Sayın sinerji,
V.U.K.'nun 323. maddesinde,
Şüpheli alacaklar
Madde 323 - (2365 sayılı Kanunun 55 inci maddesiyle değişen madde) Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartiyla:
1. (2455 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişen bent) Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar;
2. Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar;
Şüpheli alacak sayılır.
Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir.
Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda bu karşılık teminattan geri kalan miktara inhisar eder.
Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kar - zarar hesabına intikal ettirilir.
yazılı şartları gerçekleştirdiğin taksdirde şüpheli alacak ayırabilirsin.
Bu konuda özellik arz eden durumlar:
ŞÜPHELİ ALACAĞIN HANGİ DÖNEMDE KARŞILIK AYRILABİLECEĞİ
Şüpheli alacak karşılığı ayrılması ihtiyaridir. Yani mükelleflerin şüpheli hale gelmiş bulunan alacakları için karşılık ayırmamaları mümkündür. Şüpheli alacaklar V.U.K.’nun AMORTİSMANLAR başlıklı üçüncü kısmının "
Alacaklarda Amortismanlar" başlıklı bölümünde düzenlenmiştir.
Bu nedenle şüpheli alacak karşılıklarının bir tür amortisman özelliği gösterdiğini söylemek mümkündür.
Bilindiği üzere amortisman ayırmak da ihtiyaridir ve her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede dikkate alınabilir. Bu nedenle zamanında ayrılmayan bir karşılığın daha sonraki bir dönemde ayrılması söz konusu olamaz ve
asıl olan budur.
Ancak; Danıştay Dördüncü Dairesi, şüpheli hale geldiği dönemden sonra karşılık ayrılmış olan bir olayda, yapılan tarhiyatı terkin etmiş, İdarenin karar düzeltme istemini de reddetmiştir.
KDV'NİN ŞÜPHELİ ALACAK OLARAK KARŞILIK AYRILIP AYRILAMAYACAĞI
Daha öncededen tartışmalı olan bu konu 334 seri nolu V.U.K. genel tebliğinin V nolu bendinde açıklığa kavuşturulmuş olup, KDV'sine şüpheli alacak karşılığı ayrılabileceği belirtilmiştir.
ÖTV'NİN ŞÜPHELİ ALACAK OLARAK KARŞILIK AYRILIP AYRILAMAYACAĞI
Tahsil edilemeyen KDV için 334 Sıra nolu V.U.K. Genel Tebliği ile şüpheli alacak karşılığı ayrılabileceği görüşünün benimsenmiş olması, KDV gibi bir işlem vergisi olan ve pek çok yönden KDV ile benzerlik taşıyan ÖTV için de şüpheli alacak karşılığı ayrılabilecği görüşündeyim.
VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARINA KARŞILIK AYRILIP AYRILAMAYACAĞI
Mal teminine yönelik olarak verilen avanslar, ticari faaliyetle ilişkili bulunmakla birlikte, daha önce hasılat hesaplarına intikal ettirilmediği için karşılık ayrılmak suretiyle zarar yazılamayacaktır. Avansın ticari iş kapsamında verilmiş olması zarar yazılması için yeterli olmamaktadır.
Bu konuda 284 seri nolu V.U.K. genel tebliğinde açıklamalar mevcuttur.
Saygılar.
