T
T U R K O
Ziyaretçi
Cenaze parasında farklı uygulamaları kaldıran 1 Ocak 2007 tarihli 5510 sayılı kanun iptal edilince ilerleyen süreçte yine kast sistemine dönüldü. İşçi ve esnaf iseniz sadece siz vefat ederseniz SGK, 276 lira kefen parası veriyor. Ama eşiniz, çocuğunuz vefat ederse cenaze yardımı veya kefen parası alamayacaksı nız.
Memursanız veya kamu görevlisi iseniz kendinizin vefatı halinde 1016 lira, eşinizin, çocuğunuzun vefatı halinde kurumunuzdan 508 lira alınabiliyor.
31 Mart 2009 da vefat eden emekli sandığımdan emekli kişi için cenaze yardımı ne kadardır. Varislerden biri ne şekilde alabilir. Abdullah YAYLI
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı birleştirildi ve artık kapatılan bu kurumları çatısı altına alan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) var. Birliktelik var ama içindekiler (işçiler, memurlar, esnaflar) arasındaki ayrımcılık artarak devam ediyor.
STATÜYE GÖRE
Ülkemizde cenaze parası bulunduğunuz sosyal statüye göredir.
1-) Cenaze yardımında (kefen parasında) süreç
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun (SS ve GSS) Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmemiş olsaydı yürürlüğe girmeden hemen (01.01.2007 gününden);
? SSK'lı vefat ederse ailesine veya cenazeyi kaldıran kimselere SSK tarafından 247,43 YTL,
? Bağ-Kur'lu vefat ederse Bağ-Kur tarafından 247,43 YTL.
? Memur vefat ederse 940 lira ile eşi veya çocukları vefat ederse çalıştığı kurum tarafından 470 YTL.
? Memur emeklisi vefat ederse son aldığı emekli aylığının bir katı (5434/ek 4) geride kalan ailesine ölüm veya cenaze yardımı olarak verilmektedir.
2-) Reform (1824 YTL) cenaze yardımı getiriyordu
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu 01.01.2007 günü yürürlüğe girebilseydi, cenaze yardımlarında da kişilerin çalıştıkları sınıfa göre yapılan ayrımcılık sona erecekti ve reformla birlikte, SSK'lı, Bağ-Kur'lu, memur ayrımı olmaksızın bütün sigortalılara ve emeklilerine brüt asgari ücretin üç katı tutarında cenaze yardımı ödenecekti. (2008 yılı asgari ücretine göre bu rakam 1824 YTL.)
Burada ise en önemli eksiklik ise çocuklar ile eşlerin vefatı halinde cenaze parası verilmemesiydi.
3-) Tasarı 608 YTL'ye düşürdü
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu 01.01.2007 günü yürürlüğe girebilseydi, cenaze yardımlarında da kişilerin çalıştıkları sınıfa göre yapılan ayrımcılık sona erecekti ama Anayasa Mahkemesi'nin iptalinden sonra eşitlikten dönüldü. Yani, 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu gereğince, asgari ücretin üç katı tutarında yani bugünkü rakamlara göre (666 X 3) 1998 lira cenaze ödeneği ödenmesi öngörülmüştü ve işçi, esnaf, gazeteci, memur, kamu görevlisi ayrımı da olmayacaktı. Ancak, TBMM'ye sevk edilmeden önce SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından hazırlanıp, kamuoyuna açılan ilk taslakta cenaze yardımı 3 asgari ücretten, 2 asgari ücrete düşürülmüştü. Başbakanlık'tan TBMM'ye sevk edilen tasarıda ise asgari
ücret kadar cenaze yardımı öngörüldü.
4-) Uzlaşma SGK Yönetim Kurulu'na attı
Cenaze parası veya ölüm yardımı-ödeneği adı verilen bu
paradaki bir yıllık süreçteki inişler çalışanların temsilcisi "Emek Platformu"nunda gündemindeydi ve uzlaşma masasına yatırıldı. Bakan Çelik ile platform bu konuda uzlaşmaya varamayınca sorunun ötelenmesine ve kararın SGK Yönetim Kurulu'na bırakılmasına karar verildi. SGK Yönetin Kurulu da 2009 yılı şubat ayında aldığı karar ile rakamı belli etti: 276 lira.
5-) Cenazede bile ayrımcılık var.
EKSTRA HARCAMALAR
Ancak, görüldüğü üzere, işçi ve esnaf iseniz sadece (Allah geçinden versin) siz vefat ederseniz SGK 276 lira kefen parası verecek ama (Allah kimsenin başına vermesin) eşiniz, çocuğunuz vefat ederse cenaze yardımı veya kefen parası alamayacaksınız. Memursanız veya kamu görevlisi iseniz kendinizin vefatı halinde 1.016 lira, eşinizin, çocuğunuzun vefatı halinde kurumunuzdan 508 lira, alınacak olup üstüne bir de harcamalar da fatura mukabili çalışılan resmi kurumun bütçesinden karşılanacaktır.
SGK'dan cenaze parası nasıl alınıyor?
2008/96 sayılı genelgeyle cenaze parasınının nasıl alınacağı konusunda açıklık getirilmiş durumda. Buna göre cenaze ödeneği;
a) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu,
b) Sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken,
c) Kendisi için en az 360 gün malûllük yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken, ölen sigortalının hak sahiplerine veriliyor.
Cenaze ödeneği sigortalının sırasıyla eşi, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana veya babasına, o da yoksa kardeşlerine verilecektir.
Cenazenin bu kişiler dışında gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırıldığının belgelenmesi durumunda, cenaze ödeneği tutarını geçmemek üzere belgelere dayanan tutar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenecektir.
HANGİ BELGELER İSTENİYOR
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan cenaze ödeneği için hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile Kuruma başvurulması şarttır. Sigortalının ölüm tarihi nüfus kütüğüne kaydedilmemişse, dilekçeyle birlikte sigortalının ölüm tarihini belirten ilgili makamlarca usulüne göre düzenlenen bir belgenin (defin ruhsatı, ölüm tutanağı ...vs.) Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilmesi gerekiyor.
Ne zaman emekli olacaklar?
Mustafa Örs
Babanızın SSK sicil numarasına http://app.ssk.gov.tr/sicilsorg ulama/hosgeldiniz.do linkini tıklayıp nüfus cüzdan bilgilerini girerek ulaşabilirsiniz. Öte yandan isteğe bağlı SSK artık yok ama isteğe bağlı Bağ-Kur olarak primlerini yatırabilirsiniz.
Nurcan Dem
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre kız çocukların anne veya babasından kalan maaşı alabilmeleri için evlenmemiş (veya dul) olmaları ile devlet memuru olarak çalışmamaları gerekir. Arkadaşlarınız Emekli Sandığına tabi çalıştıklarından babalarından kalan maaşı alamazlar.
Zafer Araslı
Ücret Garanti Fonu'ndan faydalanabilmek için son 1 yıldır aynı yerde çalışıyor olmanız gerekli ve İşyerinizin iflasını veya ödeme güçlüğü belirtmesi gerekiyor, ücretinizi işveren keyfi ödemiyorsa, ücretinizin geciktiği 20. günden itibaren iş görme borcunu yerine getirmeme hakkınız doğuyor, yani işe gidip çalışmayabilirsiniz. Ya da işi derhal bırakarak kıdem tazminatınızı almaya hak kazanırsınız.
İbrahim Sevinç
Bölge çalışma müdürlüğüne gidip tazminatlarınızı ve mesailerini tam vermedikleri için şikayette bulunabilirsiniz, İş Müfettişleri incelemeleri yaparlar ve sizi haklı bulurlarsa işverene para ödemesini salık veren bir yazı gönderirler, işveren buna rağmen ödemez ise sizin adınıza dava dilekçesini yazıp iş mahkemesine ücretsiz olarak verirler ama davayı sizin takip etmeniz gerekir. Sonrasında hizmet tespit davası da açılarak sigortasız çalıştığınız günlerin primlerini de işverene ödetebilirsiniz. Bu arada ilk davayı kazandıktan sonra hizmet tespit davası da açarak sigortasız geçen süreleri sigortalı hale getirtebilirsiniz.
