MENKUL KIYMETLERDE DEĞERLEME:
Menkul kıymetlerin değerlemesi VUK.nun 279 maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede menkul kıymetlerin değerlemesinde farklı değerleme ölçüleri getirilmiştir. Söz konusu madde ile getirilen menkul kıymetler "değerleme ölçülerini" aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz.
*Alış Bedeli İle Değerlenecek Menkul Kıymetler; Hisse senetleri ile fon portföyünün en az %51'i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri.
*Borsa Rayici İle Değerlenecek Menkul Kıymetler; Yukarıda yazılı olan menkul kıymetler dışında kalanlar borsa rayici ile değerlenecektir.
*Alış Bedeline Gelirinin Eklenmesi ile Değerlenecek Menkul Kıymetler; Borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirlerin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi yoluyla bulunur.
*Borsa Rayici Yoksa Alış Bedeline Göre Değerlenecek Menkul Kıymetler; Borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler, alış bedeli ile değerlenir (VUK mad.279).(*)
*Kamu Kağıtları 1998 Yılında Alış Maliyetine Göre Değerlenecektir; Hazine bonosu, Devlet tahvilleri, Toplu konut idaresi, Kamu ortaklığı idaresi ve Özelleştirme idaresi başkanlığınca çıkarılan menkul kıymetler alış bedeli ile değerlenir (VUK. geç. mad. 20).
HİSSE SENETLERİVE YATIRIM FONLARINDA DEĞERLEME
Hisse Senetlerinde Değerleme;
* VUK’nun 4369 sayılı yasa ile değiştirilen 279 maddesindeki düzenlemeye göre “hisse senetleri” alış bedeli üzerinden değerlemeye tabi tutulacaklardır.
* “Geçici vergi” uygulamasında da alış bedeli üzerinden değerleme sürdürülecektir.
Yatırım Fonu Katılma Belgelerinde Değerleme;
*Portföylerinin en az % 51’ini Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeli üzerinden değerlenecektir. (A tipi yatırım fonları için)
* Yukarıdaki yatırım fonlarının dışında kalanlar (B tipi yatırım fonları) dönem sonunda “borsa rayici” ne göre değerlenmeleri gerekiyor. Ancak, ülkemizde bu konuda borsa rayici oluşmadığından bu fonların, alış tarihinden dönem sonuna kadar getirileri hesaplanarak alış bedeline eklenmesi gerekiyor.
* Bu değerleme “Geçici vergi” uygulamasında da aynen geçerli olacaktır.