N
nane
Ziyaretçi
07.11.2008 Şevket TEZEL [email protected] Sözcü
Hamile bir kadın çalışan olarak sosyal haklarım hakkında fikrim olmadığı gibi bilgi alabileceğim kimse de yok. Doğum iznimin miktarı nedir? Doğum iznim boyunca sigortam asgari ücretten mi karşılanıyor? Toplu doğum parası alabiliyor muyum? Süt parası nedir? Zübeyde ARSLAN
Sayın Okurum,
Sigortalı kadın çalışanın hamileliği ve analık halinde İş Kanunu ve SSGSS Kanunundan kaynaklanan bir takım hakları bulunuyor.
Doğum Öncesi Hakları
Hamilelik süresince periyodik kontrol için ücretli izin alma hakkı bulunuyor.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde ücretlerinden herhangi bir kesinti yapılmaksızın daha hafif işlerde çalıştırılmasını talep edebiliyor.
Doğum izni
Çalışan hamile bir kadının doğum öncesinde ve sonrasında sekizer hafta süre ile toplam onaltı hafta ücretsiz izin alma hakkı bulunuyor. İkiz veya daha fazla gebelik halinde doğum öncesi izin on hafta kullanılabiliyor. Ücretsiz doğum izni işverenin yetkisinde olmayıp hamile işçinin haber vermesi yeterli bulunuyor. Hekim raporu hamile kadın işçinin doğum öncesi iznini daha az süre ile kullanıp eksik kullandığı bu süreleri doğum sonrası iznine ilave etmek istediği durumlarda gerekiyor.
Sigortalı kadının talebi ve hekimin de uygun görmesi durumunda doğum öncesi iznini doğuma üç hafta kalıncaya kadar erteleyebiliyor ve iznin kullanılamayan en fazla beş haftalık kısmı doğum sonrasına eklenebiliyor.
Ancak doğumun hesaplanan tarihe göre daha erken gerçekleştiği durumlarda kullanılmayan doğum öncesi izin süreleri doğum sonrası izne ilave edilemeyerek yanmış oluyor.
Hamile kadın işçinin kullandığı doğum öncesi veya sonrası izin süreleri İş Kanunu?nda öngörülen sürelerden daha uzun sürmüş ise fazla olan bu süreler için kurum hekiminden rapor alınması zorunlu bulunuyor.
Geçici işgöremezlik ödeneği hakkı
Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla kadın çalışan doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler de dâhil olmak üzere ücretsiz doğum izni kullandığı sürelerde SGK?dan geçici işgöremezlik ödeneği alma hakkına sahip bulunuyor. Bu ödeneği alabilmek için yatarak tedavi şartı aranmıyor.
Sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisi oluyor.
Verilen ödeneğe esas günlük kazanç, doğumun olduğu tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde prime esas kazançlar toplamının bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanıyor.
Doğum sonrası hakları
Çocuğunun bir yaşını doldurmasına kadar kendisinin istediği saatlerde kullanmak ve çalışma saatlerinden sayılmak üzere günde bir buçuk saat süreyle süt izni alabiliyor.
Kadın işçinin isteği halinde doğum sonrası izninin bittiği tarihten itibaren 6 aya kadar ücretsiz alabiliyor.
Kadın işçi gerek bu süreler için gerekse doğum nedeniyle çalışma yaşamına ara vermesi halinde çalışmadan ve prim ödemeden geçirdiği bu sürelerin her doğum için çocuğun da yaşaması şartıyla en fazla iki yıl kadarını borçlanma hakkına sahip bulunuyor.
Süt parası
Her çocuk için yaşaması koşuluyla doğum tarihinde geçerli olan ve SGK?ca belirlenip Bakanlıkça onaylanan tarife üzerinden SGK tarafından emzirme ödeneği (Süt parası) verilmesi gerekiyor.
4/a sigortalısı kadına doğum yapması nedeniyle emzirme ödeneği verilebilmesi için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması şart.
