Firelerin Giderleştirilmesi

[TAMER00]

Firmamızın ana faaliyet konusu çelik çubuk alım satım. Bunun yanında çelik çubuğun çaplarının değişimine yönelik ufak çapta üretim söz konusu. Bu ufak çaptaki üretim sonucunda mesela 2.000 kg'lık malın üretim sürecine girmesi sonucu 200 kg fire çıkabilmelte. Ticaret odasından aldığımız fire cetvelinde firmamızın faaliyet konusunda uygun görülen fire oranı %4 tür. ben bu şekilde fire olarak 2.000 kg'ın %4'ü olan 80 kg mımı? gider yazabilir geri kalanını kanunen kabul edilmeyen gider mi yazabilirim. Yoksa dönem sonunda envanterde kalan toplam mal miktarına göre mi bu %4 lük fire olarak giderleştirebileceğim kısmı belirleyebilirim.(Üretim çok az miktarda yaptığımız, toplam envanter miktarına göre az çapta olan bir faaliyet)

 

[bulent249]

Ynt: firelerin giderleştirilmesi

Fire oranı çok yüksek gibi. Ayrıca firenin o şekilde hesaplanmaması gerekiyor. Örneğin 100 kg.lık bir hammadde üretime girdiğinde, tamamını satılan malın maliyetine verirsiniz. Üretilen mamülde 95 kg. olsun. Aradaki 5 kg.lık fark sizin firenizdir. Bu fark kabul edilebilir ölçülerde ise sorun olmaz. Değilse açıklamasının olması gerekir.
Sizdeki fire talaş şeklindedir ve hurda malzeme olarak satılmaktadır. Yıl sonunda elinizdeki talaşlar rayiç bedeli ile gelir kaydı yapılarak stoklara alınır.
(B)157 / (A) 649

 

[OSMAN EROL]

Ynt: firelerin giderleştirilmesi

Üretim safhasında meydana gelen ve (deşe) tabir edilen artıklar fire kapsamında mütalaa edilmez.

 

[TAMER00]

Ynt: Firelerin Giderleştirilmesi

peki ticaret odası listelerinde de belirtildiği üzere fire olarak gösterebileceğim ne var. tamam bülent beyin dediği gibi üretim neticesinde talaş da çıkmakta. biz bunları ayrıyeten faturalıyoruz. ama alaşın dışında meydana gelen kullanılamaz hiçbir vasfı kalmamış bu artıkların ticaret odası listelerindeki fire kapsamına neden girmediğini anlıyamadım. size göre hangi durumda fireden sözedebiliriz.

 

[OSMAN EROL]

Ynt: Firelerin Giderleştirilmesi

Burada bahsedilen fireler anladığıma göre imalatı tamamlanmış ama hatalı imal edildiği için işe yaramayan veya değeri düşük olan mallardır. Tıpkı tekstil sektöründeki ucuza satılan defolu mallar gibi. Bu durumda yine fireden bahsetmek mümkün değil. Bu mallar VUK?nun 278. maddesi gereğince emsal bedeli ile değerlenir. Fire malın tabiatı icabı kaçınılmaz sayılan kayıplarıdır. Mesela sabun durduğu yerde kurur, benzin uçar, raftaki bardak düşüp kırılır v.s.
Esasen fire için ayrı bir muamele yapmaya gerek yoktur. Dönem sonunda yapılan sayımlarda defter kayıtları ile sayım sonuçları arasındaki fark durumu ortaya koyar. Mesela sabunun kabul edilen fire oranı %10?dur. Eğer dönem sonunda defter kayıtlarına göre stokta 100 kg. sabun bulunması gerekirken bu miktar 90 kg olarak tespit edilmişse fire durumu dikkate alınacağından her hangi bir sorun olmaz. Ama bu miktar mesela 80 kg. ise bu defa aradaki 10 kg.lık farkın sebebinin açıklanması gerekir. Bu fark olağanüstü bir durum sonucu ortaya çıkmış ise bunun taktir komisyonu tarafından tespit edilmesi gerekir.

Sonuç olarak fire için herhangi bir kayıt yapılmaz. Dönem sonu malın mevcut değeri ile kayıtlara alınması zaten istenen sonucu verir. Hem dönem sonu fiili envateri aynen kayıtlara almak, hem de tespit edilen fire kadar gider yazmak mükerrer işlem olur.