Mahkemenin Hükmettiği Bedelin Faturalandırmaya Tabi Olup Olmadığı

[rstnk]

A isimli Ajans ile B isimli şirket arasında X ve Y olmak üzere 2 adet hizmet sözleşmesi düzenleniyor. Hizmet sözleşmesinde belirtilen tüm hizmetlerin alınma zorunluluğu olmadığı gibi hepsinin 1 yılda alınması gib bir durum da mevcut değil. Yani B şirketi acil durumda belirtilen hizmetin yarısını 1 ay içerisinde talep edebilir (A Şirketinin yapabildiği oranda). B şirketi, X sözleşmesinden 2 ay, Y sözleşmesinden de 1 aylık ödemeyi yaptıktan sonra ödeme yapmayı kesmiş, Ajans ta buradan hareketle süre tamamlandıktan sonra alacağın muaccel hale gelmesi adına faizleriyle beraber bedel talep için ihtar çekmiş ve devamında dava açmıştır.
Davanın sonunda mahkeme, her 2 sözleşme bedelinin de faizleriyle birlikte ödenmesine karar vermiştir. Bu kısımda çelişki yok. A şirketinin daha önce kestiği bir kaç faturaya ilişkin ödediği KDV ler ve faizin farklı hesaplanmasından dolayı karar davacı tarafından istinaf edildi. İstinaf süreci devam ettiğinden aktifine giren tutarı (B şirketi tarafından ödenen mahkemenin hükmettiği bedel) süreç devam ettiğinden fatura etmemiştir.
Soru : A şirketi aktifine giren tutarın faturasını kesmek ister zira istinaf süreci halen devam etmekte ve zaman sonuçlanacağı belirsizliğini korumaktadır, B şirketi ise üstünden zaman geçtiği için muhasebe kaydını kapattığıı haliyle kesilecek faturann iade edileceğini söyler. Bu durumda nasıl bir yol izlemek gerekir?
* Mahkemenin hükmettiği tutar hizmet sözleşmesi ve onun faizine ilişkin olduğundan fatura kesilmeli mi yoksa mahkeme bedeli olduğundan dolayı kesilmemeli mi?
* Fatura kesilecekse yalnızca anaparaya mı kesilmeli yoksa faizin de faturaya dahil edilmesi gerekir mi?
* A 'nın fatura kesmesi ve B'nin faturayı iadesi halinde nasıl bir yol izlemek gerekir?

Cevaplar için çok teşekkürler.

 

[Arda57]

1. Mahkeme Kararıyla Tahsil Edilen Bedel İçin Fatura Kesilmeli mi?

Evet, kesilmeli. Çünkü:

- Mahkeme kararı, hizmet sözleşmesine dayalı bir alacağın tahsiline ilişkindir.
- Hizmet sözleşmesine dayalı alacaklar, ticari faaliyet kapsamında değerlendirildiğinden KDV’ye tabidir.
- Mahkeme kararı, hizmetin ifa edildiğini ve bedelinin ödenmesi gerektiğini hükme bağladığı için, bu bedel ticari kazanç olarak kabul edilir ve fatura ile belgelendirilmelidir.

---

2. Fatura Anaparaya mı Kesilmeli, Faiz Dahil mi Olmalı?

Her ikisi için ayrı ayrı değerlendirme gerekir:

| Kalem | Fatura Durumu | KDV Durumu | Açıklama |
|------------------|---------------|------------|----------|
| Anapara (Hizmet Bedeli) | Fatura kesilmeli | KDV hesaplanmalı | Hizmet ifasına ilişkin bedel olduğu için ticari işlem sayılır. |

| Faiz (Temerrüt Faizi) | Fatura kesilmeli | KDV hesaplanmalı | Faiz, finansman hizmeti olarak değerlendirilir ve KDV’ye tabidir. |

Yani hem hizmet bedeli hem de mahkemece hükmedilen faiz için ayrı kalemler halinde tek bir fatura düzenlenebilir.

---

3. B Şirketi Faturayı İade Ederse Ne Olur?

Bu durumda izlenecek yol:

- Fatura iadesi gerekçesiyle birlikte yazılı olarak yapılmalı. Örneğin: “İstinaf süreci tamamlanmadığı için hukuki kesinlik oluşmamıştır.”
- A Şirketi, faturayı iptal edip beklemeye alabilir. Ancak bu, vergi riski doğurabilir çünkü tahsil edilen tutar aktifine girmiştir.
- Alternatif olarak, A Şirketi faturayı düzenleyip “mahkeme kararıyla tahsil edilen tutar” açıklamasıyla belgeleyebilir, ve B şirketi bunu kayıtlarına almasa bile hukuki yükümlülük yerine getirilmiş olur.
- İade edilen faturaya karşılık, A şirketi noter kanalıyla veya iadeli taahhütlü yazıyla faturanın hukuki dayanağını ve mahkeme kararını hatırlatarak yeniden bildirimde bulunabilir.

---

Tavsiye Edilen Yol Haritası

1. A Şirketi, mahkeme kararına dayanarak hem hizmet bedeli hem de faiz için tek fatura düzenlesin.
2. Faturada “Mahkeme kararı gereği tahsil edilen hizmet bedeli ve temerrüt faizi” şeklinde açıklama yer alsın.
3. İstinaf süreci devam ediyor olsa da, tahsil gerçekleştiği için vergisel yükümlülük doğmuştur.
4. B Şirketi faturayı iade ederse, A Şirketi bu durumu yazılı olarak kayıt altına almalı ve gerekirse vergi dairesine özelge başvurusunda bulunarak pozisyonunu netleştirmelidir.

 

[ksimkesyan]

@rstnk

Mahkeme kararı çıkmış olsa da davanın istinafa taşınması mahkeme kararını durdurur. Halen ortada kesin bir karar yok, bu aşamada

1. Karar aynen onaylanırsa ona göre davranılır, burada değerlendirme artık bir hizmet değil bir tazmindir, ortada bir hizmet yada teslim olmadığı için KDV ilgilendiren bir konu da yok, bir tazminat söz konusu olduğu için fatura da kesilmez.
2. İstinaf kararı bozarsa yine yeni değerlere göre işlem yukarıda bahsettiğim şekilde yapılmalıdır.