Emekli olmak için yaş engeline takılan işçiye kıdem tazminatı ödenir mi?
4447 sayılı Yasa ile emekli olabilmenin koşulları ağırlaştırıldığından yasa koyucu, işçilerin emekliliğe kadar bir işyerine bağlı kalarak çalışmalarının çeşitli sorunlar oluşturabileceğini gözönünde bulundurarak aynı yasanın 45. maddesi ile sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarının yaşlılık aylığı bağlanması için yeterli olduğu durumlarda işçilerin kendi istekleri ile işyerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilecekleri düzenlemesini getirmiştir.
Bu düzenlemeye göre emekli olabilmek için sadece yaştan dolayı bekleyen işçiler çalıştıkları işyerlerinde en az bir yıl çalışmış olmak koşulu ile kendi istekleriyle ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar. İşçilerin bu haktan yararlanabilmeleri için sosyal güvenlik il müdürlüğünden sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarının emeklilik için yeterli olduğunu gösteren bir belgeyi alıp işverene vermeleri yeterli olacaktır.
İşçiler için getirilmiş olan bu hak sadece bir işyeri ile sınırlı değildir. İşçiler emekliliğe hak kazandıkları tarihe kadar bütün işyerlerinde bir yıl çalıştıktan sonra kendi istekleri ile işyerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanırlar. Konuyu örneklerle açıklayalım.
Örnek 1: X Anonim şirketinde 1 yıldan beri çalışan 47 yaşındaki işçi Mehmet Bey'in emekli olabilmesi için 25 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurması ve en az 5525 gün prim ödemesi gerektiğini varsayalım. Mevcut durumda Mehmet Bey'in 25 yıldan beri sigortalılık süresi ve 6000 iş günüde prim ödeme gün sayısı vardır. Mehmet Bey kendi isteği ile işten ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısındaki koşulları yerine getirdiğinden bu konuyu belgeleyen yazıyı sosyal güvenlik il müdürlüğünden alarak işverene vermek suretiyle kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilir.
Örnek 2: Mehmet Bey X şirketindeki işinden ayrıldıktan sonra Y limited şirketine ait işyerinde işe giriyor ve burada 4 yıl çalışıyor. Mehmet Bey bu işyerinden de kendi isteği ile ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamladığına ilişkin koşulları yerine getirdiğini işverenine ispat ederek işten kendi isteği ile ayrılarak kıdem tazminatını alabilir.
Örnek 3: Mehmet Bey Y limited şirketinden ayrıldıktan sonra B Yapı Kooperatifi'nde işe giriyor ve bu işyerinde de 2 yıl çalışıp kendi isteği ile ayrılıyor. Mehmet Bey kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak Mehmet Bey'in kıdem tazminatına hak kazanma şekli değişmiştir.
Çünkü Mehmet Bey emekli olabilmenin bütün koşullarını yerine getirdiğinden emeklilikle ilgili sosyal güvenlik kurumuna başvurduğunu işverenine belgelemesi gerekir. Emeklilik durumunu belgeledikten sonra işyerinden kıdem tazminatını alarak, emekli olma sebebiyle işyerinden ayrılabilir.
Arif TEMİR
4447 sayılı Yasa ile emekli olabilmenin koşulları ağırlaştırıldığından yasa koyucu, işçilerin emekliliğe kadar bir işyerine bağlı kalarak çalışmalarının çeşitli sorunlar oluşturabileceğini gözönünde bulundurarak aynı yasanın 45. maddesi ile sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarının yaşlılık aylığı bağlanması için yeterli olduğu durumlarda işçilerin kendi istekleri ile işyerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilecekleri düzenlemesini getirmiştir.
Bu düzenlemeye göre emekli olabilmek için sadece yaştan dolayı bekleyen işçiler çalıştıkları işyerlerinde en az bir yıl çalışmış olmak koşulu ile kendi istekleriyle ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar. İşçilerin bu haktan yararlanabilmeleri için sosyal güvenlik il müdürlüğünden sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarının emeklilik için yeterli olduğunu gösteren bir belgeyi alıp işverene vermeleri yeterli olacaktır.
İşçiler için getirilmiş olan bu hak sadece bir işyeri ile sınırlı değildir. İşçiler emekliliğe hak kazandıkları tarihe kadar bütün işyerlerinde bir yıl çalıştıktan sonra kendi istekleri ile işyerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanırlar. Konuyu örneklerle açıklayalım.
Örnek 1: X Anonim şirketinde 1 yıldan beri çalışan 47 yaşındaki işçi Mehmet Bey'in emekli olabilmesi için 25 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurması ve en az 5525 gün prim ödemesi gerektiğini varsayalım. Mevcut durumda Mehmet Bey'in 25 yıldan beri sigortalılık süresi ve 6000 iş günüde prim ödeme gün sayısı vardır. Mehmet Bey kendi isteği ile işten ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısındaki koşulları yerine getirdiğinden bu konuyu belgeleyen yazıyı sosyal güvenlik il müdürlüğünden alarak işverene vermek suretiyle kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilir.
Örnek 2: Mehmet Bey X şirketindeki işinden ayrıldıktan sonra Y limited şirketine ait işyerinde işe giriyor ve burada 4 yıl çalışıyor. Mehmet Bey bu işyerinden de kendi isteği ile ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamladığına ilişkin koşulları yerine getirdiğini işverenine ispat ederek işten kendi isteği ile ayrılarak kıdem tazminatını alabilir.
Örnek 3: Mehmet Bey Y limited şirketinden ayrıldıktan sonra B Yapı Kooperatifi'nde işe giriyor ve bu işyerinde de 2 yıl çalışıp kendi isteği ile ayrılıyor. Mehmet Bey kıdem tazminatı alabilir mi?
Mehmet Bey kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak Mehmet Bey'in kıdem tazminatına hak kazanma şekli değişmiştir.
Çünkü Mehmet Bey emekli olabilmenin bütün koşullarını yerine getirdiğinden emeklilikle ilgili sosyal güvenlik kurumuna başvurduğunu işverenine belgelemesi gerekir. Emeklilik durumunu belgeledikten sonra işyerinden kıdem tazminatını alarak, emekli olma sebebiyle işyerinden ayrılabilir.
Arif TEMİR