Ynt: Tarım Bağkur
2926 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde Bağ-Kur tarım sigortalılığının,başladığı tarihten itibaren üç ay içinde kayıt ve tescili öngörülmüştür.Bu süre içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanlar için 5 nci madde hükümlerine göre işlem yapılacağı açıktır.
Madde 5 - 2 nci madde kapsamına girenler, onsekiz yaşını doldurdukları tarihi takip
eden yılbaşından itibaren sigortalı sayılırlar. Ancak, 7 nci maddede belirtilen süre içinde
kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülükleri kayıt ve tescil
edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlar.
Yasa hükümlerine göre geriye dönük herhangi bir işlem yapılması söz konusu değildir.Ancak,iş mahkemesine dava açmak suretiyle tespit istenebilir.Örnek karar:
T.C
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2004/10665
Karar No: 2004/9860
Tarihi: 22.11.2004
DAVA: Davacı, 1.3.1991 tarihinden itibaren zorunlu tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Nurten Mursal tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı, 1.3.1991 tarihinden itibaren 2926 Sayılı Yasa?ya göre tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitini istemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
Gerçekten, davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 Sayılı Yasa?da 506 Sayılı Yasa?nın 79. maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
Somut olayda, davacının tespit istediği dönemde tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil kaydı bulunmamaktadır. Ayrıca, 2926 Sayılı Yasa?nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum?a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan yasanın 5. maddesi ile 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir.
Ancak, dosya içerisinde mevcut Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.?nden gelen ekici bordrosu içeriklerinden davacıyla ilgili olarak 1994 yılı döneminden itibaren Bağ-Kur prim tevkifatı yapıldığı anlaşılmaktadır. 2926 Sayılı Yasa?nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip, kaçınmak mümkün değildir. Her ne kadar, aynı yasanın 5. maddesi hükmünde, yasal süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı öngörülmüş ise de, re?sen tescil başlığını taşıyan 9. maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kuruma kayıt ve tescillerini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurumca re?sen yapılması gerekmektedir. 2926 Sayılı Yasa?nın 36. maddesi kapsamında Kurum?un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur?a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kurum?a başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Davaya konu olayda da, davacının 1994 yılı döneminden sonraki tarımsal faaliyetine ilişkin olarak tüm primleri ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek adına Bağ-Kur hesabına yatırılmıştır. Bağ-Kur?un iş bu prim ödemesine rağmen, sigortalıyı re?sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re?sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. Davalı Kurumun Anayasa?dan kaynaklanan sosyal güvenlik görevini gereği gibi yapmamasının sonuçlarının sigortalıya yükletilerek, davacının bu süredeki sigortalılığının geçersiz sayılması Medeni Kanun?un 2. maddesinde öngörülen genel nitelikteki objektif iyi niyet kuralları ile de bağdaşmamaktadır.
Öte yandan, 2926 Sayılı Yasa?nın 10. maddesine göre, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olan belge ve kayıtların da davacı adına bulunduğu ortadadır. Bu durumda, davacıdan İLK BAĞ-KUR PRİMİ KESİNTİSİNİN (TEVKİFATIN) GÜN VE AY DA BELİRTİLMEK SURETİYLE HANGİ TARİHTE YAPILDIĞININ Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.?ndan sorularak verilecek cevaba göre davacıyla ilgili olarak İLK BAĞ-KUR PRİM TEVKİFATI YAPILDIĞI TARİHİ TAKİP EDEN AYBAŞINDAN İTİBAREN DAVACININ TARIM BAĞ-KUR SİGORTALISI OLDUĞUNUN TESBİTİNE KARAR VERİLMESİ GEREKİRKEN, 1.1.1994 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğuna karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.11.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.
