Nüsha ve Suret Ayrımı
Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabidir.â⬠(Damga Vergisi Kanunu 5. Madde)
Konu ile ilgili 10 nolu Damga Vergisi Sirkülerinde yapılan açıklama ise;
Damga Vergisi Kanunu uygulamasında aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere birden fazla düzenlenmiş ve taraf/taraflarınca ayrıca imzalanmış olan kâğıtların her biri nüshadır. Bu kapsamda nüshalar, belli bir hususu ispat ve belli etmek üzere müstakilen ve aynı zamanda farklı mekanlarda ibraz edilebilir mahiyette olan kağıtlardır.
Suret ise aslında bulunan ibarelerin aynısını taşıyan, fakat aslında bulunan imzaları taşımayıp aslına uygun olduğuna ilişkin onaylayanın imzasını veya kaşesini ihtiva eden kâğıtları ifade etmektedir. Taraf/taraflarınca düzenlenerek imzalanmış, diğer bir ifadeyle hukuken tekemmül etmiş bir kâğıdın usulüne uygun olarak çıkarılmış, ancak taraflarınca ayrıca imzalanmamış örnekleri surettir.
Kâğıtların fotokopi ile çoğaltılmış örneklerinin de "Aslına uygundur" ya da "Aslı gibidir" şerhi ile onaylayanın imzası veya kaşesini ihtiva etmesi halinde mahiyeti itibarıyla suret; kâğıdın taraflarınca ayrıca imzalanması halinde ise nüsha olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Damga vergisine tabi kağıtlar bakımından düzenlenecek nüsha ve/veya çıkarılacak suret sayısına ilişkin olarak Damga Vergisi Kanununda herhangi bir belirleme bulunmamaktadır. Diğer taraftan, uygulamada örnek olarak düzenlendiği belirtilen kağıtlar bakımından, yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alınarak bu kağıtların nüsha ya da suret olma durumlarının belirlenmesi ve buna göre damga vergisinin aranması gerekmektedir.
Bir Kağıtta Birden Fazla İşlem Bulunması
Bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların herbirinden ayrı ayrı vergi alınır.
Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır. (Damga Vergisi Kanunu Madde 6)
Konuya örnek teşkil edecek 04.05.2012 tarihli özelge de ise;
.Şirketiniz ile müteahhit firma arasında düzenlenen taşeron sözleşmelerinin, sözleşme ve eklerinde yer alan proje, teknik şartnameler ile ana sözleşme ve eklerine göre belirlenen iş miktarlarına, sözleşmelerde yer alan birim fiyatların uygulanması sonucu bulunacak tutarlar ile 100.000 TL teminat çeki verileceğine ilişkin taahhüt tutarının karşılaştırılarak en yüksek vergi alınmasını gerektiren tutar üzerinden damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
şeklinde açıklama yapılmıştır.
Katma Değer Vergisi Dahil Yapılan Sözleşmelerde Vergi Matrahı
Taraflarca imzalanan sözleşmelerde sözleşme bedeli Katma Değer Vergisi dahil belirlenmişse;
Damga vergisinin katma değer vergisi hariç olmak üzere sadece işin bedeli üzerinden hesaplanacağı, Katma değer vergisi dahil edilerek düzenlenen kağıtlardan alınması icabeden damga vergisinin ise katma değer vergisi tutarı düşüldükten sonra kalan meblağ üzerinden hesaplanacağı, 30 Seri Nolu Damga Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Yabancı Para Cinsinden Düzenlenen Sözleşmelerde Damga Vergisi Matrahı
Yabancı para cinsinden düzenlenen sözleşmelerde Damga Vergisi matrahı, ''T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunan cari döviz satış kuru esas alınarak hesaplanır. (35 Seri Nolu Damga Vergisi
Genel Tebliğ)
Sözleşme Tutarının Değiştirilmesi veya Sözleşmenin Devredilmesi.
Kanunun Nispet başlıklı 14. Maddesine göre;
Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır.
Özellikle bünyesinde birden fazla firma bulunan şirketler imzalanan sözleşmeleri çeşitli sebeplerle bünyesinde yer alan diğer firmalara sözleşme hükümleri aynı kalmak şartıyla devredildiği görülmektedir. Bu durumda daha önce imzalanan sözleşmeye istinaden beyan edilen Damga Vergisinin dörtte birinin beyan edilmesi gerekmektedir.
22.07.2010 tarihli özelge de yapılan açıklama;
İlgide kayıtlı dilekçeniz ve eklerinin incelenmesinden, Çevre ve Orman Bakanlığı ... Genel Müdürlüğü ile şirketiniz ve ... Tic. A.Ş.'den oluşan İnşaat İşleri Ortak Girişimi (İİOG), ... AG, ... Ltd., ... Hizmetleri A.Ş., ... GmbH ve ... Hydro Ltd.'den oluşan ... Konsorsiyumu arasında ... 08/2007 tarihinde ... ve Hidroelektrik Santralinin yapımına ilişkin sözleşme imzalandığı, proje kapsamında finansman sağlayacak kredi kuruluşlarının imzaladıkları kredi sözleşmelerinin feshedilmesi üzerine projenin yapımı için yeni kredilerin temin ve tesis edildiği, ancak ilk kredi sözleşmesine bağlı olarak kurulan Konsorsiyum'dan bir kısım üyelerin ayrılması nedeniyle projenin yapımı için adı geçen idare ile imzalanan yapım sözleşmesinin devri gerektiği belirtilerek imzalanacak olan devir sözleşmesinin damga vergisi tutarının ne olması gerektiği hususunda görüş istenildiği anlaşılmaktadır.
İlgide kayıtlı dilekçeniz ekinde yer alan bilgi ve belgelerin tetkikinden, şirketiniz liderliğinde, ... Tic.A.Ş. ile ... ve Tic. A.Ş.'den oluşan İnşaat İşleri Ortak Girişimi, ... AG, ... Ltd., ... Hizmetleri A.Ş., ... GmbH ve ... Ltd'den oluşan ... Konsorsiyumu ile ... arasında imzalanan ve ... Noterliğinin ... 8/2007 tarih ve ... yevmiye numarası ile tasdiki esnasında ... 8/2007 tarih ve ... sayılı noterlik makbuzu ile 946.915,70TL damga vergisine tabi tutulan ... Barajı ve Hidroelektrik Santrali Sözleşmesinin, ... muvafakatı ile yine Şirketiniz liderliğinde, ... oluşan İnşaat İşleri Ortak Girişimi, ... oluşan ... devredilmesine yönelik olarak ... Barajı ve Hes Devir Sözleşmesinin imzalanacağı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, sözkonusu devir sözleşmesinin, ... Barajı ve Hidroelektrik Santralı'nın yapımına yönelik olarak ... Konsorsiyumu ile ... arasında ... tarihinde imzalanan sözleşme için alınan damga vergisinin dörtte biri tutarında damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Örnek 1: (A) tekstil firması; fabrikasında kullanılmak üzere 04.01.2016 tarihinde (C) jeneratör firması ile jeneratör kiralama sözleşmesi imzalamıştır. 15.000,00 USD olarak belirlenen sözleşme bedelinin yanı sıra; kiralanan jeneratörün teminatı olması sebebiyle 150.000,00 USD teminat çeki verilmesi kararlaştırılmıştır. Bu sözleşmede Damga Vergisi Matrahı ise; sözleşmede belirlenen en yüksek tutar olan 150.000,00 USD'nin Türk Lirasına Çevrilmesi üzerinden hesaplanacaktır.
Beyan edilecek Damga Vergisi ise;
04.01.2016 tarih TCMB Döviz Satış Kuru : 2,9233
Damga Vergisi Matrah; 150.000,00 x 2,9233 = 438.495,00
Beyan Edilecek Damga Vergisi; 438.495 x binde 9,48 = 4.156,93 TL
Örnek 2: (A) tekstil firması üretimde kullanmak üzere; iplik alım satımı yapan (B) firması ile KDV dahil 108.000,00 TL üzerinden iplik alım sözleşmesini 2 nüsha olarak imzalamışlardır. Söz konusu sözleşmeye istinaden;
Sözleşme KDV dahil olarak düzenlendiğinden Damga Vergisi Matrahı iç yüzde yöntemi ile hesaplanacaktır. Buna göre Damga Vergisi Matrahı 100.000,00 TL olacaktır.
Beyan edilecek Damga Vergisi ise;
100.000 x binde 9,48 = 948,00 TL
Sözleşme 2 nüsha düzenlendiğinden
948,00 x 2 = 1.896,00 TL olacaktır.
Örnek 3: (X) inşaat firması, (Y) firması ile 16.10.2015 tarihinde 2.500.000,00 TL bedel ile yapım sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu sözleşmeye istinaden 23.700,00 TL (2.500.000 x binde 9,48) Damga Vergisi beyan edilmiştir. Söz konusu sözleşmede belirtilen işin maliyetinde oluşan artış sebebiyle sözleşme bedeli 3.000.000,00 TL olarak revize edilerek tekrar imzalanmıştır.
Dolayısıyla işin miktarındaki artış tutarı olan 500.000,00 TL üzerinden Damga Vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Yukarıda yer alan örneğimizde söz konusu sözleşme şartları ve tutarı aynı kalmak üzere (Z) firmasına devredilirse; devir sözleşmesine istinaden hesaplanıp beyan edilmesi gereken Damga Vergisi tutarı 23.700,00 TL'nin dörtte biri olan 5.925,00 TL'dir.
