Türkiye'nin Dünya Üzerindeki Temsilcisi Salih Hoca

  • Konbuyu başlatan T U R K O
  • Başlangıç tarihi
T

T U R K O

Ziyaretçi
Veysi Seviğ

Geçen hafta uluslararası alanda saygınlık kazanmış bir Türk bilimadamını, iktisatçı ve finans matematikçisi, Prof. Dr. Salih Neftçi'yi kaybettik.
Prof. Dr. Salih Neftçi Galatasaray Lisesi'nde öğrenciyken arkadaşları tarafından doldurulup, kullanılmaz hale gelen defterleri toplar, onların boş kalan kenar çizgilerinin yanındaki dar boş alanda problem çözer, dinlenme saatlerinde arkadaşlarından farklı olarak çalışmayı, çoğunlukla da problem çözmeyi yeğlerdi.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde almış olduğu ekonomi eğitimini matematik bilgisi ile değerlendirerek finansal matematik üzerinde akademik kariyer yapmayı tercih etmiş, ABD'de Minnesota Üniversitesi'nde çok parlak geçen bir doktora öğrenciliği sırasında matematik konusundaki kabiliyeti akademik camianın da dikkatini çekmişti.
Doktora çalışmasından sonra akademisyon olarak üniversitede kalmayı tercih etti.
Salih Neftçi'yi yaklaşık 35 yıldır tanıyan bir kişi olarak, onun bilimsel üstünlüğüne hem yurtdışında hem de Ankara'da görevli olduğum sürelerde tanık olma şansını yakaladım.
Zaman zaman Türkiye'ye gelir, bu bağlamda Türkiye'yi ziyaretleri kısa süreli olduğundan, bu gelişlerinin bazılarında görüşme fırsatı bulurdum. Her gelişinde edinmiş olduğu rakamsal veriler üzerinde uzun süre çalışır, ileriye yönelik tahminler yapardı. Neftçi özellikle orta ve uzun vadeli tahminlerinde hiçbir vakit yanılmadı.
Kendisi görevinde son derece ciddiydi, ancak bazen yapmış olduğu esprilerle insanı düşündürürdü. Bir süre bana yeni bir iktisada giriş kitabı hazırladığını, bunu bilahare çizgi roman haline dönüştürerek, bazı arkadaşlarına hediye edeceğini söylüyordu. Gerçekte bu sözcükleri bir espri niteliğindeydi. Çünkü ülkemizde ekonomik veriler üzerinden yapılan tahminlerin büyük bir bölümünün gerçekleşmemesinden dolayı böyle bir espriyi yapmak zorunda kaldığını bana bilahare söylemişti.
Bazı arkadaşlarına karşı daima hatırşinastı. Örneğin Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Rona Turanlı'yı beni her görüşünde sorardı. Çünkü Rona ile Galatasaray Lisesi'nden sınıf arkadaşıydı.
Ankara'da görevli bulunduğum bir sürede 1993-1994 yıllarında kendisi ile kısa da olsa çalışma imkânım oldu. Kamu mali dengesi üzerinde bir ön çalışma yaparak geleceğe yönelik tahminleri oluşturmuştu. Bu çalışması sırasında resmi verilerin tutarsızlığından yakınmıştı.
Bilebildiğim kadarıyla son yirmi yılda çok yoğun bir çalışma temposu sergiledi. ABD'de üniversite hocası olarak yoğun bir tempoda çalışırken İsviçre'de oturmayı tercih etti. Çin'de danışmanlık yaptı, birçok mesleki dergide makalesi yayımlandı. Türkiye'de de sesini duyurdu. Kendi sitesinde toplumu bilgilendirdi, danışmanlık yaptı.
Teknolojiye hayranlık duyar, devamlı yeni gelişmeleri izler, teknolojik gelişmelerin ortaya çıkardığı ürünlerden yararlanmayı severdi.
Önce öğrencileri için hazırladığı, bilahare çok rağbet gören "A Introduction to the Mathematics of Pricing Financial Derivaties" başlıklı kitabı birçok yabancı üniversitede ders kitabı olarak okutuldu.
Salih Neftçi, Çin Merkez Bankası, Dünya Bankası, Uluslararası Kalkınma Ajansı, ABD Dışişleri Bakanlığı gibi birçok kuruluşta danışmanlık ve çeşitli görevler üstlenmiş, son yıllarda başta ABD olmak üzere Uzakdoğu dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesi üniversitesinden davet almış ve konferanslar vermiştir.
Salih Neftçi özellikle lisans üstü eğitim alan öğrencileri ile birebir bir dostluk kurar onları yetiştirmek için özen gösterirdi. Bu bağlamda bir öğretim elemanının öğrencisini en iyi yetiştirmekle görevli olduğunu söylerdi.
Bazı makalelerinde öğrencileri ile olan diyaloglarını anlatır. Onların olayları sorgulama biçimlerini dikkate alarak onları eğitirdi.
Tanıdığım Neftçi'nin ağzından ben yorulduğu konusunda bir yakınma hiçbir zaman duymadım.
Salih Neftçi genç sayılabilecek bir yaşta amansız hastalıktan kurtulamayarak aramızdan ayrıldı. Onun yokluğunu tüm dünya hissedecektir.
Hastalığının belli olmasından bir süre sonra Türkiye'deki gazete yazılarını durdurmayı düşünmüştü. Ancak bu düşüncesinden çabuk vazgeçti. Bu konuda bana "Ben Türkiye'deki yazılarımla Türk halkı ile günaydınlaşıyorum" demişti. Bir süre sonra yazılarını kesti.
Bazı çalışmalar ABD'de Neftçi soyadı ile tanımlanıyor. Ancak artık Salih Neftçi yok.
Onun yokluğunu en çok onun öğrencileri ve dostları anlayacaktır.
Sayın Ege Cansen'in "Salih Hoca'yı uğurlarken" başlığı altındaki yazısında da vurguladığı gibi ben de Salih Neftçi'nin "yazılarını okuyarak, bazen konferanslarını dinleyerek kendisinden çok şey öğrenmişimdir." (Hürriyet 17 Nisan 2009)
Dünyanın önde gelen bir ismi, bir Türk bilimadamı bir yıldız olarak kaydı. Ben de yakınlarına başsağlığı diliyorum. Nur içinde yat sevgili Salih Hocam.
 

Benzer konular

Üst