İhzarat Bedeli Ne Anlama Gelmektedir?

[bozger]

inşaat muhasebesinde karşılaştığımız bu tabirin anlamı nedir. ihzaratın ve ihzarat kesintisinin muhasebesel bir kaydı varmıdır.

 

[Tamer Başkan]

Merhaba,
İnşaat muhasebesinde ve inşaat hakedişlerinde gördüğümüz "İhzarat" kelimesinin anlamı;
Malzeme+İmalat ve/veya montaj dahil teklif edilen hakedişe ait bir kalem malın yüklenici tarafından satın alınması fakat imalat ve/veya montajının yapılmaması durumunda birim fiyattan sadece malzemeye ait olan kısmın (genellikle malzeme+nakliye+sigorta v.s. gibi bedellerin toplamının) işveren tarafından yükleniciye ödenmesi ve ileride montaj tamamlandığı zaman ihzarat bedelinin montaj dahil fiyattan düşülerek ödenmesidir.

Örnek :
Bir bina inşaatı işinde 100 ton inşaat demiri kullanılacağını ve yüklenicinin bu demiri tonu 200 YTL bedelle satın alarak inşaat mahalline getirdiğini ve ihalede inşaat demiri birim fiyatının 300 YTL/Ton varsayarsak. Yapılacak olan hakedişe 100 ton inşaat demiri ihzarat bedeli olarak 100 Ton x 200 YTL yazılacak ve sadece satınalma bedeli olan 20.000,00 YTL işveren tarafından ödenecektir.
Daha sonraki bir dönemde imalat ve montaj işleri yapıldıktan sonra yapılan imalat miktarının ihzarat bedelini aşmayan kısmı için 100 YTL aşan kısmı içinse ihaledeki fiyat olan 300 YTL ödenecektir.

İlave olarak, İşveren tarafıdan zaten inşaat maliyetine (258 hesaba) , yüklenici tarafından ise yapılan işin maliyetine atıldığı için herhangi bir muhasebe kaydı yapmanıza gerek yoktur. Hakediş üzerinde zaten görülecek ve yüklenici firma tarafından fatura edilecektir. Artık demirin mülkiyeti işveren firmaya geçmiş olacaktır.

 

[M.Hayri ANDAÇ]

İhzarat;

İhzarat , herhangi bir imalat için gerekli malzemenin önceden alınarak şantiyede stoklan ması işlemidir.
- İhzarat, idarenin onayı ile yapılır.
- İhzarat miktarı genel olarak o yıl içinde yapılacak iş miktarından daha fazla olmaz. (O yıl dökülecek 1000 m3 b.a betonu için gerekli 15 ton demir ihzar edilebilir.) Ancak, idarenin izni ile ileriki yıllar için gerekli malzeme ihzar edilebilir.
- İhzarat miktarı tutanak ile tespit edilir. İmalat yapıldıkça kullanılan malzeme ihzarattan düşülür.
- İhzarattaki malzeme yıl sonu geldiğinde imalatta kullanılıp sıfırlanmamış ise, ihzarat kesintisi işlemi uygulanır. İhzarattaki malzeme yeni yılın fiyatları ile hakedişe konur. Yeni yılın uygulama yılı fiyat farkı ile önceki yılın uygulama yılı fiyat farkı kesinti olarak hakedişe konur.

İhzarat Tespiti ve Kesinti İşlemleri

Her yılın sonu itibariyle yapılmış ihzarat durumunu belirten bir tespit tutanağı düzenlenecektir. Yapılan bu tespitteki ihzarat miktarlarının tespit yılı ihzarat fiyatlarıyla (İhzaratın tespit bedelleri tutarı arasındaki fark, varsa ihale indirimi veya zammı uygulanmak suretiyle müteahhidin ilk hakedişinden kesilir. Sonraki hakedişlere ihzarat, uygulama yılı ihzarat fiyatları ile dahil edilir.

Söz konusu tespit tutanağındaki ihzarat miktarları o yıl içinde düzenlenmiş son hakedişteki ihzarat miktarlarından az olamaz. Ancak son hakedişten sonra o yıl sonuna kadar imalata giren ihzarat varsa dikkate alınır.

Yılın sonu itibariyle yapılan tespitte, iş programındaki ödenek diliminin harcanamadığının anlaşılması halinde, ihzarat durumunun tespiti ile ihzarat için kesilecek bedel farkı işlemleri, iş programındaki ödenek diliminin harcandığı tarihten sonra düzenlenen ilk hakediş raporunda yapılır.

Sözleşmesinde göre ihzarat bedeli ödenen malzeme, yıllık iş programında olan iş kalemleri için o yıl yapılacak işe yeterli miktarda ihzar edilecektir. Yıl ihtiyacından fazla ihzar edilmiş malzemenin fazla kısmının bedeli ödenmeyecektir.

Ancak ilerki yıllar için gerekli olan malzeme, onaylı iş programına uygun olarak ve idarenin yazılı izni ile uygulama yılı ihtiyacından fazla miktarda ihzar edilebilir ve bedelleri ödenir.