Hukuki olarak yapılan hizmet akdinde veya toplu iş sözleşmesinde işçinin isteği dışında ve tek taraflı olarak (hangi nedenle olursa olsun) ücretsiz izin kullandırması mümkün olmadığı biliniyor.. Ancak buna rağmen işveren işçiyi isteği dışında ücretsiz izne göndermeye kalkışırsa; bu durumda iki sonuç doğacaktır. Buna göre;
1- Ya işçi işverenin bu isteğini kabul ederek ücretsiz izin kullanacak ve bu sürenin bitmesi halinde tekrar işyerinde çalışmaya devam edecektir. Bu durumda, işçiden işverene yönelik ücretsiz izne ayrılmak istediğini belirten bir dilekçe alınarak veya ücretsiz izin formu kullanan işverenlerin bunu doldurarak işçilerini ücretsiz izne çıkarmaları olanaklıdır. Bu şekilde ücretsiz izne ayrılan işçi ücretsiz izinde iken başka bir işyerinde çalışabilir ve ücret elde edebilir. Bu hususla ilgili herhangi bir engel bulunmamaktadır.
2- Ya da, işçi ücretsiz izne çıkmayı kabul etmeyecektir. İşçilerin bir talebi olmaksızın, işveren tarafından tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarılması iş sözleşmesinin haklı nedenle feshi anlamına geleceğinden kıdem tazminatı ödenmesi gerekecektir. Kıdem tazminatı hesabında işçinin talebi üzerine kullandığı ücretsiz izin süreleri dahil edilmez.
1- Ya işçi işverenin bu isteğini kabul ederek ücretsiz izin kullanacak ve bu sürenin bitmesi halinde tekrar işyerinde çalışmaya devam edecektir. Bu durumda, işçiden işverene yönelik ücretsiz izne ayrılmak istediğini belirten bir dilekçe alınarak veya ücretsiz izin formu kullanan işverenlerin bunu doldurarak işçilerini ücretsiz izne çıkarmaları olanaklıdır. Bu şekilde ücretsiz izne ayrılan işçi ücretsiz izinde iken başka bir işyerinde çalışabilir ve ücret elde edebilir. Bu hususla ilgili herhangi bir engel bulunmamaktadır.
2- Ya da, işçi ücretsiz izne çıkmayı kabul etmeyecektir. İşçilerin bir talebi olmaksızın, işveren tarafından tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarılması iş sözleşmesinin haklı nedenle feshi anlamına geleceğinden kıdem tazminatı ödenmesi gerekecektir. Kıdem tazminatı hesabında işçinin talebi üzerine kullandığı ücretsiz izin süreleri dahil edilmez.