Yerel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi (YATKV) nedir?

[ferhat]

Yerel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi, çok uluslu işletmeler için belirlenen küresel asgari kurumlar vergisi (OECD Pillar Two – %15 Küresel Asgari Vergi) kurallarına uyum amacıyla ülkelerin kendi iç hukuklarında uygulamaya koyduğu tamamlayıcı bir vergi türüdür.

Bu verginin temel amacı:

Bir grubun ilgili ülkedeki efektif vergi oranı %15’in altına düşüyorsa,

ülkenin bu farkı ek vergi olarak kendi içinde tahsil etmesi ve böylece küresel asgari vergi nedeniyle doğabilecek vergi kaybını ülke içinde tutmasıdır.

Neden “Yerel” ve “Tamamlayıcı”?

Yerel

Vergi farkı, ilgili şirketin faaliyet gösterdiği ülke tarafından alınır.

Tamamlayıcı

Eğer şirketin ödediği kurumlar vergisi %15’lik asgari ülke bazlı oranı karşılamıyorsa,

eksik kalan kısmı tamamlamak için ek bir vergi uygulanır.

Kimleri kapsar?

Genellikle OECD Pillar Two uyumlu düzenlemelerde şu şirketleri kapsar:

• Konsolide hasılatı 750 milyon € üzeri çok uluslu gruplar (MNE Groups)
• Bazı ülkelerde büyük yerel gruplar da kapsam dahilindedir.

Nasıl çalışır? (Basit örnek)

Bir çok uluslu şirketin Türkiye’deki bağlı şirketinin:

• Efektif vergi oranı: %10
• Pilar 2 asgari oran: %15

Aradaki 5 puan → YATKV olarak Türkiye tarafından alınır.

Aksi halde, bu fark başka bir ülke tarafından (ör. ana ülke) “gelir dahil etme kuralı – IIR” yoluyla tahsil edebilecekti.

YATKV’nin faydası nedir?

• Vergi farkının başka bir ülkeye gitmesini önler.
• Türkiye gibi ülkelerin vergi egemenliğini ve gelir kaynağını korur.
• Uluslararası vergi rekabetine uyum sağlar.

Pillar Two ile ilişkisi

YATKV şu mekanizmaların yerel versiyonudur:

• IIR – Gelir dahil etme kuralı
• UTPR – Yetersiz vergilendirilmiş kazanç kuralı
• QDMTT – Nitelikli Yerel Asgari Tamamlayıcı Vergi

YATKV, OECD tarafından QDMTT (Qualified Domestic Minimum Top-up Tax) olarak adlandırılır.

Türkiye’de durum

%15 altında efektif vergilenen çok uluslu işletmelerden tamamlayıcı vergi Türkiye tarafından alınacaktır.​