer olağandışı gider ve zararlar hesabına aktarılan aşırı üretim firesi kanunen kabul edilmeyen gider mahiyetinde olup gelir veya kurumlar beyannamesi üzerinde kara ilave edilir.
B- TEK DÜZEN HESAP PLANINDA HURDALARIN TAKİP EDİLDİĞİ HESAP:
Hurda , üretim artığı, tali ürünler tek düzen hesap planında 157 Hesapta yer alır.
1- HESABIN BÖLÜMLERİ:
Tebliğ hükümlerine göre defter-i kebir altında açılacak yardımcı hesaplar için bir sınırlama getirilmemiştir. İşletmeler kendi ihtiyaçlarına göre istedikleri ayrım ve detayda yardımcı hesap açabilirler.
157
DİĞER STOKLAR
157-10
DİĞER STOKLAR
157-10-0001
Hurdalar
157-10-0002
Tali Ürünler
157-10-0003
Seri Sonu vb. Ürünler
157-10-0004
Diğer Stoklar
157-20
DİĞER STOKLAR ENFLASYON FARKI
157-20-0001
Diğer Stoklar Enflasyon Farkı
2- İŞLEYİŞİ:
İmalat muhasebesi hesap ve kayıtları sonucunda bu hesap oluşur.
C- HURDALARIN ÜRETİM HESAPLARI İLE OLUŞUMU:
1- ÜRETİM SONUNDA ORTAYA ÇIKAN HURDALAR İÇİN MALİYET HESAPLANMASI:
İşletmelerde üretim sonucunda üretimin ana amacı olan mamul üretiminin yanı sıra, hurda, üretim artığı, tali ürün gibi üretimlerde ortaya çıkabilmektedir.
Bu uygulamada imalat hesapları sırasında ortaya çıkan hurdalar yükleme tablosunda birim ve tutar olarak diğer mamuller gibi maliyetli olarak hesaplanır.
Hurdalar satıldıkça maliyetleri 623- Diğer satışların maliyeti hesabına aktarılır.Yıl sonunda emsal bedeli tespit edilerek karşılık ayrılır veya karşılık ayırma uygulaması yapılmaz.
ÖRNEK:
Üretim konusu NPU. olarak adlandırılan çeşitli ölçülerde hadde ürünü olan bir haddanede, ana hammadde kütük olarak adlandırılmaktadır. İşletmede üretim sonucunda hurda (hadde bozuğu) ve mamullerin standart boyda kesimi sonucunda imalat artığı da ortaya çıkmaktadır. Sözkonusu işletmede üretim sonucunda üretime verilen kütüğün %6?sı oranında fire ve % 6,5?i oranında hurda ve imalat artığı ortaya çıkmaktadır.
Bu işletmede üretim sırasında ortaya çıkan hadde bozuğu ve imalat artığı için birim maliyet hesaplanmaktadır. Söz konusu hadde bozuğu ve imalat artığı satıldıkça diğer satışların maliyeti içerisinde satış maliyetlerine intikal etmektedir.
Üretim sırasında oraya çıkan hadde bozuğu ve imalat artığı üzerine birim maliyet yüklenmeden iz bedeliyle ve miktarsal olarak da takip edilebilir. Bu durumda satılan hadde bozuğu ve imalat artığı için satış maliyeti söz konusu olmayacaktır.
İz bedeli ile takip edilmesi durumunda, ( dönem sonlarında ) emsal bedeli ile değerleme yapılması gerekmektedir. Fakat son üç aydan birinde yapılan satış miktarının emsal bedeli tayin edilecek malın miktarına nazaran % 25?den fazla olmaması halinde emsal bedelinin taktir komisyonunca takdir ettirmeleri gereksiz işlemlere yol açacağından hurda için maliyet hesaplanması tercih edilmemiştir.
Konuyu somut olarak görmek için Gerçek İşletmelerde Tek Düzen Hesap Planı Maliyet Muhasebesi ve Muhasebe Sistemi Organizasyonu Uygulama Kılavuzu isimli kitabımızda yer alan uygulama örneği 5?i inceleyiniz.
2- ÜRETİM SONUNDA ORTAYA ÇIKAN HURDALARIN BİRİM MALİYET YÜKLENMEDEN İZ BEDELİYLE VE MİKTARSAL OLARAK TAKİP EDİLMESİ:
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
Bu uygulamada imalat hesapları sırasında ortaya çıkan hurda yükleme tablosunda miktar olarak ve iz bedeliyle hesaplanır.
Diğer bir uygulama diğer stokların iz bedeliyle takip edilmesidir. Bu durumda diğer stoklardan satış yapıldıkça maliyet bedeli sıfır olduğundan maliyete aktarılacak tutar yoktur.
Bu durumda kayıtlarda iz bedeli ile yer alan stoklar için emsal bedeli tespit edilerek değerleme yapılır (VUK. Md. 274). Ancak bu uygulama emsal bedeli tespitine yönelik olarak taktir komisyonu kararı alınmasını gerektirip bürokratik işlemlere yol açacağından tavsiye edilmez.
Bu yönde uygulamayı tercih eden işletmeler, 267/1?e göre veya 267/3?e göre tespit edilecek emsal bedeline ait olarak, 157 hesaba borç 649- Diğer olağan gelir ve karlar hesabına alacak kayıt yaparlar.
Böylece durum sonuç hesaplarına intikal etmiş olur.
Konuyu somut olarak görmek için Gerçek İşletmelerde Tek Düzen Hesap Planı Maliyet Muhasebesi ve Muhasebe Sistemi Organizasyonu Uygulama Kılavuzu isimli kitabımızda yer alan uygulama örneği 5?i inceleyiniz.
IV- EMSAL BEDELİ TESPİTİ:
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
Aynı cins ve nevideki mallardan değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa; emsal bedeli, bu satışların miktar ve tutarına göre çıkarılacak ortalama satış fiyatı ile hesaplanır. Ancak aylık satış miktarının emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran % 25 den az olmaması şarttır.
Örnek:
Yıl sonunda mevcut hurda stoku 500 Kg.dır.
Aralık
Kasım
Ekim
Hurda satışları
(TL.)
3 000
2 000
3 000
Satış miktarı
(Kg.)
50
50
150
Ortalama satış fiyatı
(TL.)
60
40
20
Aylık satış miktarlarının, emsal bedeli tayin olacak hurda miktarına oranı Aralık ve Kasım aylarında ( 50 / 500 = %10 ), Ekim ayında ise (150 / 500 =%30 ) olduğundan, Ekim ayı ortalaması emsal bedeli olarak kullanılır.
Ekim ayı verilerinin de müsait olmaması halinde , hurdaların emsal bedeli takdir komisyonuna takdir ettirilmek zorundadır. ( VUK. md. 267/ 3 )
V- ENFLASYON DÜZELTMESİ:
Parasal olmayan kalemlerdir.
A- 31.12.2003 DÜZELTMESİ:
31.12.2003 düzeltmesinde diğer stoklar, fiili maliyetler veya basit ortalama yöntemi veya stok devir hızı yöntemi ile düzeltilirler.
B- TAKİBEDEN DÖNEM DÜZELTMELERİ:
Takip eden dönemlerde diğer stoklar, fiili maliyetler veya basit ortalama yöntemi veya hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile düzeltilir.
İmalat sisteminin işleyişi için basit ortalama yöntemde enflasyon farkları için bir grup ve muavin hesap açılarak düzeltme işlemleri bu hesaba kaydedilir. Takip eden dönemin başında bu hesabın bakiyesi 157 hesabın muavinlerine paylaştırılarak aktarılır.
Ancak bütün yöntemlerde enflasyon farklarının takibi için ayrı muavin hesap kullanılmasının bir yararı yoktur. Bu nedenle enflasyon farklarının ilgili muavininde takibi yeterlidir.
ÖRNEK:
157
DİĞER STOKLAR
157-20-0001
Diğer Stoklar Enflasyon Farkı
?
698
ENFLASYON DÜZ. HES.
698-10-0001
Enflasyon Düz. Hesabı
?
Açıklama: Enflasyon Düzeltmesi
[1] Vergi Dünyası, Sayı:314, Ekim 2007
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
ayrıca;
Bu ürünlere ilişkin olarak alış faturalarında gösterilen veya bunların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin
indirim konusu yapılmaması gerektiğini düşünmekteyim.
nitekim
Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
Hurdalar ve tali ürünler emsal bedeliyle değerlenir. (VUK. md. 274)
ayrıca;
Bu ürünlere ilişkin olarak alış faturalarında gösterilen veya bunların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin
indirim konusu yapılmaması gerektiğini düşünmekteyim.
nitekim
Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Dairesi Karar Yılı Karar No Esas Yılı Esas No Karar Tarihi
DÖRDÜNCÜ DAİRE 2006 1885 2006 596 12/10/2006
KARAR METNİ
DAVACI TARAFINDAN, YAPILAN ÜRETİM SONUCU OLUŞAN FİRELERİN VE AMBALAJ MALZEMELERİNİN HURDA İŞİYLE UĞRAŞANLARA SATIŞININ KATMA DEĞER VERGİSİNDEN İSTİSNA OLDUĞUNDAN, BUNLARA İLİŞKİN ALIŞ FATURALARINDA GÖSTERİLEN VEYA BUNLARIN MALİYETİ İÇİNDE YER ALAN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİM KONUSU YAPILMASINDA YASAYA UYARLIK GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Temyiz Eden : Çubuk Vergi Dairesi Müdürlüğü
Karşı Taraf : ? Türkiye Anonim Şirketi
Vekili : Av. ?
İstemin Özeti : Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. Ankara 4. Vergi Mahkemesi, 3.3.2005 günlü ve E:2004/375, K:2005/272 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin a bendinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi veya hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceğinin belirtildiği, bu hükümle katma değer vergisine tabi olmayan veya istisna tutulan mal ve hizmetlerin teslim ve ifasında bir maliyetin bulunması, bu maliyet nedeniyle katma değer vergisi yüklenilmesi ve bu katma değer vergisinin de ayrıca alış belgesinde gösterilmiş olması veya yüklenilen katma değer vergisinin maliyete dahil edilmesi halinde yüklenilen bu katma değer vergisinin indirim dışı bırakılmasının amaçlandığı, satın alınan hammadde veya yarı mamul mal maliyeti içinde yer alan ambalaj malzemesi ile üretim sırasında meydana gelen ve maliyet olarak kaydedilen firenin, üretilen mamül mal maliyeti içinde yer alması nedeniyle üretim sonrası maliyetsiz olarak açığa çıkan ve alış belgesi bulunmayan bir değer olarak nitelendirilmesi gerekeceğinden katma değer vergisinden müstesna olarak yapılan bu teslimlerin 3065 sayılı Yasanın 30 uncu maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, diğer yandan, satın alınan mal maliyetine ilişkin faturalarda hammadde veya yarı mamul mal bedeli içinde yer alan ambalaj malzemeleri ile üretim sırasında meydana gelen ve üretim maliyetine dahil edilen fireye ilişkin olarak üretim sonucu meydana gelen mamul malın teslimi sırasında dolaylı olarak katma değer vergisi tahsil edildiğinden, dolaylı olarak katma değer vergisine tabi tutulan bu teslimler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin de indirim olarak kabulü gerektiği gerekçesiyle dava konusu verginin kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı İdare, yapılan işlemin yasaya uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi Hayrettin Korucu'nun Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı A.Kemal Terlemezoğlu'nun Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden Vergi
Mahkemesi Kararı temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin a bendinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi veya hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği belirtilmiştir. Maddenin konuluş gerekçesi ise, "vergi indiriminden yararlanabilmek için bu indirimle ilgili vergiye tabi bir işlemin yapılmış olması şarttır. Diğer Ülkelerdeki tatbikat da bu yöndedir. Bu nedenle 33 üncü maddenin (a) bendinde vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan mal teslimi ve hizmet ifaları ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan Katma Değer Vergisinin indirim konusu yapılamayacağı hususu açıklık sağlanması amacıyla ayrıca hükme bağlanmıştır." şeklinde ifade edilmiştir.
Madde ve gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi halinde bu mallara ait alış faturalarında gösterilen veya bu malların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanununun 17 nci maddesinin 5035 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değiştirilip, 2.1.2004 tarihinde yürürlüğe giren (g) bendinde, külçe altın, dore külçe altın, külçe gümüş, döviz, para, damga pulu, harç pulu, değerli kağıtlar, hisse senedi, tahvil ile metal, plastik, cam hurda ve atıkların tesliminin katma değer vergisinden müstesna olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Davacı tarafından, yapılan üretim sonucunda oluşan firelerin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satışı katma değer vergisinden müstesna olduğundan, bunlara ilişkin alış faturalarında gösterilen veya bunların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılmasında yasaya uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davalı İdarenin temyiz isteminin kabulüyle, Ankara 4. vergi Mahkemesinin 3.3.2005 günlü ve E:2004/375, K:2005/272 sayılı kararının bozulmasına 12.10.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
(DAN-DER; SAYI: 114)
BŞ/Aİ
Dairesi Karar Yılı Karar No Esas Yılı Esas No Karar Tarihi
DÖRDÜNCÜ DAİRE 2006 1885 2006 596 12/10/2006
KARAR METNİ
DAVACI TARAFINDAN, YAPILAN ÜRETİM SONUCU OLUŞAN FİRELERİN VE AMBALAJ MALZEMELERİNİN HURDA İŞİYLE UĞRAŞANLARA SATIŞININ KATMA DEĞER VERGİSİNDEN İSTİSNA OLDUĞUNDAN, BUNLARA İLİŞKİN ALIŞ FATURALARINDA GÖSTERİLEN VEYA BUNLARIN MALİYETİ İÇİNDE YER ALAN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİM KONUSU YAPILMASINDA YASAYA UYARLIK GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Temyiz Eden : Çubuk Vergi Dairesi Müdürlüğü
Karşı Taraf : ? Türkiye Anonim Şirketi
Vekili : Av. ?
İstemin Özeti : Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. Ankara 4. Vergi Mahkemesi, 3.3.2005 günlü ve E:2004/375, K:2005/272 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin a bendinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi veya hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceğinin belirtildiği, bu hükümle katma değer vergisine tabi olmayan veya istisna tutulan mal ve hizmetlerin teslim ve ifasında bir maliyetin bulunması, bu maliyet nedeniyle katma değer vergisi yüklenilmesi ve bu katma değer vergisinin de ayrıca alış belgesinde gösterilmiş olması veya yüklenilen katma değer vergisinin maliyete dahil edilmesi halinde yüklenilen bu katma değer vergisinin indirim dışı bırakılmasının amaçlandığı, satın alınan hammadde veya yarı mamul mal maliyeti içinde yer alan ambalaj malzemesi ile üretim sırasında meydana gelen ve maliyet olarak kaydedilen firenin, üretilen mamül mal maliyeti içinde yer alması nedeniyle üretim sonrası maliyetsiz olarak açığa çıkan ve alış belgesi bulunmayan bir değer olarak nitelendirilmesi gerekeceğinden katma değer vergisinden müstesna olarak yapılan bu teslimlerin 3065 sayılı Yasanın 30 uncu maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, diğer yandan, satın alınan mal maliyetine ilişkin faturalarda hammadde veya yarı mamul mal bedeli içinde yer alan ambalaj malzemeleri ile üretim sırasında meydana gelen ve üretim maliyetine dahil edilen fireye ilişkin olarak üretim sonucu meydana gelen mamul malın teslimi sırasında dolaylı olarak katma değer vergisi tahsil edildiğinden, dolaylı olarak katma değer vergisine tabi tutulan bu teslimler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin de indirim olarak kabulü gerektiği gerekçesiyle dava konusu verginin kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı İdare, yapılan işlemin yasaya uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi Hayrettin Korucu'nun Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı A.Kemal Terlemezoğlu'nun Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü:
Üretim faaliyeti sonucu oluşan üretim firelerinin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satılması nedeniyle bunlara ilişkin alış faturalarında yer alan katma değer vergisinin bu satışlara isabet eden kısmının indiriminin kabul edilmemesi üzerine ihtirazi kayıtla verilen beyannamede bildirilen matrah üzerinden 2004/Şubat dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden Vergi
Mahkemesi Kararı temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin a bendinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi veya hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği belirtilmiştir. Maddenin konuluş gerekçesi ise, "vergi indiriminden yararlanabilmek için bu indirimle ilgili vergiye tabi bir işlemin yapılmış olması şarttır. Diğer Ülkelerdeki tatbikat da bu yöndedir. Bu nedenle 33 üncü maddenin (a) bendinde vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan mal teslimi ve hizmet ifaları ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan Katma Değer Vergisinin indirim konusu yapılamayacağı hususu açıklık sağlanması amacıyla ayrıca hükme bağlanmıştır." şeklinde ifade edilmiştir.
Madde ve gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi halinde bu mallara ait alış faturalarında gösterilen veya bu malların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanununun 17 nci maddesinin 5035 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değiştirilip, 2.1.2004 tarihinde yürürlüğe giren (g) bendinde, külçe altın, dore külçe altın, külçe gümüş, döviz, para, damga pulu, harç pulu, değerli kağıtlar, hisse senedi, tahvil ile metal, plastik, cam hurda ve atıkların tesliminin katma değer vergisinden müstesna olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Davacı tarafından, yapılan üretim sonucunda oluşan firelerin ve ambalaj malzemelerinin hurda işiyle uğraşanlara satışı katma değer vergisinden müstesna olduğundan, bunlara ilişkin alış faturalarında gösterilen veya bunların maliyeti içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılmasında yasaya uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davalı İdarenin temyiz isteminin kabulüyle, Ankara 4. vergi Mahkemesinin 3.3.2005 günlü ve E:2004/375, K:2005/272 sayılı kararının bozulmasına 12.10.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
(DAN-DER; SAYI: 114)
BŞ/Aİ
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
yalnız bu konuda atlanılan bir husus var
şöyle ki;
maliye bakanlığı verdiği bir özelgede bu hususu net olarak ortaya koyuyor
lebib yalkın dergisinde okumuştum
yazarı da şu anki kocaeli vergi dairesi başkanı y. pahlivan
özet olarak şöyle
üretim sonucu ortaya çıkan atıkların satılması sonucu alınan bedele kdv ilave edilmeyecek istisna çünkü.
ancak bu bu atıklar ve hurdalar üretim sonucunda üretimin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkıyor.
yani ilkmadde alınıp bundan mal üretiliyor ve üratilen mal kdv ye tabi olarak satılıyor.
yani atık üretmek için üretim yapılmıyor.
dolayısıyla üretim sonucu ortaya çıkan atıkların teslimi kdv den istisna diye bunlara isabet eden ve indirim konusu yapılan kdv nin indiriminin iptali gerekmez diyor.
ve de nadiren de olsa maliyenin bu görüşüne katılıyorum.
ara sıra da olsa maliye böyle isabetli görüşler de verebiliyor.
yalnız bu konuda atlanılan bir husus var
şöyle ki;
maliye bakanlığı verdiği bir özelgede bu hususu net olarak ortaya koyuyor
lebib yalkın dergisinde okumuştum
yazarı da şu anki kocaeli vergi dairesi başkanı y. pahlivan
özet olarak şöyle
üretim sonucu ortaya çıkan atıkların satılması sonucu alınan bedele kdv ilave edilmeyecek istisna çünkü.
ancak bu bu atıklar ve hurdalar üretim sonucunda üretimin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkıyor.
yani ilkmadde alınıp bundan mal üretiliyor ve üratilen mal kdv ye tabi olarak satılıyor.
yani atık üretmek için üretim yapılmıyor.
dolayısıyla üretim sonucu ortaya çıkan atıkların teslimi kdv den istisna diye bunlara isabet eden ve indirim konusu yapılan kdv nin indiriminin iptali gerekmez diyor.
ve de nadiren de olsa maliyenin bu görüşüne katılıyorum.
ara sıra da olsa maliye böyle isabetli görüşler de verebiliyor.
OSMAN EROL
Katkı Sunan Üye
Ynt: Bedelsiz Emtia Fatura ve Muhasebe Kaydı
Sayın aydaş
KDVK Md.10/b bendi:
?b) Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,?
denilmektedir.
Buna göre, fatura düzenlenmesi halinde ücret alınmasa da emsal bedeli üzerinden KDV tahakkuk ettirilir. Yüzde yüz ıskonto diye bir şey olamaz.
VUK?nun 267. maddesinde emsal bedeli:
? Emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilenmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değeridir.?
Şeklinde tarif edilmiştir.
?daha önce faturalı satıyorduk? dediğinize göre bu malın ekonomik değeri ve bilinen bir bedeli olduğu aşikar.
O halde bu bedel üzerinden KDV tahakkuk ettirilmelidir.
Muhasebeleştirme işlemi şöyle olmalıdır.:
____________________________ /_____________________________
632 Genel yönetim giderleri 118
(Bedelsiz mal teslimi)
153 Ticari Mallar 100
391 Hesaplanan KDV 18
____________________________ /_____________________________
Bu giderler kanunen kabul edilmediğinden bunun takibi için nazım hesaplarda hesap açılması
Gerekir.
____________________________ /_____________________________
950 KAN. KAB. EDİLM.GİDERLER 118
950.90 Kanunen Kabul Edilmeyen
Diğer Giderler
951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN
GİDERLER ALACAKLI HESABI 118
Bedelsiz verilen mal için tahakkuk ettirilen giderler
______________________________ ________________________________
Sayın aydaş
KDVK Md.10/b bendi:
?b) Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,?
denilmektedir.
Buna göre, fatura düzenlenmesi halinde ücret alınmasa da emsal bedeli üzerinden KDV tahakkuk ettirilir. Yüzde yüz ıskonto diye bir şey olamaz.
VUK?nun 267. maddesinde emsal bedeli:
? Emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilenmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değeridir.?
Şeklinde tarif edilmiştir.
?daha önce faturalı satıyorduk? dediğinize göre bu malın ekonomik değeri ve bilinen bir bedeli olduğu aşikar.
O halde bu bedel üzerinden KDV tahakkuk ettirilmelidir.
Muhasebeleştirme işlemi şöyle olmalıdır.:
____________________________ /_____________________________
632 Genel yönetim giderleri 118
(Bedelsiz mal teslimi)
153 Ticari Mallar 100
391 Hesaplanan KDV 18
____________________________ /_____________________________
Bu giderler kanunen kabul edilmediğinden bunun takibi için nazım hesaplarda hesap açılması
Gerekir.
____________________________ /_____________________________
950 KAN. KAB. EDİLM.GİDERLER 118
950.90 Kanunen Kabul Edilmeyen
Diğer Giderler
951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN
GİDERLER ALACAKLI HESABI 118
Bedelsiz verilen mal için tahakkuk ettirilen giderler
______________________________ ________________________________