Temerrüt Faizi kkeg midir?

[sevgi06]

merhaba arkadaşlar

bir mükellefimiz finansal kiralama yoluyla makina satın almıştır ve aylık kira ödemelerinden kaynaklanan gecikme nedeniyle banka tarafından temerrüt faizi olarak fatura kesilmiştir.burdaki temerrüt faizini gider olarak gösterebilir miyiz yoksa k.k.e g midir?

 

[Onursal TAŞTAN]

Sn. Sevgi;

Banka tarafından uygulanan temerrüt faizi KKEG olmayıp, normal bir finansman gideri veya maliyet unsurudur.

Sadece 6183 sayılı AATUHK dan kaynaklanan kamu borçlarına uygulanan faiz, gecikme zammı, temerrüt faizi vs. gibi ödemeler KKEG niteliğindedir. Kamu borcu sayılmayan banka borçlarına uygulanan temerrüt faizi bu anlamda KKEG değildir.

 

[OSMAN EROL]

Merhabalar

Temerrüt faizlerinin kanunen kabul edilmeyen bir gider olmadığı, diğer anlatımla kanunen kabul edilebilir bir gider olduğu iddiası şüphelidir. Konu ile ilgili 104 sayılı GV Genel Tebliğinde temerrüt faizleri için şöyle denmiştir:

“6. Temerrüt Faizleri :

Temerrüt faizi, borçlunun borcunu ödememesi halinde, normal faiz dışında ödemeye mecbur olduğu faizdir.
Borçlar Kanununun 103 üncü maddesinde, "Bir miktar paranın tediyesinden temerrüt eden borçlu mukavele ile daha az bir faiz tayin edilmiş olsa bile, geçmiş günler için senevî yüzde beş hesabile tediyesine mecburdur. Akidde doğrudan doğruya veya taksite raptedilmiş komisyon şeklinde yüzde beşten ziyade bir faiz şart edilmiş ise, bu faiz de temerrüd eden borçludan istenebilir." denilmektedir.
Bu hüküm gereğince, borç veren kimse borçlunun borcunu zamanında ödememesi halinde, normal faiz dışında bir faiz daha talep edebilmektedir. Ortada alacaklı yönünden normal faiz dışında bir menfaat daha sağlanmakta ise de, temerrüt faizi 2279 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Kanununun şümulüne giren bir muamele olmadığı cihetle, bunların vergi matrahı içinde mütalaâ edilerek vergilendirilmesi düşünülemez. “

Konu Danıştayın aşağıda özeti yazılı kararı ile teyit edilmiştir.:

“ Ticari bir olayın icra yoluyla takibinin o alacağı ticari alacaktan çıkarıp özel alacağın takibi vasfını kazandırdığı, dolayısıyla asıl alacak dışında borçludan tahsil edilen ve özel alacak niteliğinde olan temerrüt faizinin gelir vergisi matrahına girmeyeceği hk. (DANIŞTAY DÖRDÜNCÜ  DAİRE  ;Esas No : 1994/1599 ;Karar No : 1994/2967 )

İstanbul Defterdarlığının konu hakkında verdiği bir özelge özeti de şöyledir.:

"Kanuni temerrüt faizi niteliğindeki faizin hizmetin bir unsuru sayılarak katma değer vergisine  tabi tutulması mümkün değildir. B.07.4.DEF.0.06.14/32229--4756/"

Bilindiği gibi vergi hukukunda taraflardan birinin geliri diğer tarafın gideri olarak kabul edilir. Eğer bir taraf yaptığı tahsilatı gelir olarak yazamıyorsa, karşı taraf ta yaptığı ödemeyi gider olarak yazamaz. Tebliğdeki mantık her ne kadar makul görünmüyorsa da, Tebliğin halen yürürlükte olan ve uyulması zorunlu bir idari tasarruf olduğu düşünülürse, temerrüt faizini ödeyen tarafın bunu gider yazması takibata konu olabilir. En azından vergi dairesi tebliğ gereğince işlem yapmak zorundadır.
----------------------------

 

[nguroy]

Günaydın,
İlginç bir konu
"Ticari bir olayın icra yoluyla takibinin o alacağı ticari alacaktan çıkarıp özel alacağın takibi vasfını kazandırdığı, dolayısıyla asıl alacak dışında borçludan tahsil edilen ve özel alacak niteliğinde olan temerrüt faizinin gelir vergisi matrahına girmeyeceği "
Danıştayın bu kararını anlamak mümkün değil. Nasıl yani o zaman şirketimizin ticari alacağı nedeniyle borçludan almış olduğumuz (gerek rızaen, gerekse cebri takiple) faiz ve vade farklarını nereye kayıt edicaz.
Ben de temerrüt fazinin gider yazılabileceği düşüncesindeyim.
Ticari işlemlerde faiz ve mukavele serbestisi vardır. dolayısıyla ben bir ticari anlaşma yaparken tüm gecikme ve normal vade şartlarını serbestçe belirlerim. Bu sözleşmeye dayanarak almış olduğum her türlü parasal menfaati de gelir (gider) yazarım.

 

[OSMAN EROL]

Günaydın

Soruyu tekrar incelediğimde alacaklı tarafın Banka, yani kurumlar vergisi mükellefi olduğunu fark ettim. Kurumlar Vergisi kanunun 14. maddesinde kurum kazancından indirilecek giderler sayılmıştır. Bunların arasında temerrüt faizi gelirleri yoktur. Diğer taraftan Tebliğde geçtiği gibi, kurumların özel alacağı olamaz. Banka tahsil ettiği temerrüt faizini diğer faiz gelirleri gibi gelir kaydetmek zorundadır. Dolayısıyla ödeyen taraf da bunu gider yazabilir. Esasen kredi alırken yapılan anlaşmada diğer şartlar yanında temerrüt faizi de sayılır. Dolaysıyla ödenen temerrüt faizinin mukaveleye müstenit bir gider vasfı vardır.

 

[Onursal TAŞTAN]

Sn. Erol;

Sözünü ettiğiniz tebliğ 1972 yılında yayımlanmıştır. Ve ikrazatçıların borç para vermeleri ile ilgili bir tebliğdir. Bu tür ikrazat işleri Borçlar Kanunu'na tabi olup tebliğdeki açıklamalar da bu yöndedir. Finansal Kiralama ise kendi 3226 sayılı özel kanununa tabidir. Finansal kiralama Borçlar Kanununa değil, Ticaret Kanununa tabidir. Bu nedenle bu tebliğ hükmünün finansal kiralama ile örtüşmediği kanısındayım.

Temerrüt faizi finansal kiralama borçlarının bir unsurudur, uzantısıdır. Bu nedenle aynen finansal kiralama gereği yapılan diğer ödemelerden farksızdır.

Sonuç olarak da finansal kiralama borçlarından kaynaklanan temerrüt faizleri normal bir gider olarak dikkate alınmalıdır.

 

[nguroy]

Ayrıca neden sadece finansal kurum üzerinde duruyorsunuz?. Sn. Taştan'ında belirttiği gibi bunu bir ticari işlem olarak düşünün. Örneğin bir yüklenici ile sözleşme yaptınız ve işin teslim tarihini belirlediniz İşin zamanında teslim edilmemesi durumunda da(cezai şart) bir günlük tutar belirlediniz. Bu tutarın zamanında ödenmemesi durumunda da ayrıca bir temerrüd faizi belirlediniz bunlarıu gelir ve gider yazmanız çok doğaldır.

 

[OSMAN EROL]

Sayın Taştan

Konuya yaklaşımınız ilginç. İlk defa böyle bir değerlendirmeyle karşılaştığımı söyleyebilirim.

Vergi konusu olan bir edimin şu kanuna değil de bu kanuna bağlı olması diye bir şey söz konusu olamaz. Tüm Kanunların hükümleri her kes için bağlayıcıdır. Uygulamada kural, kanun hükümleri arasında bir çatışma varsa son yayınlanan kanun hükmünün öncekinin önüne geçtiği, yani uygulamada sonradan yayınlanan kanun hükmünün geçerli olduğu hususudur.

Bir önceki yazımda söylediğim gibi, tebliğde geçen “şahsi alacak” sayılma hususu kurumlar için söz konusu değildir. Dolayısıyla tebliğ hükmünü konu için bağlayıcı saymadan indirimin uygulanması gerekir.
-------------------

 

[melike]

Aşağıdaki özelge sanırım yardımcı olur.
Maliye Bakanlığı Özelgesi

Tarih : 8.6.1994

Sayı : B.07.0.GEL.0.79/24160

Finansal kiralama şirketinin yapmış olduğu teslimden sonra kira bedelinin ödenmesine ilişkin olarak ortaya çıkan maliyet farkına, maliyete girmeyen gider karşılıklarına, temerrüt faizine ve harcamalara, finansal kiralamaya konu mala ait oran uygulanacaktır. , ’

(H) Finansal Kiralama A.Ş. tarafından verilen dilekçenin tetkikinden, adı geçen şirketin Finansal Kiralama Kanunu’na göre finansal kiralamaya konu malın kiralanması işlemlerinde, finansal kiralamayı kabul eden kiracılardan kira bedelinden ayrı olarak alınan maliyet farkı, maliyete girmeyen gider karşılıkları ve kira bedellerinin aksaması halinde alınan temerrüt faizi ve harcamalara uygulanacak katma değer vergisi oranının bildirilmesinin istenildiği anlaşılmıştır.

Bilindiği gibi, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 10/a maddesine göre, mal teslimlerinde vergiyi doğuran olay, malın teslimi ile meydana gelmektedir. Aynı Kanunun 20. maddesi gereğince de, mal teslimlerinde matrah, bu işlemleri karşılığım teşkil eden bedeldir

Öte yandan, aynı Kanunun 24/c maddesinde ise, teslim veya hizmete ilişkin olarak hesaplanan vade farkı, fiyat farkı, faiz gibi gelirlerin verginin matrahına dahil edileceği hükme bağlanmıştır.

Buna göre, (H) Finansal Kiralama A.Ş.’nin yapmış olduğu teslimlerden sonra kira bedelinin ödenmesine ilişkin olarak ortaya çıkan maliyet farkı, maliyete girmeyen gider karşılıkları, temerrüt faizi^ve harcamalar, (inansal kiralama bedelinin bir unsuru olup, (inansal kiralamaya konu mala ait oran uygulanacaktır.