Ticaret Kanunu Tasarısı'ndaki Açılımlar

  • Konbuyu başlatan nane
  • Başlangıç tarihi
N

nane

Ziyaretçi
05.12.2008 Hakan ÜZELTÜRK [email protected]

Türk Ticaret Kanunu ile ilgili görüşmeler yavaş da olsa Meclis'te devam ediyor. Salı günü getirilen düzenlemelerle hayatımızda nelerin değişeceği konusunda bazı örnekler vermiştim. Bugün de tasarıda yer alan bazı problemli konulara değineceğim. Yeni düzenlemeler bu kapsamda ticaret hayatına açılımlar getirecektir. Bazıları şunlardır:

Bunlardan bir tanesi ticari hayatın önemli unsurlarından olan çek konusunda. Kasım 2008'de eklenen 148.485 adetle birlikte 2008 senesi itibarıyla karşılıksız çek sayısı 1.389.802'dir. TTK'nın 771. maddesinin amaç dışında uygulanması sebebiyle çek kullananlar bunalmış durumda. Zira çekimi kaybettim diyerek veya rızam hilafına kesildi diyerek ödeme yapmayan ve bankalara ödememe talimatı veren borçlunun çekine bankalar da karşılıksız damgası vurmadıklarından alacaklılar için alacaklarını tahsil etmek ve kanun yollarına başvurmak bir külfet haline gelmektedir. Ekonomideki problemlerin uzun zamandır hissedildiği ülkemizde çekten vazgeçmek de kolay değil. Küresel krizle durum daha da vahim bir hale gelmiş durumda. Bu problemin de sözkonusu düzenlemenin kaldırılmasıyla ortadan kalkması beklenmekle birlikte maddenin tümünün kaldırılması da eleştirilebilir.

Yeni açılımlardan bir tanesi tek ortaklı şirket tipidir. Bugüne kadar oldukça tartışılan ve uygulamada iki ortaklı limited şirketler bakımından belirli şartlarda ve fiilen mevcut olabilen durum yeni düzenlemeyle hukuken de uygulanabilir hale gelmektedir. Bununla birlikte tasarıdaki tek ortak bakımından şirket borçlarından sorumluluk konusu üzerinde çalışılması gereken bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bir başka açılım, ticari defterlerdeki değişikliklerdir. Bilanço defterleri ve mali tablolar vasıtasıyla ticari hareketler, malvarlığı ve borçların açıkça ortaya konması ve denetim yolu ile de uygulamanın daha sağlıklı olması sağlanacak. Böylece daha şeffaf şirketleri görmek de mümkün olacak. Ayrıca getirilen caydırıcı cezalarla da sistem sağlamlaştırılıyor. Uygulama sorunlarının aşılması bakımından ise şirketlerin hazırlıklarını yoğunlaştırması gerekmekte.

Anonim şirketlerin kendi hisse senetlerini satın alabilmesi de yeni açılımlardan birisidir. Kriz dönemlerin kullanılabilecek bir imkân olarak bu yasağın kalkmasının ekonomiye olumlu yansımaları olacaktır. Ayrıca öngörülen şarta bağlı sermaye yöntemi de şirketlere sermaye sağlama açılımı yaratacaktır.

Muhasebe standartlarının uluslararası standartlarla uyumunu sağlayacak düzenlemeler de tasarıda yer almakta. Burada özellikle esas alınacak kuralların hukukumuzda uygulama şekline dikkat etmek gerekmektedir. Bu çok hassas konunun başta kanunilik ilkesi olmak üzere hukuk alanında problemler yaratması pek muhtemeldir. Özellikle çeviri yoluyla yeni kurallar koymak konusunda yeni çözümler araştırmak ve ihtiyatlı olmak gerekmektedir.

Kanunun teknolojik kısımları olan elektronik oy kullanma, tebligat, şirket bilgileri gibi konularda güvenlik zaafiyetleri ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Günümüz dünyasında yaşanan rekabet sebebiyle dünya üzerinde de tam olarak engellenemeyen bu konuda şirketlerin çok dikkat etmek zorunda kalacakları bir konudur.

Kanun ile Avrupa Birliği düzenlemelerinin, işletmelerin rekabete daha açık hale gelmesini sağlayıcı ve yargı kararlarıyla uyumlu hale getirilmesi olumlu açılımlar olarak yer alıyor. Bu bakış açısına bağlı. AB üyeliğimiz olmadan uyum sağlamayalım diyenler olabileceği gibi, kanun dilini ve şeklini iyi ve kötü bulanlar da mevcut olacaktır. Fakat bütün olarak bakıldığında olumlu düzenlemelerin ağırlığını da görmek gerekir.

Bütün bu açılımların yanında diğer kanunlardaki düzenlemelerin de önemli olduğu, bu kanuna bağlı olarak çıkartılacak tali düzenlemelerin ve uygulamayı yönlendirici metinlerin uyumunun da etkili olacağı unutulmamalıdır. Kanunun hukuka saygıyla ve konulara bakış açısındaki değişimle başarı sağlayabileceği aşikârdır.
 
Ynt: Ticaret Kanunu Tasarısı'ndaki Açılımlar

Görüşmeler devam ediyor ama onda önerge, önerge üzerine söz isteyenler madde metninden öte farklı konularda konuşuyorlar. 5510 a dönüşmesi kaçınılmaz gibi kanunun.
 
Üst