Kâr Dağıtım İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi?

[muratsayar]

Merhaba Arkadaşlar, Üstadlarım;

Sizinle bir konuyu paylaşmak ve görüşlerinizi almak istiyorum.

Bugüne kadar hiç kâr dağıtımı yapmadık (7 yıldır). Şimdi geçmiş yıllarda dahil olmak üzere kâr dağıtılmaya karar veriliyor.

Sorularım şunlar olacak;

1.Şirketim ilk olarak 2001 yılında kâr yaptı ve bu tarihten sonra sürekli olarak kâr ile bilançoyu kapattık. Kâr dağıtımı yapılır iken o yıllardaki ortaklık yapısına göre mi kâr dağıtacağım yoksa son haziruna göre mi? (aile şirketi)

2.Kârı bilanço kârı üzerinden (yani 590 bakiyeden yedekler ayrıldıktan sonra kalan bakiye üzerinden mi?) yoksa beyannamedeki mali kârdan yedekler düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden mi?

3.Kârı dağıtma yöntemi nedir? Yani ortaklara I ve II temmütler neye göre tayin ediliyor?

4.Malumunuz 31 12 2003 enfilasyon düzeltmesi ile bilançolar yalınlaştırıldı ve geçmiş yıllar kârları silindi. (2001,2002,2003) ve kkeg'den mütevellit geçmiş yıl zararı çıkmasına rağmen vergi ödendi ve bu bilançoda görünen zarar geçmiş yıl karından düşüldü (2004 karı, 2005 bilanço zararından düşüldü) Bu durumda kâr dağıtımı nasıl olmalıdır?

5.Bilançoda görünmeyen kâr dağıtımı nasıl muhasebeleştirilecektir? (689 hs aracılığı ile kkeg olarak mı?)

Bu konulardaki cevaplarınız ve yardımlarınız için şimdiden teşekkür ederim, iyi çalışmalar, hoşçakalın.

 

[melike]

yıl sonunda gelir tablosunda görünen ticari kardan vergi, fon, yedek akçe ve varsa diğer yasal yükümlülükler düşüldükten sonra kalan kar; anonim şirketlerde genel kurul kararı ile, limited şirketlerde ise, ortaklar kurulu kararı ile hissedarlara sermayeleri oranında kar payı olarak dağıtılabilir. Kar dağıtımı ve yasal yükümlülükler şirketinizin ana sözleşmesi ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri de dikkate alınarak aşağıdaki gibi hesaplanır:

(+) DÖNEM TİCARİ KARI (Gelir Tablosundan alınacak)

(-) ÖDENECEK VERGİ VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER (Dönem karı üzerindeki vergi yükü)

(=) NET DÖNEM KARI

(-) GEÇMİŞ YIL ZARARLARI

(-) BİRİNCİ TERTİP YEDEK AKÇE
(Türk Ticaret Kanununun 469’uncu maddesine göre, kar dağıtımı yapılması halinde yasal yedeklerin ayrılması zorunludur veya yedek akçeler ayrılmadıkça kar payı dağıtımı yapılamaz. Uygulamada yasal yedeklerin ayrılması zorunlu olduğu için kar dağıtımı yapılması zorunludur yönünde yorumlar da yapılmaktadır. Biz bu yoruma katılmamakla birlikte, şirketin anasözleşmesine bakılmasını ve ayrıca karın sermayeye ilave edilmesinden önce zorunlu yedek akçelerin mutlaka ayrılması gerektiğini öneriyoruz. Birinci tertip yedek akçe TTK Md. 466 gereğince, dönem karının 1/20’si kadar ayrılır. Ayrılmış birinci tertip yedek akçeler toplamı ödenmiş sermayenin 1/5’ine ulaştıktan sonra birinci tertip yedek akçe ayrılması ihtiyaridir. Birinci tertip yedek akçenin ödenmiş sermayeyi aşan kısmı olağanüstü yedek akçe olarak kabul edilir.)

(-) ŞİRKETTE BIRAKILMASI GEREKEN FONLAR (Sabir Kıymet Yenileme Fonu gibi)

(=) DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KARI

(-) ORTAKLARA BİRİNCİ TEMETTÜ PAYI (Şirketler ödenmiş sermayelerinin en az %5’ini ortaklara kar payı olarak dağıtmak zorundadır. SPK’ya tabi halka açık şirketlerde bu oran %50’dir. Hisseleri borsada işlem gören halka açık şirketlerde kar dağıtımı oranı ihtiyaridir.)

(-) İKİNCİ TERTİP YEDEK AKÇE Net dönem karından geçmiş yıl zararları, birinci tertip yedek akçe ve ortaklara dağıtılacak birinci temettüden sonra kalan ve genel kurul tarafından dağıtılmasına karar verilen karın %10’u ikinci tertip yedek akçe olarak ayrılır. Dağıtılacak kar payı ödenmiş sermayenin %5’i kadar veya daha az ise, ikinci tertip yedek akçe ayrılmaz.)

(-) PERSONELE VE YÖNETİM KURULUNA TEMETTÜ (Anasözleşmede yazılı olması şartıyla)

(-) ORTAKLARA İKİNCİ TEMETTÜ

(-) DAĞITILACAK KAR ÜZERİNDEN HESAPLANAN KAR PAYI STOPAJI (GVK Md. 94/6)

(-) STATÜ YEDEKELERİ (Anasözleşmede yer alması şartıyla ayrılabilir, ihtiyaridir)

(-) OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER (Şirket genel kurul kararı ile dağıtım dışı tutulan ya da şirkette alıkonulan karlar isteğe bağlı olarak olağanüstü yedek olarak tutulabilir)

 

[muratsayar]

Merhabalar;

Yardımlarınız için çok teşekkür ederim.

İyi çalışmalar, hoşçakalın.