SGK İşe Giriş Belgesinde Yer Alan Meslek Adı ve Kodu'nda Belirtilen Dışında Görevlendirme

Üyelik
9 Ocak 2025
Mesajlar
2
Konum
Türkiye
Öncelikle şimdiden cevaplar ve platformun sağladığı olanaklar için teşekkür ederim.
Bir firmada meslek adı Çevre Mühendisi olarak çalışıyorum. Daha önce iş güvenliği uzmanlığı yaptığımdan dolayı bu konuda da destek veriyorum. Diğer bir çok konularda da aynı zamanda. Fakat çalışanlarımızdan örneğin idari personel olan biri forklift ehliyeti olmasından dolayı forklift kullanıyor, beden işcisi olarak sgk da girişi olan personel görevlendirme yazısı olmadan şehir dışında başka lokasyonda iş yapıyor, beden işcisi sigorta girişi olan birine Mekanik Bakımcı belgesi aldırılıp mekanik bakım işlerinde de destek vermesi isteniyor, Şoför meslek adıyla sgk girişi olan personel mal istifleme yükleme boşaltma işi yaptırılıyor ve bunun gibi meslek kodu ile uyumsuz bir çok iş. İnsan Kaynaklarına iş güvenliği uzmanı olarak bir kişiye meslek kodunun dışında yetkinliğinin olmasına rağmen iş verilmesi hem etik hem de iş güvenliği açısından uygun olmadığını iletmeme rağmen "nerede yazıyor bu", "ben görev tanımına bunları yazabilirim, ekleyebilirim" diyerek dönüş yapıyor. Eğer yardımcı olunursa, kanuni maddeleriyle uygulamalı ve gerekçeli olarak çok sevineceğim. Bir personelimiz meslek kodu dışında iş yaparken yaşanabilecek iş kazası durumunda firmayı da zor duruma sokacak. Cevaplarınızın bir çok benim gibi durumda olan kişilere yardımcı olacağından emin olabilirsiniz.
 
Merhaba, aşağıda yazacaklarım değişik sitelerden yaptığım araştırmaların derlenmiş/toparlanmış halidir.

İşverenin şu söyleminde "ben görev tanımına bunları yazabilirim, ekleyebilirim" doğruluk payı vardır.
Bu tür durumlarda dikkat edilmesi gereken hususlar;
  1. Belge gerektiren bir meslek olması durumunda sigortalının bu belgesinin olup olmadığa bakılması (okulun ilgili bölümünden mezun olup olmadığı, ustalık kalfalık belgesinin olup olmadığı, MYK belgesi gerekip gerekmediği gibi),
  2. Sigortalının asli görevi ne ise öncelikli olarak o meslek kodunun seçilmesi,
  3. Görev tanımlarının oluşturulması, bu görev tanımlarının içerisinde yaptığı işlerin tamamının yazılması ve çalışana imzalatılması,
  4. Meslek kodu seçiminde, sigortalıların yaptığı iş ile sahip olduğu öğrenim belgesinin birbirinden farklı olması halinde fiilen yapılan işin dahil olduğu meslek kodunun seçilmesi gerekmektedir.
Ancak şunlarda bilinmelidir;İşçiye zorla görevi dışında iş verilmesi mümkün değildir.İşçiye zorla görevi dışında iş vermek,işçinin görev tanımı dışında çalıştırılması anlamına gelir ve bu durumda aynı zamanda işçinin çalışma koşullarında esaslı değişiklik yapıldığı anlamına da gelir.
Buna mukabil;
İş Kanunu’nun 22/2 nci maddesinde, çalışma koşullarının tarafların karşılıklı rızasıyla değiştirilebilmesi her zaman mümkündür. Ancak çalışma koşullarında değişiklik konusunda çalışanın rızasının yazılı alınması yasa gereğidir. Aynı zamanda işverence değişiklik teklifinin de yazılı olarak yapılması gerekir.
Bu kapsamda işçinin sözleşme ile kararlaştırılan ve görev tanımında açıkça belirtilen görevinin değiştirilmesi, iş şartlarından esaslı değişik sayılmaktadır. Keza işçinin yaptığı işin niteliğindeki değişiklik de işçi açısından iş şartlarından esaslı değişik olarak kabul edilmektedir.
Ancak, işveren yönetim hakkı kapsamında, acil ve arızi durumlarda işçiyi görev tanımı dışında çalıştırabileceği gibi fazla çalışma da yaptırabilir.

Uygulamada Yargıtay’a göre işçiye zorla görevi dışında iş verilmesi veya iş değişikliği sayılan bazı haller şunlardır:
  • Dağıtım bölümünde görevli işçinin, bu görevi dışında depo departmanında yükleme boşaltma işlerine verilmesi, (Yargıtay 9. H.D. 14.04.2011 gün, 2009/9039 E., 2011/11238 K.)
  • Servis hemşiresi görevini yapan işçinin yoğun bakım bölümünde görevlendirilmesi, (Yargıtay 9. H.D. 05.02.2007 gün, 2006/17584 E., 2007/2047 K.)
  • Fabrikada montaj bölümünde çalışan işçinin imalat bölümünde görevlendirilmesi, (Yargıtay 9. H.D. 08.02.2010 gün, 2009/15463 E., 2010/2655 K.)
  • İşyerinde güvenlik görevlisi olarak çalışan işçinin aynı zamanda temizlik işinde de görevlendirilmesi, (Yargıtay 9. H.D. 30.09.2013 gün, 2011/40541 E., 2013/24439 K.)
  • Bir işyerinde müdür statüsünde görev yapan işçinin aynı birimde uzman olarak görevlendirilmesi, (Yargıtay 9. H.D. 02.11.2009 gün, 2009/13537 E., 2009/29718 K.,)

Zorla Görevinin Dışında İş Verilen İşçinin Hakları Nelerdir?

Zorla görevinin dışında iş verilen işçinin hakları şunlardır:
  • İşçi çalışma koşullarında esaslı değişiklik niteliğinde olan ve kendisine yüklenen görev dışı yükümlülükleri yazılı olarak 6 iş günü içinde kabul edebilir,
  • İşçi çalışma koşullarında esaslı değişiklik niteliğinde olan ve kendisine yüklenen görev dışı yükümlülükleri yazılı olarak, sözlü şekilde veya hareketsiz kalarak reddedebilir,
  • İşveren taraf, değişiklik önerisi reddedilmesine rağmen ret kararını kabul etmiyorsa ve hala görev dışında işleri yaptırıyorsa iş sözleşmesi feshedilebilir.
Uygulamada esaslı değişikliklerde yani işçiye zorla görevinin dışında iş verilmesinde ispat yükünün işçide olduğu Yargıtay tarafından şu şekilde ifade edilmiştir:

“(…)Bu noktada çalışma koşullarının tespiti ve değişikliğin yapılıp yapılmadığı konularında ispat sorunlarını beraberinde getirmektedir. Çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı değişiklik yapıldığı konusunda ispat yükü işçidedir.(…)” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/9152 E. 2019/20191 K.)

***
(Bunlarda şahsi düşüncelerim)
Fakat gözardı edilen ancak bir o kadar önemli olan bir başka hususta,işçinin hatalı meslek koduyla sgk'ya bildirilmesinden kaynaklı doğabilecek başka olumsuzluklarında olabileceğidir.En başta o anki asli görevi ile sgk'ya bildirilen meslek kodunun uyuşmaması halinde düzenlenbilecek İPC cezasıdır.
Bunun yanı sıra,bildirilen meslek koduyla ödenen ücretin,gerçek ücreti dışındaki bir ücretle bildirilme tehlikesidir.Yani yapılan iş ile ödenen ücret arasında ki dengesizlikte işçinin aleyhine bir durum yaratabilecektir.İşçide bunu ileride kendi leyhine kullanmak isteyebilecektir.

Şimdilik yazabileceklerim bunlardır.
Saygılar
 
Ayrıca bir diğer önemli hususta, işyerinde meydana gelebilecek olan İŞ KAZALARI durumudur.
İşyerinde kullanılan makine/cihaz/araç gibi eşyaları kullanırken meydana gelebilecek bir kaza durumunda ileride yapılabilecek bir incelemede sgk'ya bildirilen görev meslek kodu ile karşılaştırma yapılıp görevi dışında kullanılan bir araç ile iş görürken yapılabilecek bir kaza durumunda müdürlük tarafından yapılacak incelemede olumsuzluklar yaşanabilir.
Nitekim buna benzer bir olay gemi yük nakliyesi yapan bir firmamda yıllar önce yaşanmıştır.Görevi veya sorumluluğu olmadığı iş tanımında da yazmadığı halde, "kaynak" işlerinden de anlarım diyen işçi boş bir saatinde gemi seyir halinde iken kaynak makinesini alıp birine yardımcı olmaya çalışırken elini kesiyor.İş kazası sınıfına sokmayıp işveren yinede masraflarını karşılamıştı ancak, iş kazası sınıfına alınsaydı firmanın başı oldukça ağrıyabilirdi.Sgk, tüm masrafları kuruma yıkabilir,hatta işçiyi görevi dışında çalıştırmaktan ceza bile kesebilirdi.İşçi'de hatasını kabul etmişti zaten.
Bu hususlara da dikkat etmek lazım.
 
ekim buna be
Ayrıca bir diğer önemli hususta, işyerinde meydana gelebilecek olan İŞ KAZALARI durumudur.
İşyerinde kullanılan makine/cihaz/araç gibi eşyaları kullanırken meydana gelebilecek bir kaza durumunda ileride yapılabilecek bir incelemede sgk'ya bildirilen görev meslek kodu ile karşılaştırma yapılıp görevi dışında kullanılan bir araç ile iş görürken yapılabilecek bir kaza durumunda müdürlük tarafından yapılacak incelemede olumsuzluklar yaşanabilir.
Nitekim buna benzer bir olay gemi yük nakliyesi yapan bir firmamda yıllar önce yaşanmıştır.Görevi veya sorumluluğu olmadığı iş tanımında da yazmadığı halde, "kaynak" işlerinden de anlarım diyen işçi boş bir saatinde gemi seyir halinde iken kaynak makinesini alıp birine yardımcı olmaya çalışırken elini kesiyor.İş kazası sınıfına sokmayıp işveren yinede masraflarını karşılamıştı ancak, iş kazası sınıfına alınsaydı firmanın başı oldukça ağrıyabilirdi.Sgk, tüm masrafları kuruma yıkabilir,hatta işçiyi görevi dışında çalıştırmaktan ceza bile kesebilirdi.İşçi'de hatasını kabul etmişti zaten.
Bu hususlara da dikkat etmek lazım.

Açıklayıcı yazınız için çok teşekkür ederim. Oldukça detaylı olmuş. Ben burada biraz yorum yapmak durumundayım. İş veren SGK da bildirilen iş kolunun dışında görevlendirme yapabilir. Fakat bunu karşılıklı rıza ile ve görev tanımına eklenerek yapılması gerekmektedir. Kolay kolay çalışan ek görevlendirmeyi kabul etmez. Mecburiyetten dolayı bunu kabul ediyor. Bu çalışanı mağdur eden bir konu. Kişi şoför olarak iş yapıyor fakat yükleme-boşaltma işi yaptırılıyor, kişi beden işçisi fakat makine bakımı işlerinde destek veriyor fakat iş kazası yaşandığında "benim normal görevim beden işçisi fakat bakım işlerinde destek veriyorum, veya forklift ehliyetim var, myk belgem var, diplomam yeterli ama normalde bu görev tanımı ile işe girmedim işi kaybetmemek için bu görevleri üstlendim." dese bence haklı olarak iş veren sorumlu olmalı. Eğitim ve yeterlilik belgen ne kadar çok olursa sgk da belirtilen meslek kodunun dışında görevlendirme yapabilir. Bunu karşılıklı anlaşmayla yapmak kaydıyla. Çalışanlar üzerinde aslında çok büyük yük yüklemek bu. Çalışanı amiyane tabirle İsviçre çakısı gibi görmek ve kullanmak. Yanlış yorumlama yapmıyorum umarım.
 
Üst