Bu çok karıştırılan bir olgu. Maalesef bir çok işçimiz hakkını aramıyor. Bazı avukat ve smmm arkadaşlar da bu konuda kıdem ödenmez şeklinde görüş bildiriyorlar. Yargıtay kararları ödenir şeklindedir
Belirli süreli sözleşme 1 yıl ve daha fazla sürmüş ise, işveren tarafından süre bitiminde feshedilmişse (işçi istifa etmemişse) "kıdem tazmiatı" ödenir. İhbar ödenmez.
Diğer koşullar sağlanırsa işsizlik maaşı alabilir.
Ayrıca, söz konusu süre bitmeden sözleşme, işveren tarafından haksız nedenlerle fesh edilirse, işçi sözleşmede belirtilen kalan aylar için ücretini işverenden alabilir. Örnek. İşçi 1 yıllık sözleşme imzaladı. Ancak 7. ay sonunda işten çıkarıldı. Bu durumda işveren kalan 5 ayın ücretini ödemek zorundadır.(haksız nedenle fesh)
Belirli sözleşmelerde yer alan cezai şart, işçi aleyhine fazla olamaz. Ya da sadece işçi aleyhine konulamaz.
Bu yargıtay tarafından da uygun görülmemiştir. Cezai şart iki taraf içinde eşit olmak zorundadır. İşveren 1 000 işçi 3 000 olursa, cezai şart 1 000 üzerinden işçi aleyhine uygulanabilir.
Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir.
Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar."
Sözleşmenin her 1 yılın sonunda yenilenmesi esaslı bir nedene dayanmıyor ise kanun, iş sözleşmesini belirli değil belirsiz süreli iş sözleşmesi olarak değerlendirmekte ve kıdem tazminatına hükmedilebileceğini ifade etmektedir. İşverenin kıdem tazminatı ödememek için sözleşmeyi sürekli olarak yenilemesi karşısında yargıtay içtihadları, sözleşmenin belirsiz süreli iş sözleşmesi gibi ele alınarak kıdem tazminatının ödenmesi gerektiği şeklindedir.
Deneme süresi belirli süreli sözmeşlerde uygulanabilir.
Yargıtay Kararı;
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 2008/13489
Karar: 2008/16388
Tarih: 17.06.2008
YARGITAY KARARI
Davalı işyerinde 625 s. kanun gereği en az 1 yıl süreli sözleşme ile çalışan davacının iş sözleşmesinin, davalı işveren tarafından yeni eğitim yılında yenilenmeyeceği belirtilmek suretiyle davalı işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması gereği belli süreli iş sözleşmesinin süre sonunda işveren tarafından yenilenmeyeceğinin bildirilerek feshedilmesi ve hizmetin bir yıl bulunması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Somut olayda davacının davalı eğitim kurumunda 1 yıl süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı sabittir.
Sözleşme işveren tarafından yenilenmeyerek feshedildiğine göre hesaplanan kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 17.06.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Belirli süreli sözleşme 1 yıl ve daha fazla sürmüş ise, işveren tarafından süre bitiminde feshedilmişse (işçi istifa etmemişse) "kıdem tazmiatı" ödenir. İhbar ödenmez.
Diğer koşullar sağlanırsa işsizlik maaşı alabilir.
Ayrıca, söz konusu süre bitmeden sözleşme, işveren tarafından haksız nedenlerle fesh edilirse, işçi sözleşmede belirtilen kalan aylar için ücretini işverenden alabilir. Örnek. İşçi 1 yıllık sözleşme imzaladı. Ancak 7. ay sonunda işten çıkarıldı. Bu durumda işveren kalan 5 ayın ücretini ödemek zorundadır.(haksız nedenle fesh)
Belirli sözleşmelerde yer alan cezai şart, işçi aleyhine fazla olamaz. Ya da sadece işçi aleyhine konulamaz.
Bu yargıtay tarafından da uygun görülmemiştir. Cezai şart iki taraf içinde eşit olmak zorundadır. İşveren 1 000 işçi 3 000 olursa, cezai şart 1 000 üzerinden işçi aleyhine uygulanabilir.
Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir.
Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar."
Sözleşmenin her 1 yılın sonunda yenilenmesi esaslı bir nedene dayanmıyor ise kanun, iş sözleşmesini belirli değil belirsiz süreli iş sözleşmesi olarak değerlendirmekte ve kıdem tazminatına hükmedilebileceğini ifade etmektedir. İşverenin kıdem tazminatı ödememek için sözleşmeyi sürekli olarak yenilemesi karşısında yargıtay içtihadları, sözleşmenin belirsiz süreli iş sözleşmesi gibi ele alınarak kıdem tazminatının ödenmesi gerektiği şeklindedir.
Deneme süresi belirli süreli sözmeşlerde uygulanabilir.
Yargıtay Kararı;
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas: 2008/13489
Karar: 2008/16388
Tarih: 17.06.2008
YARGITAY KARARI
Davalı işyerinde 625 s. kanun gereği en az 1 yıl süreli sözleşme ile çalışan davacının iş sözleşmesinin, davalı işveren tarafından yeni eğitim yılında yenilenmeyeceği belirtilmek suretiyle davalı işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması gereği belli süreli iş sözleşmesinin süre sonunda işveren tarafından yenilenmeyeceğinin bildirilerek feshedilmesi ve hizmetin bir yıl bulunması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Somut olayda davacının davalı eğitim kurumunda 1 yıl süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı sabittir.
Sözleşme işveren tarafından yenilenmeyerek feshedildiğine göre hesaplanan kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 17.06.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.