T
T U R K O
Ziyaretçi
Sözcü Şevket Tezel 9 Nisan 2009
Önceki günkü yazımızda SGK?nın alt düzenlemelerle getirdiği engellerle kuşa dönen doğum borçlanması hakkının uygulamasındaki soru işaretlerinden söz etmiştik. Halbuki bilindiği üzere kadın sigortalılara yeni bir hak olarak getirilen doğum borçlanması hakkı erkek sigortalılar için önemli bir avantaj oluşturan askerlik borçlanmasına benzetilmişti.
Zira Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik 5510 sayılı Kanunla getirilen doğum borçlanması hakkını sunarken yaptığı açıklamalarında yeni düzenlemeyle kadın çalışanlara da, tıpkı erkek sigortalıların askerlik borçlanmalarında olduğu gibi ?borçlanma? hakkı getirildiğini belirtmişti. Ama maalesef SGK bu konudaki uygulamasıyla bu iddiayı doğrulamadı, hatta kuşa çevirdi.
Önemli Farklar
Askerlik borçlanması ilk sigortalı olmadan önce yapılsa dahi borçlanma imkanı bulunuyor ve bu yolla emeklilik yaşını da düşürüyorken, ilk sigortalılık tarihinden önceki doğumlar için doğum borçlanması yapılamıyor.
Askerlik borçlanması yapmak için sigortalı işten ayrıldıktan sonra belli bir süre şartı yokken, doğum borçlanması yapmak için sigortalı işten ayrıldıktan sonra doğumun en geç 300 gün içinde gerçekleşmiş olması şartı SGK?ca aranıyor.
Askerlik borçlanmasını askerlik yapmış Bağ-Kur?lu, SSK?lı, memur veya banka sandıklı tüm erkek sigortalılarca yapılabilirken, iki yıllık doğum borçlanmasını sadece o dönemde SSK sigortalısı olanlarca yapılabiliyor.
Kanun öyle demiyor
Oysa doğum borçlanması hakkının tanımlandığı 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesindeki? Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri, kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır? hükmünden SGK?nın getirdiği engelleri çıkarmak mümkün değil.
Üstelik bu engeller doğum borçlanmasını kısıtladığı gibi Sayın Bakanın ?Askerlik borçlanması gibi doğum borçlanması getirildiği iddiasını da havada bırakıyor.
Çözüm
İlk sigortalılıktan önce doğum yapmış kadınlara da yaptıkları doğumlara istinaden borçlanma hakkı tanınmalı. 300 gün engeli de ortadan kaldırılarak sigortalılık süreleri arasındaki doğumlar da boçlanılabilinmeli. Zira her iki durumda da askerlik hizmeti doğası gereği çalışmaya geç başlama veya ara vermeye neden olduğu varsayımıyla borçlanılabilirken, kadınlar için de doğumun aynı engellere neden olabileceği gerçeği teslim edilerek bu negatif ayrımcılığın ortadan kaldırılması gerekiyor.
Önceki günkü yazımızda SGK?nın alt düzenlemelerle getirdiği engellerle kuşa dönen doğum borçlanması hakkının uygulamasındaki soru işaretlerinden söz etmiştik. Halbuki bilindiği üzere kadın sigortalılara yeni bir hak olarak getirilen doğum borçlanması hakkı erkek sigortalılar için önemli bir avantaj oluşturan askerlik borçlanmasına benzetilmişti.
Zira Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik 5510 sayılı Kanunla getirilen doğum borçlanması hakkını sunarken yaptığı açıklamalarında yeni düzenlemeyle kadın çalışanlara da, tıpkı erkek sigortalıların askerlik borçlanmalarında olduğu gibi ?borçlanma? hakkı getirildiğini belirtmişti. Ama maalesef SGK bu konudaki uygulamasıyla bu iddiayı doğrulamadı, hatta kuşa çevirdi.
Önemli Farklar
Askerlik borçlanması ilk sigortalı olmadan önce yapılsa dahi borçlanma imkanı bulunuyor ve bu yolla emeklilik yaşını da düşürüyorken, ilk sigortalılık tarihinden önceki doğumlar için doğum borçlanması yapılamıyor.
Askerlik borçlanması yapmak için sigortalı işten ayrıldıktan sonra belli bir süre şartı yokken, doğum borçlanması yapmak için sigortalı işten ayrıldıktan sonra doğumun en geç 300 gün içinde gerçekleşmiş olması şartı SGK?ca aranıyor.
Askerlik borçlanmasını askerlik yapmış Bağ-Kur?lu, SSK?lı, memur veya banka sandıklı tüm erkek sigortalılarca yapılabilirken, iki yıllık doğum borçlanmasını sadece o dönemde SSK sigortalısı olanlarca yapılabiliyor.
Kanun öyle demiyor
Oysa doğum borçlanması hakkının tanımlandığı 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesindeki? Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri, kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır? hükmünden SGK?nın getirdiği engelleri çıkarmak mümkün değil.
Üstelik bu engeller doğum borçlanmasını kısıtladığı gibi Sayın Bakanın ?Askerlik borçlanması gibi doğum borçlanması getirildiği iddiasını da havada bırakıyor.
Çözüm
İlk sigortalılıktan önce doğum yapmış kadınlara da yaptıkları doğumlara istinaden borçlanma hakkı tanınmalı. 300 gün engeli de ortadan kaldırılarak sigortalılık süreleri arasındaki doğumlar da boçlanılabilinmeli. Zira her iki durumda da askerlik hizmeti doğası gereği çalışmaya geç başlama veya ara vermeye neden olduğu varsayımıyla borçlanılabilirken, kadınlar için de doğumun aynı engellere neden olabileceği gerçeği teslim edilerek bu negatif ayrımcılığın ortadan kaldırılması gerekiyor.
